ANKARA, 3 Nisan (Reuters) – Koronavirüs kaynaklı satış baskısı ve güvenli limana yönelimle birlikte dolar/TL Eylül 2018 zirvelerinin hemen altında işlem görmeye devam ederken iç piyasada Mart ayı enflasyonu dış piyasalarda ise ABD istihdam verileri takip edilecek.
Koronavirüs kaynaklı satış baskısı ve güvenli limana yönelimle dolar/TL dün Eylül 2018’den beri yeni zirve olan 6.7120’i test ettikten sonra yönünü aşağı çevirdi.
Kur dün 6.60’ın altını görse de bu seviyelerde kalıcı olamadı ve bu sabah saat 0849’da 6.6430/6.6520 seviyesinde işlem görüyor. Aynı saatte sepet bazında TL 6.9242/6.9354, euro/TL 7.2053/7.2188 seviyesindeydi.
Dolar/TL TRYTOM=D3 geçen ay sert bir yükselişle 6.60’ın üzerini test ettikten sonra merkez bankaları ve hükümetlerin açıkladığı önlemlerle 6.38’e kadar gerilemişti. TL’deki bu değer kazancı global piyasalarda da olduğu gibi geçici bir iyimserlik getirebilmişti.
Kur geçen haftayı 6.45’li seviyelere yükselerek tamamladı. Bu hafta ise satış baskısı yeniden kuvvetlendi. Salgına yönelik endişelerin yanında dünyada ekonomik aktivitenin uzun bir süre yavaş kalacağı endişeleri satış baskında belirleyici konumda.
BIST-100 .XU100 endeksinde sene başından bu yana görülen kaıp geçen hafta kapanışa göre %23 aynı dönemde bankacılık endeksindeki kayıp ise %28 oldu. Dün ise BIST-100 endeksinde %0.5 artış, bankacılık endeksinde ise %1.2 düşüş yaşandı.
Koronavirüs salgını küresel ekonomide uzun sürecek bir daralma riskini arttırırken, yatırımcılar güvenli liman olarak gördükleri dolar ve devlet tahvillerine yönelmeye devam ettiler. ABD Hazine tahvil getirileri üç haftanın en düşük seviyesine indi. Doların haftalık kazancı ise %2’nin üzerinde. fiyatları da piyasada yakından takip ediliyor. Petrol fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan ve Rusya arasındaki uzlaşmaya arabuluculuk yaptığını açıklaması ile en büyük tek günlük kazanımına ulaştıktan sonra bugün düştü.
Dün %24.7 prim yapan ABD ham petrolünün varil fiyatı %4.5 düşüşle 24.18 dolara, Brent ise %2.7 düşüşle 29.24 dolara indi.
ENFLASYON VERİLERİ İZLENECEK
Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) Mart’ta sert düşen petrol fiyatlarının desteğiyle aylık %0.55 artış göstermesi, yıllık enflasyonun ise Şubat ayındaki %12.37’den Mart’ta %11.85’e gerilemesi bekleniyor. sert değer kaybı ardından Ekim 2018’de yıllık enflasyon %25.24 ile son 15 yılın rekor seviyesini görmüştü. Yıllık enflasyon bu tarihten itibaren düşüş eğilimine girdi ancak enflasyonda kalıcı tek haneye henüz ulaşılmadı.
TCMB’nin öngörüsü yılın ilk çeyreğinde yılık enflasyonun %12 civarında seyrettikten sonra düşüşe geçeceği ve yılı %8.2 seviyesinde bitireceği yönünde idi. Ancak koronavirüs sonrası TCMB, %8.2 olan yılsonu enflasyon tahminini üzerindeki aşağı yönlü risklerin ciddi ölçüde arttığına da dikkat çekiyor. koronavirüs salgınının ticaret, turizm ve iç talebe zarar vermesiyle Türkiye’nin 2020 ortalarına kadar kısa süreli yeni bir resesyona girebileceğini belirtiyor. Uluslararası Finans Enstitüsü’nden (IIF) Robin Brooks, ikinci çeyrekte ekonomik büyümenin bir önceki çeyreğe göre %10’a kadar veya yıllık bazda %40’a kadar daralmasının beklediğini belirtiyor. Brooks bu hafta Amerikan-Türk Konferansı’nda yaptığı açıklamada “Destek adımları büyümeyi sağlamayacak. Bu sadece hasar kontrolü” dedi ve dolar/TL’nin 7’ye kadar yükselebileceğini belirtti.
TCMB TAHVİL ALIMLARINA HIZ VERDİ
TCMB koronavirüsün etkilerini sınırlamak için aldığı tedbirleri bu hafta İşsizlik Sigortası Fonu’nun artan nakit ihtiyacını da gözeterek tahvil alımlarını ve politika faizinin altında fonlamayı artıracak şekilde genişlettiğini açıklamıştı. TCMB’nin Pazartesi ve Çarşamba günü itibarıyla tahvil alımlarına “oldukça” hız verdiğini söylediler. Alımlar yaklaşık 3 milyar TL’ye ulaştı. TCMB bugün de ikincil piyasadan tahvil alımı yapacak. CBTM
Bankacılar Hazine’nin de önümüzdeki 3 ayda 82 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirecek olmasının ve İşsizlik Sigortası Fonu’nun istihdam destekleriyle tahvil satışlarının ikincil piyasa faizlerinde ciddi bir baskı yaratmasını bekliyordu.
Ancak TCMB’nin küresel merkez bankalarının niceliksel gevşeme adımlarına benzer tahvil alımlarını hızlandırarak artırma yoluna gitmesi bu baskıyı azaltacak.
TCMB 2019 sonundaki tahvil portföyünü 19 milyar TL’den bilançocunun %5’ine yani yaklaşık 32-33 milyar TL’ye çıkaracağını zaten açıklamıştı. Banka bu haftaki açıklamasıyla %5 limitinin artrırabileceğini belirtti. Fonu’nda Şubat sonu itibarıyla büyük bölümü Hazine tahvillerinde 131.6 milyar TL bulunuyor.
TCMB reel sektöre finansman temini amacıyla politika faizinin altında fonlama yapmaya da devam ediyor. Bu adımlarla ortalama fonlama maliyetini %9.25 ile politika faizinin 50 baz puan altına getirmiş durumda. Adımların genişletilmesiyle ortalama fonlama maliyeti politika faizinin daha da altına gerileyecek. diğer taraftan ise TCMB’nin adımları sonucunda geçen hafta açıkladığı verilere göre toplam rezervleri bir haftada 104 milyar dolardan 93.5 milyar dolara geriledi. Geçen hafta ise rezervlerde 2 milyar dolar artış yaşandı ve toplam rezervler 95.4 milyar dolara yükseldi.
TL yılbaşından beri bakıldığında; ruble, peso, real ve rand ise kıyaslandığında daha iyi bir performans gösteriyor. TL’deki değer kaybı %10 civarında iken benzer para birimlerinde %24 değer kaybeden rand öne çkıyor. Bankacılar bu gelişmede kamunun artan döviz arzı ve petrol fiyatlarındaki sert düşüşün belirleyici olduğunu belirtiyorlar.
Bankacıların yaptığı hesaplamalara göre kamunun döviz arzı geçen yıl 30 milyar dolar civarında oluştuktan sonra bu yıl ise 15 milyar doları aşmış durumda. bono piyasasında ise getirilerde yukarı yön sürüyor. Yıl başında tek haneye yaklaşan gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri dün son işlemde %13.94 bileşik seviyesindeydi.
Türkiye’nin beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi ise 600 baz puan seviyesini aşmış durumda. CDS’ler yılbaşında 20 ayın en iyi risk iştahına işaret eden 240 puanda bulunuyordu.