Yazar: Geoffrey Smith
Investing.com – Fon yöneticilerinin yatırımcılara yazdığı mektuplar can sıkıcı olabilir ancak bazen o kadar zekice gelir ki yapabileceğiniz tek şey onu olabildiğince yeniden üretmek.
GDO kurucusu Jeremy Grantham’ın son mektubu böyle bir örnek.
2009’dan bu yana uzun boğa piyasası “tam teşekküllü epik bir balon” haline geldi ve bu balonun son aşamada olduğuna dair güvenilir işaretler ortaya çıkıyor.
Bu işaretler, Grantham’ın “çılgın” olarak nitelendirdiği özellikle küçük yatırımcıların davranışlarını içeriyor. Geçen yıl 150 mikro yatırım fonunun üçe katlandığını ve bunun “önceki on yıl içindeki herhangi bir yılın üç katından fazla olduğunu” belirtiyor. Ek olarak ” ABD hisse senetlerinin 10 sözleşmeden daha az olan opsiyonlarındaki küçük perakende alımlarının hacmi 2019’a kıyasla 8 kat arttı ve 2019 zaten uzun vadeli ortalamanın oldukça üzerinde” diyor.
Tek hisse senetleri ile ilgili giderek daha sık görülen çılgınlık belirtileri var: General Motors için 9.000 dolara kıyasla değeri, her yıl satılan otomobil başına 1,25 milyon dolara eşit olan Hertz, Kodak, Nikola “ve özellikle Tesla’nın” altını çiziyor.
Grantham soruyor: “1929’da buna denk ne vardı?”
18. yüzyıla kadar uzanan bir geç dönem balonundaki diğer uyarı işareti, kazanımların hızlanarak artması. Son zamanlarda, diyor, zirveden önceki son 21 ayda %60 civarındaydı. Mevcut rallide ana endeksler, tüm bunları ve daha fazlasını sadece dokuz ay içinde gerçekleştirdi.
Ne yazık ki zirveyi zamanlamanın hiçbir yolu yok. Baloncuklar genellikle tek tek olumsuz olaylara yanıt olarak patlamaz. Kırk yılı aşkın bir deneyime sahip olan Grantham, 1980’lerde Japon borsa balonundan hemen hemen üç yıl önce çıktığını kabul ediyor.
“Büyük boğa piyasaları tipik olarak, piyasa koşulları çok elverişli olduğunda aşağı iniyor. Ve bu yüzden hep gözden kaçırılıyorlar.”
Bununla birlikte balonlarda ortak olan anekdotsal bir faktöre, yani “boğaların yoğunluğu ve coşkusu” ve “ayılara karşı artan düşmanlığa” işaret ediyor. Müşterilerinin “kasıtlı olarak ve kötü niyetle onları kazançlarından mahrum ediyormuş gibi” davrandıkları 1999’a işaret ediyor.
Yukarıdaki faktörler, çoğu satış yanlısı analistin ortak görüşe karşı çıkmasını imkansız kılar. Burada, Grantham’dan uzun bir alıntı yapmalıyız.
Öyleyse ne yapılmalı? Grantham’a göre balonun sonunu zamanlayamıyorsanız en azından işlerin nispeten ucuz olduğu yerlerde yoğunlaşın. Değer hisselerinin göreli olarak en kötü on yılı Aralık 2019’da sona erdi ve ardından 2020 en kötü yıl oldu.
“Kariyerinizin ve iş riskinizin izin vereceği, ABD’nin büyüme hisse senetlerinden en büyük kaçınmanız ile birlikte Değer ve Gelişmekte olan fikirlerinin çakıştığına inanıyoruz.”
