ANKARA, 11 Ekim (Reuters) – Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik harekatın başlaması ardından dolar/TL artan jeopolitik endişeler ve ABD'nin yaptırımı da içeren açıklamaları ardından ikili ilişkilere yönelik endişelerle baskı altında kalmayı sürdürüyor.
Dolar/TL dün 5.8985'e kadar yükseldi ancak günü illikit işlemlerde 5.85 civarında tamamladı. Kur en son 27 Ağustos'ta gece saatlerinde illikit piyasada 6.47 seviyesi test etmişti. Güniçi likit piyasada ise kur en son 19 Haziran'da 5.90 seviyesinde işlem görmüştü.
Türkiye iki gün önce öğleden sonra Suriye'nin kuzeydoğusuna “Barış Pınarı Harekâtı” adıyla askeri harekat başlattı. Türkiye'nin operasyonu bir çok ülke tarafından eleştirilerek kınama ile karşılanırken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan eleştirilere sert yanıt verdi. Eylül ayı başından bu haftaya kadar genel olarak 5.60-5.75 bandında oldukça yatay seyretti. Bankacılar bu bandın kırılması için yurtdışı piyasalarda risk iştahında ciddi bir bozulma veya içeride olumsuz bir haber akışı olması gerektiğini belirtiyordu. Artan jeopolitik endişeler ve yaptırım tehdidi yükselişi tetikleyen sebep oldu.
Operasyonun ardından piyasalardaki ilk etki, hisse senetlerinde %5'in, TL'de %3'ün üzerinde ve 10 yıllık tahvil getirisinde 80 baz puanın üzerinde kayıp olarak yansıdı.
Bankacılara göre bu hafta Türkiye piyasalarında yaşanan kayıp “sınırlı” çünkü fiyatlamalar henüz “büyük bir risk” unsuru olarak görülen ABD yaptırımlarını tam olarak içermiyor. Piyasalar ABD'den yaptırım tehdidini ekonomi için oldukça “ciddi bir tehdit” olarak görüyor ancak bugünden fiyatlamayı da tercih etmiyor. hafta başından bu yana TL'yi kamu döviz arzının artması, bireysel ve kurumsal döviz satışlarının desteklediğine de dikkat çekiyorlar. Dolar/TL'nin oldukça baskı altında kalsa da 5.90 seviyesini aşamadı. Benzer şekilde 5.85'in üzerinde de işlemler henüz kalıcı olmadı.
En yüksek 5.8985'in test edildiği kur bu sabah saat 0857'de 5.8400/5.8455, euro/TL 6.4331/6.4397, sepet bazında TL 6.1365/6.1426 seviyesindeydi.
Turkey Macroview Consulting (TMV) Başekonomisti İnanç Sözer, “Eğer yaptırımlar söz konusu olacaksa buradan iyi bir makro sete ulaşmak makul olmayacak. Büyümede bu yılı sıfır ile kapamayı başarı kabul ediyoruz. Eğer yaptırım olursa gelecek sene yine daralmadan bahsederiz ki yaptırım olduğunda %5'e varan daralma olabilir” dedi.
Sözer, “Ülke risk primi ve TL varlıkların ucuz seviyelerde olduğu göz önüne alındığında gelinen noktada bir de yaptırımların gelmesi arzu edilmeyen ve beklentilerden daha kötü bir büyüme rakamı getirebilir. Bu durumda enflasyon ve TL için de kötümser olmak lazım. Yaptırım olasılığı bundan önce de hep konuşuluyordu dolayısıyla yılsonu beklentim 6.30 seviyesiydi ki hala bu beklentiyi koruyorum.”
Piyasalar ABD yaptırımını büyük risk olarak görüyor ancak uygulanacağına emin olamıyorlar. dolar/TL'de yaptırım fiyatlamasının 6 seviyesinin altında yapılamayacağını dolayısıyla bugünkü seviyelerin yaptırım ihtimalinin fiyatlara girmediğini gösterdiğini de belirtiyorlar. Kasım'daki görüşme kritik” diyen Sözer, “O zamana kadar TSK'nın bölgede operasyonlarına kontrollü devam ettiğini görebiliriz. ABD'nin iç siyaseti de Türkiye'nin planlarını bozabilir ancak iki liderin alacağı karar daha önemli. TCMB'nin faiz indirimlerine de devam etmesi bekleniyor. Bütün bu gelişmeler dikkate alındığında görüşmeye kadar TL kırılgan olmaya devam edecektir” dedi.
TCMB FAİZ İNDİRİM BEKLENTİLERİ SERT GERİLEDİ
Swap verilerinden ve Reuters'ın görüşlerine başvurduğu 4 işlemcinin hesaplamalarına göre beklentilerin altında kalan enflasyon verisi öncesi TCMB'nin bu ay sonundaki toplantısında 100-150 baz puan faiz indirimi bekleniyordu.
Enflasyonun verisinin ardından 100-200 baz puan aralığına genişleyen beklentiler dün 50-100 baz puan, bu sabah itibarıyla ise 50-75 baz puan bandına gerilemiş durumda. Yılsonu indirim beklentileri de benzer şekilde 100 baz puan azaldı. bazı bankacılar TCMB'nin bu ay indirim yapma ihtimalini artık sıfır olarak görüyorlar. Ancak bu beklenti henüz genele yayılmış durumda değil.
Tahvil/bono piyasasında ise getirilerde son aylarda belirginleşen düşüş eğilimi TL'deki değer kaybı ile birlikte yerini yükselişe bıraktı. Ancak yükselişe rağmen 10 yıllık tahvilde Mayıs ayına göre düşüş hâlâ 7 puana yakın.
Hazine'nin borçlanma maliyetlerindeki artışın uzun vadede etkisini sınırlamak adına yaklaşık 1.5 yıldır ihraç etmediği gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik getirisi Mayıs ayında %21 idi.
Gösterge 10 yıllık tahvilde son işlem %14.63 seviyesindeydi, iki yıllık gösterge tahvilde ise son işlem %14.83 seviyesinden gerçekleşti.
