Türkiye’nin bugünden itibaren Kuzey Afrika’dan gelecek çöl tozunun tesiri altına gireceğini belirten uzmanlar, vatandaşları önlemli olmaları konusunda uyardı. Bilhassa kronik hastalığı, astım, KOAH üzere nefes darlığıyla alakalı hastalığı olanların risk altında olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hasan Bayram, “Tozun ağır olduğu devirlerde ölümlerde artış olduğunu gözlemledik. Çalışmalar bu çöl tozlarının içerisinde çeşitli bakterilerin, mantarların ve çeşitli virüslerin olabileceğini göstermiş. En kıymetlisi çok ağır konsantrasyona maruz kalıyorsunuz. Aşikâr bölgelerde nefes alamıyorsunuz” dedi.
Meteoroloji Mühendisi Adil Tek ise, çöl tozunun tesirli olacağı bölgeleri Türkiye haritası üzerinde gösterdi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bugünden itibaren Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının Türkiye’ye giriş yapacağını açıkladı. Çöl tozlarının İç Anadolu, Batı Karadeniz ve Ege’nin iç kesitlerinde daha ağır olması bekleniyor. Bilhassa teneffüs rahatsızlığı olanların dikkat etmeleri gereken bir periyoda girdiğini hatırlatan uzmanlar, bu süreçte hem ölümlerin hem de hastaneye yatışların çoğaldığını belirtti. Uzmanlar, pencerelerin kapalı tutulmasını ve vatandaşların dışarı çıkmamasını tavsiye etti.
“İç ortamda kalın pencerelerinizi kapatın”
Türk Toraks Derneği Lider Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozunun sıhhat sıkıntılarına neden olabildiğine işaret ederek, “Bu devirde nitekim toz konsantrasyonu ağır oluyor. Yaşlı olan, olmayan herkesin iç ortamda kalmasını öneriyoruz. Meskenlerde de pencereleri ve kapıları sıkı sıkı kapatalım. Çok ince zerrecikler konutun içerisine kadar girebilir. Baş ağrısı, nezle üzere gibisi şikayetler boğaz ağrısına yol açabilir. Lakin daha çok kronik hastalığı olanlar astım, KOAH üzere bilhassa nefes darlığıyla alakalı hastalığı olanlar, kalp hastalığı olanlar risk altında. Şikayetleri arttığında gerekirse ilaç dozlarını arttırmalarını öneriyoruz. Rahatsızlıkları fazla olursa da hastanelere başvurmalarını öneriyoruz” formunda konuştu.
“Tozun ağır olduğu periyotlarda ölümlerde artış gözlemledik”
Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozunun ağırlaştığı periyotlarda ölümlerin arttığına da dikkat çekerek, “Çalışmalar bu hastalığı olanlarda bu o devirlerde ölümlerin arttığını, hastane müracaatlarının arttığını, hastane yatışlarının arttığını göstermiş. Daha evvel Gaziantep’te bir çalışma yapmıştık. Tozun ağır olduğu periyotlarda ölümlerde artış olduğunu gözlemledik. Çalışmalar bu çöl tozlarının içerisinde çeşitli bakterilerin, mantarların ve çeşitli virüslerin olabileceğini göstermiş. En kıymetlisi çok ağır konsantrasyona maruz kalıyorsunuz. Muhakkak bölgelerde nefes alamıyorsunuz. Tozlarla bu çeşitli virüslerin, bakterilerin taşınabileceğini biliyoruz” dedi.
“İç Anadolu ve Batı Karadeniz’de tesirli olacak”
Çöl tozunun tesirli olacağı bölgeleri açıklayan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Lideri Meteoroloji Mühendisi Adil Tek, “Çöl tozu, Kuzey Afrika ve Büyük Sahra üzerinden yükselici akımlarla birlikte yükselip daha sonra akışlarla birlikte üzerimize gelen toz partiküler unsurlardır. Akdeniz’de bulunan İtalya ve Yunanistan’da üzerinde bulunan alçak basınç sistemiyle birlikte Güney’den kuvvetli akışlarla birlikte üzerimize transfer oluyor. Bu da rüzgarlarla birlikte üzerimize geliyor. Her sene çöl tozuna rastlıyoruz. Önümüzdeki günlerde de yeniden alçak basınç sistemi oluştuğu için bizim üzerimize yanlışsız gelecek. Bilhassa bugün tesirini gösterecek. İç Anadolu ve Batı Karadeniz’de tesirli olacak. 200 mikrogram bölü metreküpe kadar çıkacak. Bu üst bir bedel değil, orta pahalar civarında. Bu bölgelerde yoğunluk kendisini gösterecek. Marmara bölgesinde öteki bölgeler kadar yoğunluk görülmeyecek” diye konuştu.
“Pandemi nedeniyle taktığımız maskeler yardımcı olacak”
Hava kirliliği haritası üzerinden de son durumun vatandaşlar tarafından takip edilebileceğini belirten Tek, “Harita, hava kirliliği ile ilgili bir harita. Bunun içerisinde yalnızca çöl tozu yok. Azot oksit, ozon, karbondioksit ve başka gazlar da var. Kırmızı alanlar bunlardan rastgele birinin arttığını gösteriyor. Partiküler unsurun yoğunluğu artıyor. Ölçülen yoğunluklar mikrogramlık olarak ölçülüyor. Daha çok PM10 dediğimiz pahayla ölçülüyor. O bedelin yüksekliğini gördüğümüzde anlayabiliriz. Kestirimler günlük değişiyor. Son iddialarda çok üst düzey bir yoğunluk gözükmüyor. Yoğunluk, Ege’nin iç kesitlerinde 200 mikrogram bölü metreküp’e kadar çıkacak ancak İstanbul’da 50 mikrogram bölü metreküp olarak gözüküyor. Pandemi devrinden ötürü maskelerimiz de var. Maskelerimiz bu mevzuda yardımcı olacak” dedi. (DHA)