Teknik analiz yöntemleri, takip edilen üründeki fiyat artışı, fiyat düşüşü gibi değişimleri ön görmek için daha önceki hareketlerden yola çıkarak yapılan hesaplamalardır. Birçok çeşidi olan teknik analiz yöntemlerinin tamamındaki amaç fiyatı takip etmektir.
En çok kullanılan yöntemlerden biri olan Stokastik indikatörü belirli bir zaman içerisinde en yüksek ve en düşük değerlerin mevcut fiyata olan yakınlığını gösterir, hesaplamasında ise şu yöntem kullanılır:
C: (Close) En son kapanış Fiyatı
L: (Low) Son 5 günün en düşük fiyatı
H: (High) Son 5 günün en yüksek fiyatı.
%K ve %D değerleri ise fiyata göre değişim gösteren iki ayrı çizgidir ve şöyle hesaplanır:
%K = 100 x (Kapanış (C) – Düşük 5 (L5)) / (Yüksek 5(H) – Düşük 5 (L5))
%D = %D = 100 (H3 / L3) yani %K 'nın 3 günlük basit hareketli ortalamasıdır.
Stokastik indikatöründe grafik üzerinde 0-100 arası bant aralığı kullanılır ve bu aralıktan 80-100 aralığı aşırı alım, 20-0 aralığı ise aşırı satım bölgesidir. K ve D değerlerinin fiyat değişimine göre hareketindeki kesişme ise yönün değişiminin sinyalini verir.
Takip edilen ürünün fiyatı 20-0 aralığına girmiş ve Kile D değeri de bu aralıkta kesişmişse bu üründe artık dip oluşturduğu ve fiyatın buradan yükselmeye başlayacağı sinyalini verir. Aynı şekilde eğer ürünün fiyatı 80-100 aralığına girmiş ve değerler bu aralıkta kesişmişse bu da fiyatın aşırı yükseldiğini ve buradan yön değiştireceği sinyalini verir. Ancak tek başına bu sinyal karar vermek için yeterli değildir, indikatördeki değişimin fiyattakine hızını takip etmek gerekir.
Eğer fiyatın yükselişine karşın Stokastik çizgileri aşırı alım üzerinde kesişmiş ve sat sinyali veriyorsa burada fiyat ve indikatör arasında uyumsuzluk vardır. Bu durumda Stokastik fiyattaki yükselişi onaylamıyordur. Böylesi durumlarda genellikle fiyatta yükselişi hızlandıran önemli bir gelişme yaşanmıştır, bu durum özellikle siyasi ve jeopolitik gibi beklenmeyen gelişmelerde yaşanır.
Eğer fiyat çok hızlı yükselip tepe yapmasına ve artık düşüş sinyali vermesine karşın Stokastik çizgileri henüz kesişmemiş olabilir, bu durumda da uyumsuzluk vardır ve stokastik alımın daha devam edeceğini işaret eder. Aynı şekilde fiyatın dip yapmasına karşın Stokastik çizgileri aşırı satım bölgesinde kesişmemişse bu da düşüşün devam edeceği sinyalini verir.
Yön tayini için kullanılan Stokastik aynı zamanda hız ölçümü de yapar ve fiyat değişimlerine haliyle kısa periyotlarda daha hızlı tepki verir, bu da yanılma olasılığını artırır. İndikatörün verimli olması için diğer analiz yöntemlerinden de destek almakta fayda olduğunu belirtmek isteriz.
Grafik yorumlama:
EURUSD grafiğinde siyah renk ile gösterilen numaralar fiyat yükselişlerindeki tepe noktaları gösteriyor ve fiyat ilk 1,1180 denemesini yaptığında Stokastik de 80 seviyesi üzerinde aşırı alım bölgesine girmiş ve K ile D çizgileri kesişmiş, yani fiyatta dönüş sinyali vermiş. 2. ve 3. durumda da aynı hareket yaşanmış, 4. duruma geldiğimizde fiyat 1,1180 seviyesini aşıyor, yani alım devam ediyor, ancak Stokastik daha önceki tepe noktasını aşmıyor ve önceki aralıkta olduğu gibi kesişmeye başlıyor. Fiyat ile indikatör arasında uyumsuzluk yaşanıyor. Bu noktada ise zaten fiyattaki artış da 1,1240’ta sınırlı kalıyor ve düşüş başlıyor.
Kırmızı renk ile gösterilen numaralar ise fiyat düşüşlerindeki dip seviyeleri gösteriyor. İlk fiyatta 1,09 altına inilirken Stokastik ise 20-0 aralığında 8’e kadar düşüyor. 2. fiyat düşüşünde 1,0990’a karşın Stokastik indikatörünün düşüş hızı daha fazla ve 3’e kadar geriliyor. 3. ve 4. fiyatta da 1,0990-1,0980 aralığına karşın indikatörde aşırı satış bölgesi sinyali veriyor. Yani fiyatların o seviyelerden çok daha aşağı inmeyeceğini söylüyor ki 2. 3. ve 4. durumda da fiyatlar 1,0980 altında düşüşünü sınırlıyor.
Gelelim son duruma;
Bu hafta 1,11 seviyesinden 1,0945’e kadar gerileyen fiyatta Stokastik aşırı satım bölgesine girdi ve K ile D çizgileri 8 seviyesi altında, ancak henüz kesişim yok. Bu durum bize fiyatlardaki hızın yavaşladığını ve kısa süre içinde de kesişme olacağının sinyalini veriyor, ancak kesişim yaşanmadan önce yapılacak hamle özellikle kısa vadeli işlemlerde karlılığı düşürebilir.
