Yaz ayları boyunca bilhassa yeni evlenecek çiftlerin konut arayışında ortaya çıkan yüksek oranlı kira artırımları, artık ise üniversite öğrencilerinin kiralık arayışıyla yeni bir boyuta taşındı. Bir yandan azalan kiralık konutlar, başka yandan ‘fahiş’ halde artan kiralar kentlerin en büyük ezası haline geldi. İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere çabucak her kentte dikkat çeken kiralar, önlenemez bir yükseliş içinde. İstanbul üzere kentlerin muhakkak başlı ilçelerinde yaşanan artışlar dışında, alt gelir kümesi ve orta gelirlinin ağırlaştığı ilçelerde de 2020-2021 yılları ortasında yalnızca bir yıllık farklar yüzde 100’ü aştı. Daha yüksek gelir kümelerinin ağırlaştığı ilçelerde ise bu oran yüzde 290’a tırmandı. Gayrimenkul uzmanları, yeni arz piyasaya girene kadar 1 ila 2 yıllık devrin kira piyasasında hayli kuvvetli geçeceğini söz ediyor.
EN YÜKSEK ARTIŞ RUMELİ HİSARI’NDA
Hepsiemlak, son 1 yıl içerisinde kiralık konut kategorisinde yüzde 50’nin üzerinde artışın yaşandığı 50 mahalleyi sıraladı. Endeksten elde edilen bilgilere nazaran, son 1 yıl içerisinde kiralık konut kategorisinde ortalama metrekare fiyatındaki en yüksek artış yüzde 290 ile Sarıyer’in Rumeli Hisarı semtinde gözlemlendi. Daha alt gelir kümesinin tercih ettiği Şişli Kuştepe ve Beyoğlu Kuloğlu semtleri ise yüzde 50 kira artışıyla listede yer aldı.
“KİRALIK KONUT NEREDEYSE YOK”
EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, konut arzının çok düştüğünü anlatırken, arzın talebi dengeleyemediği için fiyatların çok arttığını söyledi. Yazıcı, “Ayrıca yatırım için alım durdu, kiralık konut yok denecek kadar azaldı, kiralama ofisleri müşterilerini sıraya alıyor, kiralık konut neredeyse yok, kesim darboğaza girdi, süratli ve önemli takviyeye muhtaçlık var” dedi.
“TALEP İKİYE KATLANDI”
“Öncelikle kentsel dönüşüm hızlanınca dönüşüme giren binaların sakinleri etraf semtlere yöneldi. Bir öteki neden ise ertelenen pek çok düğün tıpkı periyoda denk geldi ve talep ikiye katlandı. Üniversitelerde yüz yüze eğitim başlayacak ve öğrencilerin arayışları da bir anda yığıldı. Tüm bunlara rağmen ise salgın devrinde yeni inşaat yatırımları ve stok azalınca istikrar bozuldu.”
“1.5-2 YILA KADAR TABLO AKSİNE DÖNER”
İstanbul Emlakçılar Odası Lideri Nizameddin Aşa, öncelikle mesken sahipleri ile kiracılar ortasında istikrarlı bir fiyattan yana olduklarını belirtirken, yüksek kira beklentisine karşı konut sahiplerine teklifler sunduklarını anlatıyor. Bu artışların belirli bir süreçten sonra olağana döneceğini öngördüklerini kaydeden Aşa, “Bu artışlar en fazla 2 yıl devam eder. Bu bir furyaydı. Bundan sonra birebir halde kiralarda üst üste yükselme görmeyiz. Yıl sonundan sonra bir duraksama yaşarız, 1.5-2 yıla kadar da tablo bilakis döner” dedi.
YURTLAR KAPANDI SORUN BÜYÜDÜ
Turyap ve Turk Emlak Haber Ajansı iş birliği ile hazırlanan araştırmada görüşlerine yer verilen Turyap Ortaköy Temsilcisi Vedat Ali Balcı, “Bölgemizde kiralık portföy bulma konusunda önemli külfet yaşıyoruz. Kiralık fiyatların neredeyse iki katına çıkması sebebiyle daire değiştirme planı olanlar da yeni oluşan fiyatları görüp vazgeçiyorlar. Kiralar yükseldi, buna karşın kiralık alternatifimiz çok kısıtlı durumda. Şimdi ögrenciler de tam olarak gelmeye başlamadı diyebiliriz. İlerleyen günlerde çok daha fazla sorun olacak üzere görünüyor” dedi.
Turyap Kayseri Melikgazi Temsilcilisi Cavid Özden de, “Kiralık dairelerin 2019 yılına endeksli fiyat artışı neredeyse yüzde 40’ları buldu. Şu anda da tayin ve öğrenci talebi nedeni ile kiralık daire bulmakta çok zorlanıyoruz” sözlerini kullandı.
Turyap Ankara Tunalı Hilmi Temsilcisi Tolga Sözer ise, “Bölgemizde pandemin yaşattığı kapanma süreçleri ve ekonomik krize dayanamayarak birçok yurt kapanmıştır, mevcut kalan yurtlarda fiyatlarına 1.5 yıl öncesine nazaran yaklaşık yüzde 100 yakın fiyat artışı gerçekleşmiştir. Bu nedenle kiralık talebi yüksek, fiyat da artıyor” dedi.
YENİ EVLİLER AİLELERİNİN YANINA YERLEŞİYOR
Mevzuyla ilgili haftalardır toplumsal medya üzerinden yorumlar yapılıyor, gazete bağlantı hesaplarına da mailler iletiliyor. Bu kapsamda konuşan Aynur/Volkan Özdemir çifti, düğünleri akabinde yaşamak için ailelerinin yanına yerleşmeyi seçtiklerini anlatırken, İstanbul Bahçelievler bölgesinde 2019 yılında 2 bin lira düzeyinde olan kiraların şu anda 3 bin 500 liraya kadar çıktığını anlatıyor. Çift, “Bahsettiğimiz yer, ilçenin çok da âlâ olmayan bir mahallesi. 90 metrekare, 2+1 daire için taban fiyatın çok üzerinde bir fiyat istenmesini kabul edemiyoruz. Üstelik ödeyebilsek bile kiralık konut yok. Bunun muhakkak bir devir süreceğini düşünüyoruz. Etrafımızda da bizim üzere çok insan var. Bu periyot boyunca bu piyasaya dair bir nizam istiyoruz” diyor.
Ankara’da mesken arayan iki öğrenci, Sedat Kurnaz ve Hamdi Yalçıntaş ise bilhassa mesken bulamamaktan şikayetçi. Öğrenciler, “Artık kirayı nasıl ödeyeceğimizi daha sonra düşüneceğiz fakat artık asıl kaygımız mesken bulamamak. Kiralık daire yok. Olanı da öğrenciye vermek birinci tercihleri olmuyor” diye konuşuyor. (Milliyet)
