Zeytinliklerin madencilik faaliyetine açılmasına müsaade veren yönetmeliğe yansılar giderek artıyor. Meslek odaları, sendika ve derneklerin yer aldığı 15 kuruluş, bugün bir ortaya gelerek ortak bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Yayınlanan yönetmelik zeytinliklerimizin mevt fermanıdır. Anayasal hukuk devletinde normlar hiyerarşisine nazaran yasalar anayasaya yönetmelikler ise maddelere muhalif olamaz” denildi.
Doğayı ve tarımı muhafazayı amaçlayan çalışmalar yürüten toplamda 15 meslek odası, sendika, dernek ve kooperatif, zeytinliklerin madencilik faaliyetine açılmasına müsaade veren yönetmeliğe karşı Ziraat Mühendisleri Odası’nda (ZMO) basın toplantısı düzenledi. Açıklamaya, Ziraat Mühendisleri Odası, Türkiye Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (HAY-KOOP), TARIM ORKAM-SEN, Kırsal Etraf, Tarım ve Besin Etiği Derneği (TARGET), Türkiye Araştırma ve Geliştirme Vakfı (TARGEV), TMMOB Besin Mühendisleri Odası, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Tüketici Hakları Derneği, Tüm Köy Sen, Türkiye Biyologlar Derneği, Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD), Türkiye Sulama Kooperatifleri Birliği (TÜSKOOP-BİR), Veteriner Tabipler Derneği yetkilileri katıldı.
Örgütler ismine açıklamayı yapan ZMO Lideri Baki Remzi Suiçmez, şunları söyledi:
“Zeytinliklerimizin maden petrol, doğalgaz arama jeotermal tesisleri, sanayi, turizm, imar maksatlı talanına yönelik teşebbüsler geçmişten beri gündemden düşmüyor. Anayasal hükümlülüklere karşın 2002 yılından beri gündeme gelen mevzuat değişiklikleri doğayı ve tarımı müdafaaya hassas bölümlerce tekraren yargı tarafından durduruldu.
“Yasaya nazaran zeytin sürece tesisi dışında toz içeren hiçbir tesise izim verilemez”
En son Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik zeytinliklerimizin vefat fermanıdır. Anayasal hukuk devletinde normlar hiyerarşisine nazaran yasalar anayasaya, yönetmelikler ise maddelere karşıt olamaz. Anayasa’nın 44. ve 45. hususları üreticinin ve ziraî üretim alanlarının korunmasını düzenlemektedir. 1939 ‘Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’a göre zeytinliklerin korunması ve geliştirilmesini düzenlemektedir. Zeytinlik alanların daraltılamayacağı belirtilen yasaya nazaran zeytinlerin 3 kilometre yakınında zeytin sürece tesisi dışında toz içeren hiçbir tesise müsaade verilemez. ‘Toprak Müdafaa ve Arazi Kullanım Kanunu’na’ nazaran toprağın korunması geliştirilmesi tarım topraklarının etraf öncelikli sürdürülebilir kalkınma prensibine uygun olarak planlı kullanılması temeldir. Yasa zeytinlik üzere dikili özel eser yerlerini de korumaktadır.
2017 tarihli Maden Yönetmeliği esasen gerekli istisnaları madencilik lehine vermişken 1 Mart 2022 tarihli yönetmelik değişikliğiyle zeytinliklerimizin talanına yeni normlar hiyerarşisine muhalif bir formda yeni bir yasal kılıf hazırlanmaktadır. Yönetmelik değişikliğiyle tarım alanlarını meraları zeytinlikleri korumak yerine güç emelli kömür ve jeotermal faaliyetlerde belirli şirketlere yönelik yeni imtiyazların gündeme getirilmesi kabul edilmez.
Faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski haline getirme taahhüdü kabul edilemez. Asırlık zeytinliklerin belirli şirketlerin karı için taşınmaya çalışması ya da şekilsel olarak yeni zeytinliklerin dikilmesinin bilimsel hiçbir açıklaması yoktur. Yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan çabamızı sürdüreceğiz. Yönetmelik değişikliğiyle verilecek yeni müsaadeler için de hukuk sürecini de işleteceğiz.”
