2. Dünya Savaşı’nın sona ermesinin üzerinden 76 yıl geçtikten sonra, Almanya‘nın başşehri Berlin yakınlarındaki Sachsenhausen toplama kampında misyonlu eski bir Nazi subayının yargılandığı duruşma bugün başladı.
TOPLU KATLİAMLARDA DİREKT ROL ALMIŞ
100 yaşındaki sanık Josef S, 3518 kişinin vefatından sorumlu olanlar ortasında gösteriliyor. Sanığın bilhassa kampta tutulan Sovyet tutukluların vurulmasında ve Zyklon B gazıyla toplu katliamlarında direkt rol aldığı düşünülüyor. Nazi Almanyası periyodundan hatalıların yargılanması için vakit daralıyor çünkü bu şahısların hepsi çok yaşlı. Josef S, şu ana karar yargılananlar ortasında en yaşlı olan sanık. Düşük rütbeli Nazi subaylarının yargılanması yalnızca birkaç yıl evvel alınan kararla başlandı. 10 yıl evvel, eski bir Nazi subayı olan John Demjanjuk’un yargılanarak ceza alması, savcıların daha düşük rütbeli Nazi vazifelileri için de soruşturma başlatmasının yolunu açtı. O vakte kadar sanıkların ölümlerde direkt rol oynadığının kanıtlanması gerekiyordu. Bu da yalnızca üst seviye Nazi vazifelilerinin yargılanmasıyla sonlu kalıyordu.
MAHKEME SALONUNA TEKERLEKLİ SANDALYEYE GELDİ
Alman kapalılık kanunları uyarınca ismi yalnızca Josef S olarak belirtilen sanık, yargılamanın başladığı Brandenburg an der Havel’deki cezaevinde kendisine tahsis edilen bir spor alanında, yüksek güvenlik tedbirleri altında tutuluyor. Mahkeme salonuna tekerlekli sandalyede gelen sanığın bir de evrak çantası taşıdığı görüldü. Brandenburg bölgesinde yıllarca çilingir olarak hayatını sürdüren Josef S’nin, davayla ilgili bugüne kadar hiç konuşmadı.
SUBAY OLARAK GÖREVLENDİRİLDİĞİNDE 21 YAŞINDAYDI
1942’de Sachsenhausen kampında subay olarak görevlendirildiğinde 21 yaşındaydı. Artık 101 yaşına basmak üzere. Bu sebeple günde en fazla 2 yahut 2,5 saat mühletle duruşmaya katılabileceği belirtildi. Davanın Ocak ayına kadar sürmesi ve yılın başında sonuçlanması bekleniyor. Berlin’in kuzeyindeki Oranienburg kampında on binlerce kişi hayatını kaybetti. Bunların ortasında Nazi yönetimine karşı çıkan muhalifler, Museviler, eşcinseller ve savaş sırasında rehin alınan birden fazla Sovyetlerden gelen asker ve siviller de vardı. 1943’te Sachsenhausen’de bir gaz odası oluşturuldu ve savaşın sonlarına yaklaşırken, “yürümesi sıkıntı olan” 3 bin kişi bu gaz odasında öldürüldü.
Perşembe günü başlayan dava, 17 davacının suçlamalarını temel alıyor. İçlerinde Sachsenhausen kampından kurtulan mağdurlar da var. Christoffel Heijer, babasını en son gördüğünde 6 yaşındaydı. Babası Johan Hendrik Heijer, bu kampta vurularak öldürülen 71 Hollandalı Nazi aksisi eylemciden biriydi.
Berliner Zeitung gazetesine konuşan Heijer, “Cinayet yazgı değildir; vakit içinde silinecek bir kabahat da değildir” dedi.
YALNIZCA 50 SUBAY YARGILANARAK CEZA ALDI
Lakin birçok Nazi kamp subayı yargılanmayacak. Yalnızca Stutthof kampında 3.000 subay vazifeliydi. Bunların yalnızca 50’si yargılanarak ceza aldı. Geçen hafta da Stutthof’ta kumandanların sekreterliğini yapan ve bugün 96 yaşında olan Irmgard Furchner’in yargılanmasına Hamburg’da başlanacaktı. Fakat duruşma öncesinde, kaldığı bakımevinden kaçtı. Bir müddet sonra bulunan Furchner’in davası 19 Ekim’de görülecek.
