Yazar: Geoffrey Smith
Investing.com – Avrupa borsaları, görünüşte Covid-19 virüsünü kontrol altına almak için en az bir aşının hızla kullanıma başlaması konusundaki iyimserlik üzerine haftayı güçlü bir şekilde açtı.
Stoxx 600 %1,7 artışla 371,24 olsa da bu seviye pandemi sonrası yüksek seviyelerin yaklaşık %2,5 altında. İkinci dalga Covid-19 enfeksiyonlarının yatışmasıyla yeniden ivme kazanan ABD piyasaları aksine Avrupa piyasaları, enfeksiyon oranları ABD seviyelerinin altında kalsa da ekonominin yeniden açılışı ile yeni bir dalga korkularının tetiklenmesinden dolayı son haftalarda cansızlaştı.
Financial Times hafta sonu Başkan Donald Trump’ın, AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi tarafından ortaklaşa geliştirilen aşının 3 Kasım’daki ABD seçimlerinden önce kullanıma sunulmasını sağlamak için normal ilaç izin prosedürlerini atlamaya hazırlandığını bildirdi.
Gıda ve İlaç İdaresi, Covid-19 hastalarını tedavi etmek için iyileşen hastalardan plazma alıp kullanmak için acil kullanım izni verdi. FDA Delegesi Stephen Hahn, alınan önlemlerin tam bir onay olmadığını ve ajansın, ilacın etkinliği ve güvenliğine ilişkin kanıtları değerlendirmeyi bitirmediğini söyledi.
Pazar günü Trump Twitter’da, yeniden seçilmesini engellemek için onay sürecini yavaşlattığını iddia ettiği Gıda ve İlaç İdaresi’ndeki ‘derin devlet’ çıkarlarına karşı harekete geçti. Kimden bahsettiği belli değil. Hahn, Trump tarafından atanmıştı.
Her iki durumda da AstraZeneca’nın Londra’daki hisseleri, Avrupa’nın ana endekslerinin %1,5’ten fazla arttığı bir günde %3,1 yükseldi.
Ancak AstraZeneca için koronavirüse bir çare geliştirmek için yarışan diğer birçok ilaç ve biyoteknoloji şirketinde olduğu gibi, pazar artık kendi heyecanına karşı aşılanmış görünüyor.
AstraZeneca hisseleri yaklaşık %7 daha yükselişle bir ay önce zirve yaptı. İtalya’nın Diasorin hissesi Mayıs zirvesinin %20 altında, Almanya’da listelenen BioNTech hisseleri, Pfizer ile birlikte geliştirdiği ilaç için olumlu deneme sonuçlarının istikrarlı sürmesine rağmen Temmuz ayındaki zirveden neredeyse %30 daha düşük. ABD’deki Moderna hisseleri %30 düşüş gösterirken Novavax hisseleri ise zirvesinin %24 altında işlem görüyor.
Bu vakaların çoğunda hisse fiyatları, ABD’nin günlük 77.000’in üzerinde şimdiye kadarki en yüksek yeni vaka sayısına ulaştığı 16 Temmuz günlerinde zirve yaptı. Genelleştirilmiş karantinalara geri dönüş olmayacağına dair güven arttıkça pazarın aşıya koyduğu prim düştü.
Bu mantıkla, Avrupa ve Kuzey Amerika’daki okulların yeniden açılması ve daha soğuk havaların başlamasıyla birlikte vaka sayıları yeniden yükselirse, hisse senetlerinin tümü önemli ölçüde toparlanabilir.
Ancak sektör, uzun vadede ilaç onay sürecinin açıkça siyasallaşmasına neden olacak şekilde yaşayabilir. Yahoo (NASDAQ:AABA) ve YouGov tarafından geçen ay yapılan bir anket, ABD’li yetişkinlerin yalnızca %40’ının, mevcut koşullarda onaylanmış bir aşıyı kesinlikle kullanacağını gösterdi.
Etkisiz veya düpedüz güvensiz olan bir aşıyı onaylama riski muhtemelen düşük ancak çok epey gerçek. Bu, Covid-19’un kontrol altına alınması açısından felaket olur. Ancak zaten bu kadar temelsiz komplo teorisi tehdidi altında olduğu bir zamanda aşılama ilkesinin itibarını sarsmak, önümüzdeki yıllarda halk sağlığı için tarifsiz riskler taşıyacaktır.