Türkiye’nin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü, global ısınıma ve bilinçsiz ziraî sulama nedeniyle yüzde 30 küçüldü. Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muazzez Çelik Karakaya, tedbir alınmadığı takdirde 30 yıla kadar gölün kaybedileceğini söyledi.
Konya, Ankara ve Aksaray sonları içinde yer alan ve kapalı göl olma özelliği taşıyan Tuz Gölü, başta flamingolar olmak üzere yüzlerce kuşa mesken sahipliği yapıyor.
Türkiye’nin tuz gereksiniminin da yarıdan fazlasını karşılayan göl, turizm açısında da değerli yerli tutuyor. 1600 kilometrekare yözölçüme sahip göl, Şereflikoçhisar’dan gelen Peçen Çayı ile Aksaray’dan gelen Melendiz Çayı ve etrafındaki başka derelerden besleniyor. İklim değişikliği ve bölgedeki bilinçsiz ziraî sulama nedeniyle Tuz Gölü her geçen gün kuruyup, küçülüyor.
“Ciddi bir küçülme var”
Gölün her geçen gün küçüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Karakaya, 1930’dan beri yaklaşık yüzde 30’luk bir küçülme yaşandığını tabir etti. Prof. Dr. Karakaya, ”1930’lu yıllardan bu yana Tuz Gölü’nde önemli bir küçülme var. Global ısınmaya bağlı su azaldığı için tuz çökelimi de azalacaktır. Bu durum tuz yataklarından işletme yapan firmaları iktisat taraftan berbat etkileyecek. Kültürel olarak da olumsuz sonuçlara yol açacak.
Zira bölgede yüzden fazla kuş barınmaktadır. Durum bu türlü devam ederse büyük bir kuş göçü bizi bekliyor. Sorun bununla da hudutlu değil. Suyun azalmasıyla tuz çökelmesi oluşmazsa, gölün yüzeyinde killi bir sedim alan oluşacak. Bu da çok fazla toz taşınması demek ve bu durum birçok teneffüs hastalığına yol açabilir” diye konuştu.
“30 yıla kadar kaybedebiliriz”
Global ısınmanın tesirinin giderek büyüdüğünü tabir eden Prof. Dr. Karakaya, ”Şayet tedbir alınmazsa 20-30 yıla kadar Tuz Gölü’nü evre aşama kaybedebiliriz. Tuz Gölü’nde yapılan jeofizik araştırmalarında, gölün altında çok büyük mağaralar ve negatif anomaliler var. Hasebiyle yüzeyden havzaya su bastığımızda bu suyun bir kısmını kayıp da edebiliriz. Pekala, Tuz Gölü’nü nasıl kurtaracağız? Göle bağlı küçük derelerdeki suyu ziraî alanda daha az kullanarak göle su taşınabilir” dedi.
Tuz Gölü havzasının 2000 yılında muhafaza altına alındığını da hatırlatan Prof. Dr. Karakaya, gölün kuruyan kısımlarında düzgünleştirme yapıldığı takdirde tarıma elverişli hale gelebileceğini kaydetti.
