Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 11 Haziran 1930 yılında kuruldu. Yaklaşık 93 yıllık tarihinde 25 lider TCMB’yi yönetti. Bugünlerde tezler birinci bayan liderin atanacağına yönelik olurken, 4 yıllık mühlet için atanan liderler son yıllarda vazife müddetlerini doldurmadan ayrılmak durumunda kaldılar. Bugüne kadar vazife yapan liderlerin misyon mühletlerine bakalım istedik.
Kaynak: https://twitter.com/e507/status/16656…
11 Haziran 1930 yılında kurulan TCMB, bu hafta prestijiyle 93 yaşında olmanın yanında Türkiye’nin en esaslı ve gelenekleri olan kurumlarındandır.
TCMB’nin ana vazifesi fiyat istikrarını sağlamak olurken, Türkiye’nin kasası ve parasının hamisidir. Özerk bir kurum olan TCMB, aslen bağımsız kararlar alır, hükümete karşı sorumludur fakat para siyaseti idaresinde hükümet ahenk sağlamak zorundadır.
Son günlerde ABD’den birinci bayan liderin atanacağına dair savlar bulunurken, gerçekleşirse mevcut lider Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu misyon mühletini tamamlamadan ayrılmış olacak.
2018’de 5 yıl olan Merkez Bankası Lideri yani Guvernör vazife mühleti 4 yıl olurken, değişimden bu yana müddetini doldurabilen lider henüz olmadı.
Biz de 93 yıllık banka tarihinde 25 liderin misyon mühletlerine ve ortalamasına baktık.
İlk lider Selahattin Çam, 83 ay (yaklaşık 7 yıl) misyon yapıyor.
2. Kemal Zaim Sunel, 134 ay (yaklaşık 11 yıl)
3. Mehmet Sadi Mekter, 19 ay (yaklaşık 1,5 yıl)
4. Osman Nuri Göver 32 ay (yaklaşık 3 yıl)
5. Mustafa Nail Gidel, 87 ay (yaklaşık 7 yıl)
6. Memduh Aytül 4 ay
7. İbrahim Münir Mostar 22 ay (yaklaşık 2 yıl)
8.Ziya Kayla 41 ay (yaklaşık 3,5 yıl)
9. Mehmet Naim Talu 72 ay (6 yıl)
10. Memduh Güpgüpoğlu 38 ay (yaklaşık 3 yıl)
11. Cafer Tayyar Sadıklar 45 ay (yaklaşık 4 yıl)
12. İsmail Hakkı Aydınoğlu 28 ay (yaklaşık 2,5 yıl)
13. Osman Şıklar 36 ay (3 yıl)
14. Yavuz Canevi 35 ay (yaklaşık 3 yıl)
15. Rüşdü Saraçoğlu 82 ay (yaklaşık 7 yıl)
16. Nihat Bülent Gültekin 6 ay
17. Yaman Törüner 21 ay (yaklaşık 2 yıl)
18. Süleyman Gazi Erçel 65 ay (yaklaşık 5,5 yıl)
19. Süreyya Fedai 61 ay (yaklaşık 5 yıl)
20. Durmuş Yılmaz 62 ay (yaklaşık 5 yıl)
21. Fazilet Başçı 61 ay (yaklaşık 5 yıl)
22. Murat Çetinkaya 39 ay (yaklaşık 3 yıl)
23. Murat Uysal 16 ay (yaklaşık 1,5 yıl)
24. Naci Ağbal 4 ay
25. Şahap Kavcıoğlu 27 ay (yaklaşık 2 yıl)
Kuruluşundan bu yana Merkez Bankası Liderleri vazife mühleti ortalama 45 ay olurken, 2018’de 4 yıla düşen vazife mühleti sonrasında mevcut liderle birlikte 21,5 ay misyon yapabildiler.
1914 yılında kurulan Fed’de kuruluşundan bugüne 16 lider değişirken, ortalama vazife müddeti de yaklaşık 7 yıl oluyor. Son lider Jerome Powell 2018 yılından bu yana vazifede kalırken, en uzun müddet başkanlık yapan Alan Greenspan 1987’den 2006’ya 19 yıl Fed’i yönetti.