Türkiye’de yetişen tarım eserleri bölgelere nazaran çeşitlilik gösterir. Ülkemizde eser çeşitliliğinin olması gelecek yıllar için çok değerli bir konudur. Pekala, ülkemizde bölgelere nazaran en çok üretilen tarım eserleri nelerdir? Yıllık ortalama ihracat bedelleri nasıldır? İşte, bilmeniz gereken ayrıntılar.
Ege Bölgesi
-
Tütün: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerine nazaran, beş yıllık tütün ihracatı 4 milyar doları aştı. 2019-2020 yıllarında 900 milyon dolar pahasında ihracat yapıldı. 2021 yılında 783 milyon dolar gerçekleşti. 2022 yılının birinci 9 ayında dünyanın farklı ülkelerine 588 milyon dolarlık ihracat yapılmış.
-
Zeytin: Türkiye’nin son 3 yıllık ihracat sayılarına bakıldığında üzüm ihracatında yıldan yıla artış yaşanmış. 2022 yılında zeytin ihracatı geçtiğimiz döneme kıyasla %24’lük bir artış yaşadı. Yani 110 bin ton zeytin ihraç edildi. Döviz bazında %15’lik bir artışla 173 milyon dolar düzeyine ulaşan bir sayıdan bahsedebiliriz.
-
Üzüm: Türkiye, 1 Eylül 2021- 31 Ağustos 2022 periyodunu kapsayan müddette 252 bin 354 ton kuru üzüm ihraç etti. İhracat paha bazında geçen döneme nazaran yüzde 13 artış sağlandı. Yani ülkemize 441 milyon 862 bin dolar girdi sağlandı.
-
İncir: Dünya incir ihracatına bakıldığında, Türkiye dünyanın en büyük ihracatçı ülkesi pozisyonunda. 2021/2022 64 bin ton kuru incir ihracatı yapılıyor. Yani Türkiye’ye incir, 241 milyon dolar kazandırmış.
-
Pamuk: 2021/2022 döneminin birinci sekiz ayında 100 bin ton pamuk ihracatı yapıldı. 2022 yılında fiyatında artış yaşandı.
Akdeniz Bölgesi
-
Muz: Türkiye’nin muz ihracat kıymeti 373,3 tona çıktı. Böylelikle son 5 yılda 450,8 bin dolar gelir elde edildi. Ayrıyeten Türkiye’nin muz üretimi son 5 yılda yüzde 139,4 arttı.
-
Turunçgil: 2022 yılında Türkiye’den 1 milyon 940 bin ton turunçgil ihraç edilmiş. Bu dış satımla ülkeye 904 milyon 18 bin dolarlık döviz girdisi oldu.
-
Yer fıstığı: Türkiye 2021 yılında ihraç ettiği yer fıstığından 372 milyon 608 bin lira kazandı. 2022’de 186 bin 340 ton yer fıstığının 48 bin 328 tonu Osmaniye’ye hasat edildi.
-
Domates: 2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen tarım eserleri ortasında yer alır. 41 milyon dolarlık domates ihracatı gerçekleşti. Domates ihracatında gaye 1 milyar dolar. Domates 2022 yılında ülkeye 377 milyon 418 bin dolar döviz girdisi sağladı. 2021 yılına kıyasla %4 oranında artış yaşandı.
Marmara Bölgesi
-
Ayçiçeği: 2019-2020 döneminde 1,94 milyon ton ayçiçeği ihraç edilmişti. 2021 yılında 461 ton rafine ayçiçeği yağı ihraç edildi. 2022 yılında ihraç edilen rafine ayçiçeği yağı 106,1 milyon dolar kıymetindeydi.
-
Şeftali: 2021 yılı şeftali ihracatı %71’lik bir artış yaşadı. Yani 154 milyon dolara ulaştı. Rekor kırıldı. Şeftali ihracat değişim oranı dünya ortalamasının 10 kat üzerinde gerçekleşmiştir.
-
Buğday: 2023 yılı buğday ihracat maksadı 5 milyar dolar. Buğday ve mamulleri dış ticaretinde 2022 yılının birinci 11 ayında yaklaşık 500 milyon dolarlık dış ticaret fazlası verildiği söylendi.
İç Anadolu Bölgesi
-
Nohut: Türkiye’nin ihracatı nohutta 2020 yılında 77,7 milyon dolara ulaşarak, ithalatın yaklaşık olarak 4,6 katına çıktı. Nohutta 5 yılda yaklaşık 322 milyon 908 bin dolarlık ihracat yapıldı.
-
Fasulye: Kuru fasulye ihracatı 2021 yılında 1,4 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Yıldan yıla ihracat pahası artmaktadır.
-
Mercimek: Dünyada Türk mercimeği hayli ünlü. Türk mercimeğinin ihracatı ise ikiye katlandı. 2022 yılının birinci 11 ayında 428 milyon 467 bin dolarlık mercimek ihracatı gerçekleştirildi.
Karadeniz Bölgesi
-
Kivi: Türkiye’de kivi üretimi 74 bin tona ulaştı. Kivi ihracatı 2022 yılında 5 milyon 454 bin dolar olarak gerçekleşti. En çok ihraç edilen ülkelerden biri Rusya.
-
Fındık: Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği, 2022 yılında Türkiye’den 313 bin 562 ton fındık yurt dışına satıldı. 1,7 milyar dolar gelir sağlanmıştır.
-
Çay: 2021 yılında ülkemizden 5.500 ton çay ihracatı gerçekleşmiştir. Böylelikle 19 milyon 575 bin döviz girdisi sağlanmıştır. İhracatta Avrupa ülkeleri başı çekiyor. Ocak- Ekim 2022’de 5 bin 246 ton çay ihraç edildi. 18 milyonluk gelir sağlandı. 2023 Ocak- Şubat aylarında 661 ton çay ihraç edildi. 3,2 milyon doları aşan gelir oldu. Yani çay ihracatı %8 arttı.
Doğu Anadolu Bölgesi
-
Dut: 2020 yılında kuru dut ihracatından 5 milyon dolar gelir sağlandı. 2020 yılında 44 ülkeye ihraç edildi.
-
Kayısı: Türkiye kayısı üretim alanında ve ölçüsünde birinci sırada yer alıyor. 2021 yılında 409 milyon dolar ihracat geliri sağlandı. 2022 yılında 402 milyon dolar gelir elde edildi.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
-
Antep fıstığı: Türkiye’den 2022 yılında 146 milyon dolarlık fıstık ihracatı gerçekleşti. 2021 yılında ise 209 milyon dolarlık fıstık ihracatı yapılmıştı.
-
Karpuz: 2020 yılında toplam 48 ülkeye ihracat yapıldı. 72 bin ton karpuz ihracatının kıymeti 20 milyon dolardır.
-
Çeltik: Üretimi 1 milyon tona ulaşan çeltiğin 2020 yılında 202 tonu ihraç edilmiştir.