ANKARA, 23 Ağustos (Reuters) – ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın hafta boyunca beklenen Jackson Hole açıklamaları ardından dolar/TL 1.5 ayın zirvesinden sınırlı geriledi.
Dolar/TL küresel resesyon endişeleri, ticaret savaşları, Suriye'de artan tansiyon sonrası jeopolitik endişeler ve TCMB'nin zorunlu karşılık kararının gevşeme yanlısı bir süreç izlenimi yaratmasıyla dün 1.5 ayın zirvesini görmüştü.
ABD ve Çin arasında devam eden ticaret savaşının yanı sıra Almanya ekonomisindeki yavaşlama, Hong Kong, İtalya ve İngiltere'deki siyasi karışıklığın gerilimi artırdığı bir ortamda, yatırımcılar Fed'in önümüzdeki dönem faiz kararına ilişkin sinyal almayı bekliyorlardı.
Powell, ABD ekonomisinin “iyi bir konumda” olduğunu belirterek merkez bankasının ekonominin büyüme çizgisini korumak için “uygun şekilde” adım atacağını söyledi. Powell konuşmasında Fed'in bir sonraki toplantıda faiz indirip indirmeyeceğine yönelik ipucu vermedi. açıklamaları daha gevşek bir para politikasına bileşimine geçtiklerine dair bir sinyal vermese de aksi bir izlenim de yaratmadı.
Fed Başkanı'nın açıklamaları öncesi 5.7660 seviyesinde işlem gören dolar/TL TRYTOM=D3 günün en düşük seviyesi olan 5.7450'ye kadar geriledikten sonra 5.7510/5.7550 seviyesinde işlem görüyor.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Powell sonrası önümüzdeki ay 25 baz puanlık faiz indirimi beklentisinde bir değişiklik oluşmadı. Ancak bugün Çin'in ABD'ye uygulayacağını açıkladığı vergi ve Almanya'da yavaşlayan ekonomi Türkiye için daha önemli iki gelişme diye düşünüyoruz” dedi ve ekledi:
“Vergi açıklaması küresel borsalarda satış getirdi. Benzer şekilde Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı Almanya ekonomisine ilişkin endişeler de kuvetli. Bu iki gelişmeyi önümüzdeki dönemde daha yakından izleyeceğiz. Her iki gelişme de risk iştahı açısından olumsuz olsa da çözmek için atılabilecek adımların Türkiye pozitif olması nedeniyle şu anda olumsuz bir fiyatlama getirmiyor”
Çin, ABD ile arasındaki ticaret gerilimini artıracak bir misillemede bulunarak ABD'den ithal 75 milyar dolar tutarındaki ürüne ek gümrük vergisi getireceğini açıkladı.
Çin Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ABD'den ithal 5,078 kalem üründen %5 ile %10 arasında ek gümrük vergisi alınacağı belirtildi. Ek gümrük vergisi alınacak ürünler arasında tarım ürünleri, ham petrol, küçük uçaklar ve arabalar bulunuyor.
Çin'in ABD'ye gümrük vergisi misillemesi açıklamasının ardından Avrupa borsaları negatife dönerken, S&P 500 endeks vadeli işlemleri de kayıplarını artırmıştı. en büyük ekonomisi olan Alman ekonomisinin ikinci çeyrekte %0.1 daralmasının ardından, Almanya Ekonomi Bakanlığı sözcüsü ülkenin resesyonda olmadığını belirtti. Sözcü, “Şu anda resesyonda değiliz. Şimdi, akıllıca büyüme politikalarıyla büyümeyi sağlama zamanı” dedi.
Bankacıların verdiği bilgiye göre hem küresel risk iştahı hem de ticaret açısından iki gelişme de Türkiye ekonomisi için negatif. Ancak her iki gelişmeye karşı alınabilecek önlemler genişlemeci maliye politikası ya da gevşeme yanlısı para politikası olarak görülüyor. Bu adımlar ise gelişmekte olan ülkeler için pozitif.
Bankacılar hangi etkilerin öne çıkacağını ve risklerin ne kadar kuvvetli olacağına göre fiyatlamaların oluşacağını belirtirken bu gelişmelerin Türkiye ekonomisi açısından yakından takip edilmeye devam edeceğini belirtiyorlar.
ABD ile ilişkilere yönelik endişelerin azalması ve sunduğu yüksek faizin etkisiyle TL bu çeyrekte en iyi performansı gösteren EM para birimi olurken, tahvil piyasasına girişlerin de devam etmesiyle faizlerde de düşüş de gözlenmişti.
Ancak bu trend küresel satış baskısı sonrası terse dönmüş durumda. Bankacılar Türkiye piyasalarının geçen haftaki resmi tatil döneminde 5.4515'ten başlayan ve iki haftadan kısa sürede 5.79'a kadar devam eden değer kaybı için küresel gelişmelerin dışında Türkiye özelinde TCMB'nin ZK adımları ve jeopolitik endişeleri değer kaybını artıran gelişmeler olarak öne çıktığına dikkat çekiyor.
Suriye'de Beşar Esad'a karşı savaşan muhaliflerin elindeki son büyük toprak olan İdlib vilayeti sınırlarında başlayan taarruz on binlerce sivilin Türkiye sınırına doğru kaçmasına yol açtı.
Taarruz ayrıca Türkiye'nin Rusya ile vardığı İdlib'de çatışmaların önlenmesi anlaşması kapsamında kurduğu 12 gözlem noktasından birini İdlib vilayetinin geri kalanından kopardı.
Reuters'ta bugün yayımlanan bir haberde de dikkat çekildiği üzere Suriye ordusunun ülkenin kuzeybatısında mevzi kazanması, iç savaştaki cephe çizgisini Türk askerlerini ateş hattında bırakabilecek bir yere taşıdığı gibi, yeni bir mülteci dalgasından korunmaya çalışan Ankara için sorun yaratabilir. bu hafta ZK oranlarını ve ZK'lara ödenen faizleri/nemaları TL kredilerin yıllık büyüme oranı ile ilişkilendiren yeni bir sisteme geçtiğini açıklamıştı.
TCMB'nin ZK adımının ilk etapta kamu bankaları aracılığıyla yaratacağı yaklaşık 22 milyar TL'lik likidite yatırımcılar arasında endişeye yol açtı. Bankacılar likitidenin sıkı para politikasına yönelik yarattığı endişenin yanı sıra, firma borçlarının ödenmekte zorlandığı bir dönemde bankaların kredi artışına yönlendirilmesini de eleştirdiler.
Öte yandan sistem özel bankaların kredi büyümesini teşvik ediyor ve bankacıların yaptığı hesaplamalara göre sistem önümüzdeki yıl aynı kalması halinde 2020 banka kârlarına %8 artış getirme potansiyeli yaşıyor. piyasasında ise gösterge 10 yıllık tahvilin ortalama bileşik faizi 9 Ağustos Cuma günü %14.98 seviyesindeydi. Dün son işlem %16.81 olurken bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz %16.78 valörde son işlem %16.72 oldu.
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise 9 Ağustos'ta spot kapanışta %15.22 seviyesindeydi. Bugün son işlem ise %16.25 bileşik seviysinden gerçekleşti.
Bu verilere göre ABD'de görülen ve ABD ekonomisi için resesyon endişesi olarak yorumlanan ters verim eğrisi Türkiye'de ise bu hafta itibarıyla yerini yatay bir seyre bırakmış oldu. Uzun vadeli tahvil getirilerindeki yükseliş piyasalarda yakından takip ediliyor.
