6 Şubat Pazartesi günü, ülkemizde meydana gelen ve 10 vilayetimizi etkileyen büyük sarsıntı felaketinden sonra, sarsıntı bölgesinde yer alan yerleşim yerlerindeki vatandaşlar da kaygılanmaya başladı. Bu mevzuyla ilgili en çok merak edilen sorulardan biri de zelzelenin evvelden anlaşılıp anlaşılmadığı. Biz de sizler için bu mevzuyu araştırdık, gelin ayrıntılara birlikte bakalım 👇
Bilimsel araştırmalara nazaran sarsıntısı evvelce kestirim etmek mümkün değil.
Bu mevzuyla ilgili araştırma yapan hem yerli hem de yabancı bilim insanlarının görüşlerine nazaran zelzelesi evvelce iddia etmek bilimsel olarak mümkün değil.
Depremlerin evvelce anlaşılabilmesi için kâfi müşahede yoktur.
Depremle ilgili araştırma yapmak için gerekli olan yeraltı su düzeyi değişimi, radon gazı, manyetik, elektrik, tilt, krip, deformasyon, p dalgası suratı değişimi, kimyasal değişimler, iklim değişiklikleri, canlılardaki olağandışı davranışlar üzere bilgiler şimdi tam değildir. Buna nazaran tek bir zelzele habercisi kullanılarak zelzele kestirimi yapmak çok güçtür.
Hangi bölgelerde zelzele beklendiği tespit edilebilir.
Depremin evvelce anlaşılması mümkün olmasa da, bilim insanlarının yaptığı araştırmalara nazaran, hangi sarsıntı bölgesinde hangi aralıklarda ve kestirimi kaç şiddetinde zelzele olabileceği belirlenebiliyor.
Belirli bir büyüklükteki sarsıntının ne vakit olacağını anlamak mümkün değildir.
Meydana gelen büyük sarsıntılardan sonra, araştırmacılar tarafından, oluşabilecek bir sonraki sarsıntıyla ilgili soruları yanıtlamak daha kolay olacaktır.
Bilim insanları sarsıntının evvelce anlaşılabilmesi için çalışmalar yapmaya devam ediyor.
Meydana gelen yıkıcı zelzelelerin akabinde dünyada zelzelelerin evvelce kestirilmesi ile ilgili adımların ne olacağının yine düşünülmesi konusunda bilim dünyasında hararetli tartışmalar başlamıştır.
Depremin vakti iddia edilemese de erken ihtar sistemleri hayat kurtarıyor.
Küçük ölçekli binalarda sarsıntı anında doğalgaz ilişkilerini devre dışı bırakmak için geliştirilen bu zelzele sensörleri sayesinde, sarsıntı sonrasında meydana gelebilecek bir öbür facia da önlenmiş oluyor. Bu sensörler kullanılan teknolojiye nazaran sarsıntı anını 3 saniye öncesinden iddia ederek gerekli kontakların anında devre dışı kalmasını sağlıyor.
Erken ikaz sistemleri ile gerekli stratejik yerlerin bilgi alması sağlanabiliyor.
Erken ihtar için kullanılan sismometre ve ivmeölçerlerin tespit ettiği bilgiler sayesinde sarsıntı dalgalarının gelişi anlaşılabilir ve gaz vanaları, elektrik şalterleri üzere sarsıntı anında ikincil risk yaratabilecek sistemleri kapatmak için bir talih olabilir.
Tüm bu sistemlere karşın zelzelelerin şiddeti ve vakti evvelden anlaşılamasa da kendimizi inançta hissedebilmek kıymetli.
Şu an için bilim, zelzelelerin evvelce bilinmesini sağlayamıyor olabilir lakin biz kendimiz korumak için üzerimize düşeni yapmalıyız. Oturduğumuz apartmanları güçlendirmeli, sarsıntı sigortamızı yaptırmalı ve afet anları için acil durum planları yapmalıyız.
