İSTANBUL, 3 Ocak (Reuters) – ABD ve İran arasında artan gerilimin risk iştahını olumsuz etkilemesiyle küresel olarak piyasalarda olumsuz bir hava gözlenirken, BIST-100'de kayıplar arttı; beklentilerin üzerinde gelen enflasyon verisinin de etkisiyle dolar/TL'de sınırlı bir yükseliş söz konusu.
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Iraklı üst düzey milis komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis Bağdat Havalimanı'na düzenlenen hava saldırısında öldürüldü.
Saldırının ardından Japon yeni gibi güvenli liman para birimlerine talep artarken, petrol ve altın fiyatlarında da artış gözlendi. Stratejisti Piotr Matys, yayınladığı raporda, petrol fiyatlarındaki sert artışın Türkiye için iyi olmadığını ve dolar/TL'yi 6.00 psikolojik seviyesini tekrar denemeye doğru yönlendirdiğini söyleyerek, “Kamu bankalarının TCMB adına TL'yi savunmaya karar verip vermeyeceklerini izleyeceğiz” dedi.
TCMB'nin önümüzdeki aylarda faizleri düşürmeye devam edeceğini söyleyen Matys, “Bununla birlikte, TCMB'nin para politikasının hızını belirgin bir şekilde yavaşlatması muhtemel ve dolar/TL'nin yükselmeye devam etmesi halinde 16 Ocak'taki yılın ilk toplantısında nispeten daha sınırlı bir indirim yapabilir” dedi.
Bu sabah saat 0915'te 5.9585/5.9590 seviyesinde olan dolar/TL, 5.9780 seviyesine kadar yükseldikten sonra saat 1655'te 5.9760/5.9775 seviyesinde bulunuyor. Aynı saatte sepet bazında TL 6.3159/6.3178, euro/TL ise 6.6355/6.6605 seviyesinde bulunuyor.
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Aralık'ta gıda grubundaki artış öncülüğünde beklentilerin üzerinde %0.74 artarken, enflasyon 2019 yılını resmi tahminlerin altında %11.84 seviyesinde kapadı.
Enflasyondaki son gerçekleşme dikkate alındığında TL'nin sunduğu reel faiz %0.1 civarında hesaplanıyor.
Reel faizin ciddi şekilde gerilemesine ve TL'de son dönemdeki değer kaybına rağmen TCMB'nin 16 Ocak'taki PPK toplantısında faiz indirimlerine sınırlı da olsa devam etmesi bekleniyor. Bu noktada analistler TCMB'nin para politikasını gevşetmeye meyilli olmasına ve kredi büyümesi ile ekonomik büyümeyi destekleme amacına işaret ediyor. 2018 yılını 5.2930 seviyesinden kapatmıştı. TL 2019'da dolar karşısında %11 civarında değer kaybederken, yaklaşık %37 değer yitiren Arjantin pesosunun ardından dolar karşısında en kötü performans gösteren gelişmekte olan para birimi oldu. TL'nin değer kaybı %10'un hemen üzerinde gerçekleşse de, yıl içindeki dalgalanma daha belirgin yaşandı.
Son dönemde benzer para birimlerinden negatif ayrıştığı dikkate alındığında bugün ise TL'deki kayıpların benzer para birimlerinin gerisinde kaldığı belirtiliyor.
Analistler TL'de geçen yıl gözlenen değer kaybında ABD ile gerginleşen ilişkiler, yaptırım konusu ve Suriye'ye yapılan operasyon başta olmak üzere artan jeopolitik riskler, seçimler kaynaklı siyasi riskler ve TCMB'nin 12 puanı bulan faiz indirimleri sonrası reel faizin ve TL'nin cazibesinin azalmasının etkili olduğuna dikkat çekiyor. Yerli bireysel ve kurumsal yatırımcının döviz talebi de kur üzerinde baskı yaratan bir diğer unsur.
Son dönemde jeopolitik risklere Libya konusu da eklenmiş durumda. TSK'nın bir yıl süreyle Libya'ya asker göndermesine imkan veren tezkere TBMM'de kabul edildi. yandan TCMB dolarizasyonu caydırmak amacıyla banka nezdindeki zorunlu karşılık ve ihbarlı döviz mevduat hesaplarında komisyon uygulamasına başlayacak. risklerin artması ve TCMB'nin komisyon uygulamasına başlayacak olmasının etkisiyle BIST-100'de satışlar bankalar öncülüğünde hızlandı.
BIST-100 endeksi 112,617 puana kadar gerilemesinin ardından saat 1656'da %2.15 düşüşle 113,422 puanda hareket ediyor. Bankacılık endeksi ise aynı saatte %2.91 düşüşte.
Artan jeopolitik risklerin etkisiyle yükselen petrol fiyatları havayolu şirketlerinin hisselerini de olumsuz etkiledi.
THY hisseleri %4 düşüşle hareket ederken Pegasus da %4.24 düşüşte.
Tahvil bono piyasasında 10 yıllık tahvilin ortalama bileşik getirisi dün spot kapanışta %12.26 valörde son işlem %12.21 oldu. Bugün ise spot kapanışta %12.32 seviyesindeydi.
Gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik getirisi Mayıs ayında %21 seviyesindeydi.
İki yıllık gösterge tahvilde ise dün spot piyasada son işlem %11.70, valörde son işlem %11.72 oldu. Bugün ise spot kapanışta son işlemde %11.77 seviyesindeydi.
