Marine Strauss / Elizabeth Pineau
BRÜKSEL/PARİS, 17 Temmuz (Reuters) – Avrupa Birliği (AB) liderleri bugün düzenlenen zirvede ekonomilerine can verecek milyarlarca dolarlık kurtarma paketini görüşmek üzere bir araya geldi.
Liderler koronavirüs salgınından sonra düzenlenen bu ilk yüzyüze zirvede aralarındaki derin görüş ayrılıklarını gidermeye çalışacak.
Görüşmeler öncesinde konuşan Almanya Başbakanı Angela Merkel iki gün sürecek zirvede sonuç çıkamayabileceği uyarısında bulundu. Merkel, “Büyük, çok büyük görüş ayrılıklarımız var… Müzakerelerin zor, hatta çok zor geçeceğini tahmin ediyorum” dedi.
AB üyesi 27 ülkenin liderleri AB’nin 1 trilyon euroluk 2021-2027 bütçesini ve salgında ağır yara alan güneydeki ülkeler başta olmak üzere dağıtılacak 750 milyar euroluk destek paketini görüşecekler. Brükselde bir araya gelen liderler haftalardır çapı ve amacı tartışılan kurtarma bütçesini tartışacaklar.
Ancak Hollanda’nın muhalefetinin yanı sıra Macaristan’ın olası bir anlaşmayı veto tehdidinde bulunması görüşmelerin başarılı olma ihtimalini gölgeliyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Bu Avrupa için kritik ve önemli bir an… Mevzubahis Avrupa projemizin geleceği. (Bir sonuç alacağımıza) inanıyorum ama yine de ihtiyatlıyım.” dedi.
AB liderleri Brüksel’deki AB merkezinde diğer zirvelerde alışık olunmayan bir şekilde sağlık koşulları gerekçesiyle basına kapalı bir zirve gerçekleştirecekler.
Zirvenin iki gün sürmesi beklense de Pazar gününe de sarkabileceği konuşuluyor. Lüksemburg Başbakanı Xavier Bettel Reuters’a yaptığı açıklamada ne olur ne olmaz diye fazladan kıyafet getirdiğini ifade etti.
AB ekonomileri serbest düşüşteyken, kısa çalışma ödenekleri gibi destek paketleri yaz sonunda bitecek. Liderler kışın ekonomilerinin sürüncemede kalmasından, seçmenlerin sıkıntısının artmasından endişe ediyorlar.
AB son 10 yılda, Brexit, göçmen akını ve finansal kriz gibi bir dizi krizden aldığı yaraları hâlâ tamir etmeye çalışıyor. Yeni bir ekonomik kriz AB’ye ciddi hasar verebilir.
Bu durum siyasette AB karşıtları, milliyetçiler ve korumacı politika yanlısı kanatların elini güçlendirebileceği gibi Çin, ABD ve Rusya karşısında birliğin duruşunu da zayıflatabilir.
Bir AB üyesinin üst düzey yöneticisi “Herkes sonbaharın zor geçeceğini biliyor… Avrupa için herkese biz bir aradayız mesajı vermek çok iyi olur.” diye ekledi.
AB aylar süren pazarlığın ardından yarım trilyon euroluk bir destek paketini kabul etmiş, bunun ardından uzun vadede ekonomik büyümeyi tekrar canlandıracak adımlarla ilgili fikir ayrılıkları da nispeten azalmıştı.
AB içinde ek harcamalara karşı olan varlıklı ve tutumlu kanadın başını Hollanda Başbakanı Mark Rutte çekiyor. Rutte yardım paketinin daha ufak olmasını, yardım paketinden yararlanmak isteyenler için ekonomik reform önkoşulu getirilmesini, yardım taleplerinin yakından incelenmesini isteyerek pakete karşı çıkıyor.
Mali yardımdan yararlanmak isteyen, İtalya ve İspanya’nın başını çektiği Akdeniz ülkeleri ise paranın borçla değil hibe şeklinde aktarılmasını istiyorlar.
Macaristan ise bütçedeki demokratik değerleri zayıflatılan ülkelere yardım yapılmamasını öneren teklif nedeniyle tüm bütçeyi veto etmekle tehdit ediyor.
Diğer tartışma konuları arasında kurtarma bütçesinin ne zaman hazırlanacağı ve ne kadar süre hazır tutulacağı, Komisyonun bu fonu yaratmak için aldığı borcu nasıl ödeyeceği ve bu bütçenin ne kadarının AB’nin emisyon hedefini tutturmak için yeşil enerji projelerine aktarılacağı bulunuyor.
(Haberi çeviren Halilcan Soran; Redaksiyon Can Sezer)
