Wall Street Journal’a (WSJ) konuşan ABD’li yetkililer ABD Başkanı Joe Biden’ın 1915 olaylarını resmen “soykırım” olarak tanımaya hazırlandığını söyledi.
BBC Türkçe’nin Wall Street Journal gazetesinden aktardığı habere göre; Biden, 1915 olaylarının anma günü olan 24 Nisan’da yapacağı açıklamada “soykırım” ifadesini kullanabilir.
Ancak ismi verilmeyen yetkililer bunun henüz kesinlik kazanmadığını, nihai bir karar verilmediğini ve bu yönde bir bilgilendirme de yapılmadığını; Biden’ın daha önceki başkanlar gibi sembolik bir açıklamayı da seçebileceğini belirtti.
Gazete, Beyaz Saray sözcüsü Jen Psaki’nin de açıklamanın yapılacağı Cumartesi gününden önce detay vermeyi kabul etmediğini aktardı.
WSJ, Biden’ın “soykırım” demesi halinde bunun Türkiye ile ABD arasındaki gerilimi daha da artıracak “ender görülen” bir adım olacağını belirtti.
Türkiye-ABD ilişkilerine yansıması neler olur?
Biden, geçen yıl Kasım ayında yapılan başkanlık seçimleri için yürüttüğü kampanyada, 1915 olaylarını soykırım olarak tanıma vaadinde bulunmuştu.
Wall Street Journal, Biden’ın “soykırım” ifadesini kullanması halinde Türkiye’nin Amerika’daki yerlilere yapılanları gündeme getirmesinin, diplomatik protestoda bulunmasının, ve çok olası olmasa da ABD’nin İncirlik Hava Üssü’nü kullanmasını yasaklamasının beklenebileceğini belirtti.
Gazeteye konuşan EDAM (Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi) Başkanı Sinan Ülgen, Türkiye’nin ABD’den ihracata gayri resmi engeller koyabileceğine de dikkat çekti.
Türk halkının çoğunluğunun bu konuda hükümetle aynı görüşte olduğunu belirten Ülgen “Türk halkı tarihin bu sayfasını sadece Ermenileri değil, Balkanlarda etnik temizliğe uğrayan Türkleri de vuran bir trajedi olarak görüyor” dedi.
Gazete daha önceki ABD Başkanlarından sadece Ronald Reagan’ın (başkanlık süresi 1981-1989) “soykırım” ifadesini kullandığını, Trump döneminde ise Beyaz Saray Sözcüsü Kayleigh McEnany’nin bir kez “Ermeni Soykırımı Anıtı” ifadesini kullandığını hatırlattı.
Wall Street Journal’a konuşan Ermenistan’ın ABD Büyükelçisi Varuzhan Nersesyan, Biden’ın soykırım ifadesini kullanmasını umduklarını söyledi. ABD’deki Ermeni Birliği Başkanı Bryan Ardouny de “ABD’nin soykırımı tanıması sadece ABD’nin insan hakları konularındaki itibarını artırmayacak, aynı zamanda gelecekteki soykırımları da önleyecektir” diye konuştu.
Azerbaycan’ın ABD Büyükelçisi Elin Süleymanov ise Washington’ın bu ifadeyi kullanmasının, Ermenistan ile Türkiye arasındaki normalleşmeye katkıda bulunmayacağına dikkat çekerek “Bu bölgeye fayda sağlamayacaktır” dedi.
Gazete daha önceki ABD Başkanlarından sadece Ronald Reagan’ın (başkanlık süresi 1981-1989) “soykırım” ifadesini kullandığını, Trump döneminde ise Beyaz Saray Sözcüsü Kayleigh McEnany’nin bir kez “Ermeni Soykırımı Anıtı” ifadesini kullandığını hatırlattı.
Wall Street Journal’a konuşan Ermenistan’ın ABD Büyükelçisi Varuzhan Nersesyan, Biden’ın soykırım ifadesini kullanmasını umduklarını söyledi. ABD’deki Ermeni Birliği Başkanı Bryan Ardouny de “ABD’nin soykırımı tanıması sadece ABD’nin insan hakları konularındaki itibarını artırmayacak, aynı zamanda gelecekteki soykırımları da önleyecektir” diye konuştu. Azerbaycan’ın ABD Büyükelçisi Elin Süleymanov ise Washington’ın bu ifadeyi kullanmasının, Ermenistan ile Türkiye arasındaki normalleşmeye katkıda bulunmayacağına dikkat çekerek “Bu bölgeye fayda sağlamayacaktır” dedi.
Önceki başkanlar ne demişti?
Önceki ABD Başkanı Donald Trump ve bir önceki başkan Barack Obama, 1915 olayları için “Büyük Felaket” anlamına gelen “Meds Yeghern” ifadesini kullanmıştı.
ABD Başkanları, Bill Clinton’ın görevde olduğu 1993 yılından bu yana her yıl 24 Nisan’da benzer açıklamalar yapıyor.
Öte yandan Ocak ayında başkanlık görevini devralan Biden, henüz Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı aramadı.