ANKARA, 6 Mayıs (Reuters) – Dolar/TL koronavirüs döneminde baskı altında kalmayı sürdürerek Ağustos 2018’de görülen 7.24 seviyesindeki tarihi zirveye yaklaştı. TL’de son bir kaç günde belirginleşen değer kaybı bugün de benzer para birimlerinden açık ara negatif ayrışma ile devam ediyor.
Son birkaç haftada petrol fiyatlarındaki düşüşün durması ve rezervlerdeki hızlı kayıplara ilişkin soru işaretleri nedeniyle TL’de değer kaybı hızlandı.
Brent tipi ham petrol 72 dolardan 16 dolara geriledikten sonra son bir kaç gündür yaşanan aralıksız değer kazançlarıyla 30 doların üzerinde işlem görüyor.
TL yılbaşından beri dün itibarıyla yaklaşık %16 değer kaybederken; ruble %16, peso %21, rand %24, real %28 değer kaybı yaşadı. TL’deki pozitif ayrışma birkaç hafta önce çok daha belirgindi.
TL’nin bugün değer kaybı %1.5’e yaklaşırken benzer para birimlerinde %0.5-0.6 civarında değer kaybı yaşanıyor.
Dolar/TL TRYTOM=D3 en son 13 Ağustos 2018’de görülen 7.24 seviyesindeki tarihi zirveye de oldukça yaklaşmış durumda. Dolar/TL bugün 7.1660’a kadar yükseldikten sonra saat 1150’de 7.1520/7.1580 seviyesinde işlem görüyor. Aynı saatte sepet bazında TL 7.3684/7.3790, euro/TL 7.7227/7.7310 seviyesinde işlem görüyor.
Dolar/TL’de yükseliş koronavirüs döneminde belirginleşse de, benzer ülkelere göre petrol fiyatları ve kamunun ilk çeyrekte 30 milyar doları bulan döviz arzı nedeniyle sınırlı kalmıştı. Kamunun döviz arzının sadece ilk çeyrekte geçen yılki tutarı aşması ise TCMB rezervlerine ilişkin soru işaretlerini artırmış durumda.
Bankacıların hesaplamalarına göre TCMB’nin kendisine ait döviz rezervleri geçen hafta itibarıyla eksiye geçti. Ancak düzenlemelerle artan swaplar nedeniyle bu kaybın tamamı TCMB brüt rezervlerine yansımadı. TCMB’nin toplam rezervleri Şubat sonundan beri 21.4 milyar dolar düşüşle 86.5 milyar dolara geriledi.
Bankacılar TCMB rezervlerinin “çok hızlı” azaldığını bunun da TL’de yeni bir satış baskısı getirdiğini belirtirken TCMB Başkanı Murat Uysal ise geçen hafta rezervlerdeki düşüşün geçici ve içinden geçilen dönemde doğal olduğunu söyledi.
TCMB rezervlerindeki düşüş ile birlikte Türkiye’nin yeni bir dış kaynak sağlayıp sağlamayacağı piyasada yakından takip ediliyor. Siyasiler IMF’den swap ya da kredi ile sağlanacak bir kaynağı reddederken, ticaret yapılan G20 ülkeleri kaynaklı swap benzeri adımlarla finansmana ise sıcak bakıyorlar. Ancak henüz Türkiye koronavirüs döneminde bir swap ya da benzer anlaşma sağlamış değil.
Piyasalarda Türkiye’ye yönelik kısa vadeli dış finansman ihtiyaçlarını garantileyecek yeni bir kaynağın fiyatlamaları da “baştan aşağı değiştirebileceği” öngörülüyor. bugün ve geçtiğimz günlerdeki değer kaybında belirleyici olan ise bu finansmanın henüz sağlanamamış ya da tercih edilmiyor olması endişesi. ayrıca bugün piyasalarda Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın, Citigroup ve Societe Generale’in düzenleyeceği konferansta yabancı yatırımcılar ile 1600’da yapacağı görüşmenin de sonuçlarının önemli olduğunu belirtiyorlar.