“İklim Değişikliği, Ekosistem Servisleri ve Bölgesel İdare Stratejileri” başlıklı araştırmaya nazaran, global ısınma nedeniyle son 20 yılda Akdeniz’de deniz düzeyi 6 santimetre yükseldi ve tedbir alınmazsa yükselme artarak devam edecek.
Araştırma, ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu liderliğinde Ezgi Şahin Yücel, Valeria Ibello ve Mustafa Yücel tarafından yapıldı. Araştırmayı AA muhabirine kıymetlendiren Salihoğlu, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) yeni raporunun iklim krizi konusunda öne sürülen bilgilerin doğruluğunu daha da güçlendirdiğini belirtti. Salihoğlu, Akdeniz’in iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek hassas bölgeler ortasında yer aldığına işaret ederek, global ısınma nedeniyle deniz yüzeyi sıcaklığında yer yer 2 dereceye yakın artış olduğunu kaydetti.
“Önlem alınmadığı takdirde iklim değişikliğinin sıcaklık artışı üzerine tesiri olacak”
Türkiye denizlerinde deniz yüzeyi sıcaklığının daha fazla olduğunu anlatan Salihoğlu, “Global ısınma nedeniyle Akdeniz’de deniz yüzeyi sıcaklığı 1,4 derece arttı ve son 20 yılda su düzeyi 6 santimetre yükseldi. Şayet tedbir alınmazsa önümüzdeki 10 yıllarda ek bir 6 santimetre üzerine deniz düzeyinin yükselmesini bekliyoruz. Tedbir alınmadığı takdirde iklim değişikliğinin sıcaklık artışı üzerine tesiri olacak. Denizlerin karbondioksiti alma kapasitesi düştükçe sıcaklıklar daha da süratli bir formda artacak, bu durumun Akdeniz’de deniz düzeyinde yansıması olacak” diye konuştu.
“Denizlerin asitlik düzeyinde artış, pH pahasında de bir düşüş var”
Prof. Dr. Barış Salihoğlu, Akdeniz’in her geçen gün ısınmaya devam ettiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Özellikle kıyılarımızın olduğu yerlerde önemli sıcaklık artışları var. İklimin tesiri yalnızca sıcaklık olarak deniz ekosistemine yansımıyor. Denizlerdeki su kütlelerinden akıntı sistemlerine hepsini değiştiriyor. Bunun yanında denizlerin asitlik düzeyinde artış, pH pahasında de bir düşüş var. Bu durumun birtakım deniz canlılarını, kabuklu canlılarını etkilediğini görüyoruz. Akdeniz sistemi üzerinde kirlilik ağır. Su kalitesi bilhassa Doğu Akdeniz’de düşük. Sıcaklık baskısı, av baskısı üzere nedenler üst üste bindiğinde birtakım ezalar ortaya çıkıyor. Bu ezaları ortadan kaldırmak için tedbirler almamız, çeşitli idare siyasetleri geliştirmemiz gerekiyor. Akdeniz’de biyoçeşitlilik üzerinde de bir baskı var. Bilhassa istilacı çeşitler, sıcaklık ve kirlilik öne çıkıyor. Biyoçeşitlilik ve ekosistem üzerindeki dayanıklılığın azaltılmasıyla ilgili bütünlükçü tedbirler geliştirmemiz gerekiyor.”
“Artan yangınların da deniz ekosistemine önemli bir tesiri var”
Türkiye’nin iklim değişikliğiyle kuraklaştığının altını çizen Salihoğlu, gelecek yıllarda yalnızca Karadeniz’de yağışların artacağını belirtti.
Prof. Dr. Barış Salihoğlu, global iklim değişikliği nedeniyle karadan denize girecek tatlı su ölçüsünün da azalacağını lisana getirerek, “Yağışların azalmasıyla nem azalacak, yangınlar artacak. Artan yangınların da deniz ekosistemine önemli bir tesiri var. Ek bir baskı deniz ekosistemine, Akdeniz’e binmeye başlayacak. Bu bölgelerin, bilhassa hassas olan bölgelerin kademeli olarak muhafaza alanı ilan edilmesi çok kıymetli. Kuraklık nedeniyle 2040’lı yıllarda kimi iç göllerimiz büsbütün kuruyabilir” değerlendirmesinde bulundu.
“Avcılık baskısını azaltmalıyız; denizlerimizde kirliliği azaltmamız gerekiyor”
İklim sorunun global bir sorun olduğu için tesirinin direkt denetim edilemediğine değinen Salihoğlu, şu teklifleri sundu:
“İklimi tek bir ülke olarak denetim edemediğimiz için öbür tedbirlere yönelmemiz gerekiyor. Örneğin avcılık baskısını azaltmalıyız. Ayrıyeten bütün denizlerimizde kirliliği azaltmamız gerekiyor. Tedbirler almalıyız ki denizdeki ekosistem, değişen iklime karşı daha sağlam hale gelsin. Bunun yanında müdafaa alanları çok değerli. Biyoçeşitliliği artırırsanız, denizler iklim değişimine daha sağlam hale gelecektir.”
