Yoksulluk ve adaletsizliği sona erdirmek için uğraş eden insanların oluşturduğu global bir tertip olan Oxfam’ın, Avrupa Etraf Siyaseti Enstitüsü (IEEP) ve Stockhold Etraf Enstitüsünün araştırmalarına dayanarak yaptığı çalışmaya nazaran, hükümetlerin emisyonları azaltmaya yönelik planları, muhtaçlık duyulan düzeyin gerisinde bulunuyor.
Dünyanın en güçlü yüzde 1’lik kısmının karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma gayesine nazaran 30 kat daha fazla olacağı hesaplanıyor.
Kişi başı karbon emisyonu yarı yarıya azalmalı
Sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırabilmek için 2030’a kadar kişi başına düşen karbon emisyon salımınının yılda ortalama 2,3 ton olması gerekiyor. Bu sayı şu an kişi başı emisyon salımı düzeyinin yaklaşık yarısına karşılık geliyor. Buna karşın, varlıklı bölümün karbon ayak izi giderek artıyor.
Dünyanın en varlıklı yüzde 1’lik kısmının karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma amacına nazaran 30 kat daha fazla olacağı kestirim ediliyor. Çin’de en güçlü yüzde 1’lik kesitin emisyonların yüzde 23’ünden, ABD’de yüzde 19’undan ve Hindistan’da yüzde 11’inden sorumlu olacağı iddia ediliyor. Kelam konusu güçlü bölümden bir kişinin 1,5 derece gayesiyle uyumlu karbon ayak izi düzeyine ulaşmak için, emisyonlarını 2030’a kadar yüzde 97 azaltması gerekiyor.
Dünyanın en varlıklı yüzde 10’luk kısmının karbon ayak izinin ise olması gereken düzeyden 10 kat daha yüksek olacağı hesaplanıyor. Ortalama gelire sahip yüzde 40’lık nüfusun karbon ayak izinin 2030’da 2015’e nazaran yüzde 9 azalması bekleniyor.
Global nüfusun en fakir yüzde 50’lik bölümünün karbon ayak izinin ise 2030’da hala 1,5 derece amacıyla uyumlu düzeyin çok altında kalacağı öngörülüyor.
“Yalnızca dünyadaki en güçlü yüzde 10’un emisyonları, 9 yılda bizi kararlaştırılan hududun ötesine götürebilir”
Oxfam İklim Siyaseti Lideri Nafkote Dabi, rapora ait değerlendirmesinde, dünyadaki “azınlık elitin” atmosferi daha fazla kirlettiğini belirterek, “Emisyonlar, dünyada olumsuz hava şartlarına yol açıyor ve global ısınmayı sınırlama maksadını tehlikeye atıyor. Sırf dünyadaki en varlıklı yüzde 10’un emisyonları, önümüzdeki 9 yıl içinde biz kararlaştırılan sonun ötesine götürebilir. Bu, halihazırda ölümcül fırtınalar, açlık ve yoksullukla karşı karşıya olan dünyadaki en savunmasız insanlardan kimileri için feci sonuçlara yol açacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
“Mega yatlar, özel jetler ve uzay seyahati üzere yüksek karbon tüketimini kısıtlamaya yönelik tedbirler alınmalı”
IEEP Düşük Karbon ve Döngüsel İktisat Program Direktörü Tim Nazaran de karbon emisyonlarındaki artışta dünyadaki varlıklı kesitin değerli hissesi olduğunu kaydederek, “İklim ve eşitsizlik krizleri birlikte ele alınmalı. Mega yatlar, özel jetler ve uzay seyahati üzere yüksek karbon tüketimini kısıtlamaya yönelik tedbirler alınmalı. Fosil yakıt sanayilerindeki ağır yatırımları frenlemeye yönelik tedbirler gerekiyor” sözlerini kullandı.
İklim değişikliğiyle uğraş kapsamında gelecek 25 yılda net sıfır emisyona sahip güç sistemine geçişin, global iktisada 26 trilyon dolar yarar sağlayacağı öngörülüyor. (AA)
