Ostim Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Ekolog Prof. Dr. İlhami Kiziroğlu, iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklığa dikkati çekerek, 1989-2021 yılları ortasında Türkiye’de yaşayan bütün kuş çeşitlerinin popülasyonunda yüzde 50 azalma olduğunu bildirdi.
EKO İKLİM İktisat ve İklim Değişikliği Doruğu ve Fuarı’nda AA muhabirine açıklamada bulunan Kiziroğlu, aktifliğin memleketler arası tepelerden daha üst seviyede yapıldığını belirtti.
İklim değişikliğiyle çabada doğal kaynakların ehemmiyetine işaret eden Kiziroğlu, “Türkiye, doğal kaynak açısından Avrupa Birliği ülkeleri ile mukayese edilemeyecek seviyede zenginliklere sahip. Bu zenginlikler içerisinde bitki varlığımız da yer alıyor. Türkiye’de bulunan bitki varlığımız yaklaşık 3 bin 300 bitki çeşidi. Bu türlü bir biyolojik çeşitlilik zenginliğimiz var, bunun korunması lazım.” diye konuştu.
Türkiye’de çok sayıda kuş çeşidi olduğuna dikkati çeken Kiziroğlu, bu kuş cinslerinin de hayatlarını sürdürebilmesi için birtakım ekosistemlerin, bilhassa ormanlık ve sulak alanların korunması gerektiğini söyledi.
Kiziroğlu, Türkiye’de son yıllarda iklim değişikliği nedeniyle kuraklıklar yaşandığına ve birçok sulak alanın kuruduğuna işaret ederek şöyle konuştu:
“Oradaki sulak alanlara gelen hem göçmen kuş tipleri hem yerli kuş çeşitleri artık oraları tercih edemiyor. Zira beslenme imkanı yok. Beslenme imkanı olmayan bir ekosisteme rastgele bir canlıyı getirebilir misiniz? Getiremezsiniz. Artı doğal insani baskı da çok. Bu yıl da nisan başındayız lakin şimdi leyleklerin değerli bir kısmının Türkiye’den geçmediğini görüyoruz. Meğer bundan evvel leyleklerin, Türkiye’den geçmeye başlamış olması, İstanbul Boğazı üzerinden Avrupa’ya göçlerinin büyük bir kısmını tamamlamış olması gerekiyordu lakin günümüzde bu çok düşük seviyede kaldı. Bu da iklim değişikliğinin, Türkiye’nin ekosistemlerine kimi olumsuz tesirlerinden kaynaklanıyor.”
“Göçmen kuşlar geçen yıl orman yangınlarından da çok etkilendi”
Türkiye’nin göçmen kuş cinsleri sayısı prestijiyle da son derece güçlü bir ülke olduğunun altını çizen Kiziroğlu, şöyle devam etti:
“Çünkü Türkiye’nin göç haritası içerisinde Amik Ovası’ndan, Hatay’dan başlayarak İstanbul Boğazı’ndan Avrupa’ya giden değerli bir İstanbul Boğazı göç yolu var. Yeniden tıpkı halde Artvin’den gelip yeniden Amik Ovası’ndan geçen, Belen’den geçen yırtıcı kuş göçümüz var. Bir de Karadeniz üzerinden gelen, biz ona ‘cephe göçü yapan türler’ diyoruz, mesela turnalar, bıldırcınlar. Bütün bu göç aleminin, kuşlar açısından ne kadar kıymetli olduğunu düşünün fakat siz onların yaşamalarına imkan sağlayan ekosistemleri kaybederseniz kuşlar da bir biçimde taraflarını değiştirebiliyorlar.”
Göçmen kuşların geçen yıl yaşanan orman yangınlarından da çok etkilendiğini, hasebiyle artık diğer bölgeleri tercih etmek zorunda kaldığını anlatan Kiziroğlu, “Kuşlarla ilgili yaklaşık 40 seneye yakın çalışmalarım var, birinci kitabımı 1989 yılında yayımlamıştım. En son kitap 2021’de çıktı. Bütün kuş cinsleri için şunu söyleyebilirim; 1989-2021 yılları ortasında Türkiye’de yaşayan bütün kuş tiplerinin popülasyonunda yüzde 50 azalma olduğunun altını çizmek istiyorum.” dedi.
“Kuşlarsız bir dünya, yaşanası dünya olmaktan çıkar”
“Kuşlarsız bir dünya, yaşanası dünya olmaktan çıkar.” sözünü kullanan Kiziroğlu, tabiattaki tahribatın kıymetli boyutlara ulaştığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Kiziroğlu, “Kuşların popülasyon ölçüsünde büyük azalmalar var. Mesela 1988 yılından bu yana kelaynak artık doğal popülasyonunu kaybetti. Yeniden her vakit söylüyorum, Amik Gölü kurutuldu, kurutulduğu için orada bir tane Yılanboyun kuş cinsimiz vardı, o da o vakitten bu yana orada artık kuluçkaya yatmıyor. Yani 2 kuş çeşidi Türkiye’de insani faaliyetler nedeniyle ortadan maalesef kalktı.” sözlerini kullandı.
Birtakım kuş tipleriyle ilgili avcılık yapanlara da reaksiyon gösteren Kiziroğlu, “Artık günümüzde avcılık diye bir olayın ortadan kaldırılması lazım. ‘Avcılık’ demek bana çok aksi geliyor. ‘Foto safari’ diyoruz, gitsinler hoş kameralar alsınlar, vuracaklarına, tüfek kullanacaklarına hem de dürbünlü tüfek kullanacaklarına gitsinler kamera kullansınlar, onların fotoğraflarını çeksinler.” değerlendirmesinde bulundu.
Gençlerin etraf şuuru ile yetiştirilmesinin ve ekosistemin korunmasına ait eğitimlerin değerine dikkati çeken Kiziroğlu, Türkiye’de birçok kuş cinsinin jenerasyonunun tükenme tehlikesi altında olduğunu, atık plastikler ve tarım zararlıları için yapılan ilaçlamaların da kuş çeşitlerinin jenerasyonunu tehdit ettiğini kaydetti. (AA)
