Türk-İş’in çalışmasına nazaran, besin fiyatları Temmuz’da aylık %12,38, yıllık %70,44 oranında artış gösterdi. Çalışmaya nazaran yoksulluk ve açlık sonu da yükseldi. Eser fiyatlarındaki değişim dikkat çekti.
Türk-İş: Besin fiyatları Temmuz’da aylık %12,38, yıllık %70,44 arttı
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran % 12,38 oranında gerçekleşti. Yılbaşından bu yana 7 aylık değişim oranı ise % 43,38 olarak tespit edildi. Son on iki ay itibariyle değişim oranı % 70,44 oldu. On iki aylık ortalamalara nazaran değişim oranı ise % 107,54 olarak hesaplandı.
Yoksulluk sonu 37.974,11 TL (önceki 33.788,80 TL), açlık sonu 11.658,05 TL (önceki 10.373,28 TL) oldu.
Türk-İŞ çalışmasına nazaran, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatı (açlık sınırı) 11.658,10 TL’ye, besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 37.974,10 TL’ye, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 15.123,60 TL’ye yükseldi.
Süt ve yoğurt fiyatı değişmezken peynir fiyatı ortalama %4 zamlandı.
Bir ayda dana eti ortalama %6, tavuk %13, balık %12, yumurta %9, kuru fasulye %7, yeşil mercimek %8 oranında zamlandı.
Et ve Süt Kurumu (ESK), Ankara Besin ve Gereksinim Hususları Perakendeciler Derneği bünyesinde faaliyet gösteren marketlerin bir kısmına, Nisan sonu itibariyle ithal edilmiş olan karkas etleri düşük fiyattan vermesi sayesinde dana kıyma 190 TL, kuşbaşı 210 TL’den satılmaya başlanmıştı. Bu ay tekrar artırım gelerek 269 TL ve 289 TL’den satıldı. Bunun yanında ulusal zincir marketler ve Ankara’nın dernek üyesi olmayan ve olup da yerli et satmaya devam eden lokal marketlerinden pek birçoklarında dana kıyma ortalama 315, kuşbaşı ortalama 340 TL’den reyonlardaki yerini aldı. Bir ayda dana eti ortalama %6, tavuk %13, balık %12, yumurta %9, kuru fasulye %7, yeşil mercimek %8 oranında zamlandı. Kuzu ve nohut ortalama fiyatları değişmezken yağlı tohumlar (kuruyemiş) %2 fiyat düşüşü yaşadı. Yumurtanın adedine bir ayda 25 kuruş artırım gelerek 3,25 TL oldu.
Bir ay içinde pirinç %8, irmik %6, makarna ve un hafif düzeyde fiyat artışı yaşadı. Ankara’da 200 gramlık beyaz ekmek %30 zamlanarak 6,5 TL oldu.
Bu artırımla 4 kişilik ailenin aylık yalnızca ekmek masrafı 525 TL’den 682,5 TL’ye yükseldi. Yani başka bir sözle bundan sonra her ay 157,50 lira yalnızca ekmek fiyatındaki artıştan ötürü aile bütçesine yansıyacak.
Semt pazarlarında hem yeşil soğan, maydanoz üzere salata yeşilliklerinin hem de ıspanak, pazı üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları yükseldi.
Patates ve kuru soğan 20’şer TL den satılmaya başladı. Kabak ve patlıcan fiyatları sabit kaldı, kıvırcık fiyatları geriledi, bunların dışında tezgâhlardaki tüm sebzelerin fiyatı yükseldi. 15 TL ile tezgâhlarda en uygun fiyatlı meyve olan elma fiyatı değişmezken kalan tüm meyve fiyatları arttı. Bu ayın artırım şampiyonu %135 ile kavun oldu. Ortalama zerzevat (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 27,29 TL, ortalama meyve kg fiyatı 35,20 TL oldu. Hesaplamada 24’ü zerzevat ve 10’u meyve olmak üzere toplam 34 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 24,18 TL olarak tespit edildi (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı”na dâhil edilmektedir).
Son bir ayda zeytinyağı %30, margarin %20, ayçiçek yağı hudutlu seviyede zamlandı. Tereyağı fiyatı sabit kaldı.
Çay %10, siyah zeytin %12, salça %8, şeker %4, bal ile pekmez hudutlu düzeyde fiyat artışı yaşadı. Yeşil zeytin, ıhlamur, reçel ve baharat fiyatları değişmezken tuz fiyatı %22 ile fiyatı en çok düşen eser oldu.
