ANKARA, 4 Aralık (Reuters) – Dolar/TL enflasyonun %14’ün üzerine çıkmasının ardından sert yükselişe geçse de, ekonomi yönetiminin fiyat istikrarına vurgu yapan açıklamaları sonrası yükseliş yerini düşüşe bıraktı.
Tüketici enflasyonu Kasım ayında TL’deki değer kaybının birikimli etkileri ile gıda ve ulaştırma kalemleri öncülüğünde aylık %2.3, yıllık %14.03 ile beklentilerin oldukça üzerinde artış gösterdi. Veri sonrası Merkez Bankası’ndan bu ay faiz artışı yönündeki beklentiler ise kuvvetlenmiş durumda. dün beklentilerin üzerindeki enflasyon verisi sonrası 7.85 seviyesinden 7.9195’e kadar yükseldi. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın “fiyat istikrarı için, para ve maliye politikasının eşgüdümle” kullanılacağı açıklaması sonrası ise veri öncesi seviyelerin de altına geriledi. %14 ile Ağustos 2019’dan beri en yüksek enflasyon seviyelerine ulaşılmasına rağmen açıklamalarla dolar karşısında gelişmekte olan ülke para birimleri arasında %1 ile en çok değer kazanan para birimi oldu.
Öte yandan piyasanın dikkat çektiği bir başka gelişme ise, dünkü verilerle birlikte enflasyonun sokaktaki gerçekleşmeleri yansıtmadığına ilişkin eleştirilerin de önemli ölçüde azalmış olması. TRYTOM=D3 saat 0849’da 7.8000/7.8100, euro/TL 9.4715/9.4845, sepet bazında TL 8.6360/8.6478 seviyesindeydi. Euronun dolar karşısında Mayıs 2018’den bu yana en yüksek seviyelere ulaşmasıyla dolar/TL yatay seyir izlese de, euro/TL bu hafta yükseliş trendinde.
Dolar/TL, 8.58 zirvesinden ekonomi yönetiminde değişimle birlikte daha ortodoks politikalara geçiş beklentileriyle 7.5’li seviyelere gerilemiş; ancak bu gerileme lokal döviz altın alımlarıyla kalıcı olamamış ve 8 seviyesine yükselmişti. Bu yükselişin ardından ise kur 7.8 civarında genel olarak yatay bir seyir izledi.
Piyasalarda bugün TCMB’nin Kasım ayına ilişkin aylık enflasyon gelişmeleri raporu ve reel efektif kur endeksi verileri takip edilecek. Kapanış sonrası ise Moody’s tarafından yayımlanması beklenen Türkiye not güncellemesi izlenecek.
LOKALLERİN DÖVİZ ALIMLARI YAVAŞLADI, YABANCI GİRİŞİ SÜRÜYOR
Yabancı yatırımcıların yıllar içinde oldukça azalttıkları Türkiye pozisyonlarını Berat Albayrak’ın istifası ile birlikte Kasım ayı başından beri artırmaya başlamasına karşın lokallerin benzer bir adım izlememesi TL’deki değer kazançlarını sınırlayan en önemli etken olarak ön plana çıkmaya 3 haftadır devam ediyor.
Lokal yatırımcılar Albayrak’ın istifasının ardından döviz ve altın varlıklarını iki haftada 4 milyar dolar artırarak 228.2 milyar dolarla yeni tarihi zirveye çıkardılar. Geçen hafta ise sınırlı düşüş yaşandı. Yılbaşından beri artış 35 milyar dolara ulaşırken, toplam varlıklar geçen hafta itibarıyla 228 milyar dolar oldu.
Bankacılar geçen hafta altın ve euro/dolar paritesinde sert değişim yaşanması nedeniyle verileri fiyat değişimlerinden ayırdıklarında bireysellerin geçen hafta da yaklaşık 1 milyar dolar döviz altın varlıklarını artırdıklarını hesaplıyor. Arındırılmış veri ise 200 milyon dolar azalışa işaret ediyor.
Öte yandan yabancılar ise 6 Kasım itibarıyla 3 haftada 1.8 milyar doları portföy yatırımı olmak üzere bankacıların hesaplamalarına göre 7 milyar doların üzerinde Türkiye varlıklarını artırdılar. Son üç haftadaki girişlerle, yabancı portföy işlemlerinde yılbaşından beri çıkış Kasım başındaki 13.5 milyar dolardan 11.8 milyar dolara geriledi.
TCMB REZERVLERİ GÜNDEMDE KALMAYI SÜRDÜRÜYOR
TCMB’nin kamu bankaları aracılığıyla yaklaşık 1.5 yıl devam ettirdiği döviz satışları son dönemde görülmüyor. Ancak banka bu döviz arzı ile rezervlerinin yaklaşık 130 milyar dolarını kaybetti. Bankacıların hesaplamalarına göre sahipliği TCMB’ye ait döviz rezervi eksi 50 milyar dolar civarında. TCMB’nin rezervlerinin önemli bölümünü altın ve lokal bankalardan aldığı dövizler oluşturuyor.
Normalleşme adımları ile lokal bankalarla yapılan swapların azaltılması geçen hafta net rezervlerde 5 milyar dolar azalışa neden oldu. Piyasa önümüzdeki yıl rezerv yönetiminin nasıl şekilleneceğini anlamak için her yılın Aralık ayında açıklanan Para ve Kur Politikası metni bekleniyor. Beklenti metnin önümüzdeki hafta açıklanması yönünde.
Piyasa TCMB’nin önümüzdeki dönemde rezerv birikimi yapması gerektiği konusunda hemfikir. Geçmişte rezerv artışı ile ilgili en çok kullanılan yöntemler reeskont kredisi ve döviz alım ihaleleri idi. Hali hazırda reeskont kredileri ilk 11 ay itibarıyla TCMB rezervlerine yaklaşık 22 milyar dolar katkı yaptı. Önümüzdeki yıl da benzer katkı bekleniyor.
Bankacılara göre TCMB’nin bunun ötesinde rezerv biriktirmesi için kalıcı portföy girişi gerekli ki birkaç haftalık girişler bunun için yeterli değil. Bu kapsamda Para ve Kur Politikası metninin önemi artıyor.
İç piyasada ABD ile seçim sonrası ilişkiler ve AB ile artan gerilimin nasıl şekilleneceği de takip ediliyor. Kısa sürede Türkiye’ye yönelik bir yaptırım uygulanıp uygulanmayacağı piyasada izleniyor. İlgili adımlar piyasada endişe yaratsa da, yabancı yatırımcıların Türkiye pozisyonlarını tahvil bono gibi alanlarda neredeyse sıfırlamış olması nedeniyle endişelere rağmen portföy girişi devam ediyor.
