ANKARA, 21 Nisan (Reuters) – Koronavirüs nedeniyle uzun süredir baskı altında bulunan TL ve gelişmekte olan ülke para birimlerinde küresel piyasalar, petrol fiyatları ve bugün başlayacak ve yarın sonuçları açıklanacak TCMB faiz kararı bekleniyor.
BDDK’nın bankaları daha çok kredi vermeye ve tahvil alımına gitmeye yönelten kararı sonrası ise TL cinsi tahvil getirileri oldukça sert gerilemiş durumda. Piyasada bugün Hazine ihalesi de takip edilecek.
Petrolden kaçan işlemciler tarihte ilk defa ABD vadeli petrol fiyatlarının eksiye düşmesine neden olurken, koronavirüs salgını nedeniyle petrol ihtiyacının ne denli düştüğü ve çıkarılan petrolü depolayacak yer bile kalmadığı da gözler önüne serilmiş oldu. vadesi Salı günü dolan Mayıs vadeli ABD tipi ham petrol kontratlarında dün sert satışa geçti. Gün içerisinde bir süreliğine de olsa fiyat eksi 40 dolar seviyesine kadar geriledi. Petrol vadeli işlemleri borsa kapandığında %305 değer kaybederek eksi 37.63 dolar seviyesindeydi. gününe 6.9555 ile kur krizinin yaşandığı Ağustos 2018’ten beri en yüksek seviyeleri test ederek başlayan dolar/TL TRYTOM=D3 aynı gün bir kaç saat içinde hızlı bir düşüşle 6.83’e kadar geriledi. Bu değer kazancı gelişmekte olan ülke para birimlerinin tamamında görülürken TL’nin dolar karşısındaki değer kazancı bir ara %2’ye yaklaştı. Ancak kazanımlar yine Cuma günü aynı hızda yerini değer kaybına bıraktı.
Dolar/TL koronavirüs kaynaklı satış baskısıyla en son 14 Ağustos 2018 kur krizi döneminde görülen 6.90’ın üzerinde işlem görmeyi sürdürüyor. Piyasalarda Türkiye’nin yeni bir dış kaynak sağlayıp sağlamayacağı yakından takip ediliyor.
Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Uysal hafta sonu yaptığı açıklamada yeni swap anlaşmaları amaçlı görüşmeler yaptıklarını söyledi. “Uzun süredir yerel paralarla ticaretin desteklenmesi konusunda belirli ülkelerle devam eden swap anlaşmalarımız var. Bununla birlikte, merkez bankalarıyla mevcut işbirliğimizi güçlendirmek ve yeni swap anlaşmaları tesis etmek amaçlı görüşmeler de yapıyoruz” dedi, ancak hangi ülkelerle swap anlaşması üzerinde çalıştıklarına dair bilgi vermedi.
Reuters’ta geçen hafta yer alan bir haberde, Türkiye’nin G20 kapsamında, ticaret ortaklarıyla ve ABD başta olmak üzere swap imkanı için halen temasta olduğunu belirten yetkililer IMF dışında diğer tüm finansman imkanlarına sıcak bakıldığını belirttiler. Öte yandan kaynaklar Türkiye’nin İngiltere Merkez Bankası ile de swap anlaşması için temasta olduğunu söylediler. bu sabah saat 0849’da 6.9450/6.9490 seviyesinde işlem görüyor. Aynı saatte sepet bazında TL 7.2351/7.2405, euro/TL 7.5253/7.5320 seviyesinde.
TCMB EŞİ GÖRÜLMEMİŞ HIZDA TAHVİL ALIYOR
Koronavirüs etkilerini sınırlamak için tahvil alımlarını artıracağını açıklayan TCMB’nin 30 Mart’tan beri alımları nominal 21.1 milyar TL, piyasa değeri olarak 26.7 milyar TL ‘ye ulaştı.
Piyasa değeri açısından 26.7 milyar TL’ye ulaşan bu alımın 15.6 milyar TL’sini İşsizlik Sigortası Fonu’ndaki Hazine tahvilleri kaynaklı Piyasa Yapıcı bankalar aracılığıyla yapılan alımlar oluşturdu.
Koronavirüs kapsamında kısa çalışma ödeneği başta olmak üzere alınan önlemlerle İşsizlik Fonu’nun nakit ihtiyacı artmış durumda. Fonun Şubat sonu itibarıyla büyük bölümü Hazine tahvillerinde 131.6 milyar TL bulunuyordu TCMB’nin bu alımlarda şu an belirlediği bir üst limit bulunmuyor.
TCMB 2019 sonundaki tahvil portföyünü 19 milyar TL’den bilançosunun %10’una çıkaracak. Fon kaynaklı alımlar limitlere dahil edilmeyecek.
Merkez Bankası’nın yarın açıklayacağı faiz kararının iç piyasada yön belirleyici olması bekleniyor. Reuters’ın 18 kurumun tahminiyle yaptığı ankete göre faiz indirimi medyan beklentisi 50 baz puan olurken, tahminler politika faizinin sabit tutulması ile 100 baz puan indirilmesi arasında değişiyor. Tahminler arasında faiz artışı ise yer almıyor. yandan piyasalarda kısa vadede yeni bir dış finansman sağlanıp sağlanmayacağı yakından takip edilen bir konu. TCMB’nin attığı adımlarla rezervlerinin 20 milyar dolar gerilemesi ve emisyon hacmindeki artış da piyasada takip edilen konular arasında.
Bankacıların verdiği bilgiye göre son 1 ayda bankalar TCMB’den 1.6 milyar dolar karşılığı nakit döviz talep ettiler. Bankacılar bu talebin insanların ellerinde daha çok nakit tutma eğilimine bağladılar. Öte yandan bu etki TL’de daha da belirgin. TCMB verilerine göre Şubat sonunda 160 milyar TL olan emisyon hacmi 200 milyar TL’yi aşmış durumda. Bankacılar TCMB adımlarının orta vadeli enflasyon etkilerine dikkat çekiyorlar. TCMB ise kısa vadede diğer etkiler nedeniyle enflasyonist baskı olmayacağını belirtiyor.
BDDK ADIMLARI TAHVİL GETİRİSİNDE SERT DÜŞÜŞ GETİRDİ
Tahvil bono piyasasında ise getirilerde yukarı yön TCMB’nin tarihinin en hızlı tahvil alımlarını gerçekleştirmesine rağmen sürüyordu. Ancak BDDK kararı dün getirilerde sert düşüşe neden oldu. Yıl başında tek haneye yaklaşan gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri Cuma günü son işlemde %14.13 bileşik seviyesindeydi dün ise son işlem %12.56 oldu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) koronavirüs salgının ekonomiye olumsuz etkisini azaltmak için bankaları kredi vermek veya tahvil satın almak zorunda bırakacak bir düzenlemeye gitti. Düzenlemenin kamu bankalarından ziyade özel bankaları etkilemesi bekleniyor. 2 yıllık tahvilde bileşik getiri dün %9.64’e kadar geriledi. Bu tahvilde Cuma günü son işlem %12.22 seviyesindeydi. beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi ise 650 baz puanı aşarak 2008 finansal krizden bu yana en yüksek seviyeye geldikten sonra sınırlı bir düşüşle 550 puanın altına inse de yeniden yükselişe geçerek 600/625 seviyesinde. CDS’ler yılbaşında 20 ayın en iyi risk iştahına işaret eden 240 puanda bulunuyordu.