Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye’nin kâfi ayçiçek yağı bulunmasına karşın, güya yağ stoku yokmuş üzere açıklamalar yaparak vatandaşı yönlendiren ve birkaç günde fiyatların yüzde 100 artmasına yol açan açıklamalara karşı hukuksal teşebbüs başlattı.
BÜYÜKHELVACIGİL’İN “STOK” AÇIKLAMASI TASA YARATTI
Türkiye’nin en büyük iki yağ tedarikçisi Rusya ile Ukrayna ortasında savaşın başlamasından sonra Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Lideri Tahir Büyükhelvacıgil, çok az yağ stoku kaldığını ileri süren açıklamalarda bulundu. Büyükhelvacıgil, “Ülkemizin stokları, market rafları dahil mart sonu yahut nisan ortasına kadar yetecek düzeydedir” tezinde bulundu. Açıklamanın çabucak akabinde vatandaş, yağ kalmayacağı kaygısıyla marketlere akın etti.
YAĞ FİYATLARI BİRDEN İKİYE KATLADI
Bu süreçte 100 liralarda satılan 5 kilogramlık ayçiçek yağı fiyatı bir günde 200 liralara çıktı. Birtakım internet sitelerinde sayılar 250-350 lira bandına kadar yükseldi. Lakin bu süreçte Türkiye’de yağ stoklarında muhakkak bir sorun yaşanmadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Putin’le yürüttüğü diplomasi sayesinde Azak Denizi limanlarında bekletilen 30 gemilik ayçiçek yağı da süratle Türkiye’ye getirildi. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) da 5 litrelik ayçiçek yağını 129 liradan sattı. Bu sebeple daha evvel yüksek fiyattan gereksiniminden fazla yağ alan vatandaş da mağdur edildi.
Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Lideri Tahir Büyükhelvacıgil.
EVVEL İKAZ SONRA CÜRÜM DUYURUSU
Bu gelişmelerin yaşandığı devirde Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, ayçiçek yağı üretimi ve ithalatı ile alakalı ilgili ünitelerle toplantı yaptı. Akabinde da arz ve stok külfeti bulunmadığını açıkladı. Bu toplantıda Büyükhelvacıgil’in uyarıldığı, açıklamalarına itina göstermesi istendiği öğrenildi. Bakan Kirişçi daha sonra da vatandaşın alım tercihlerinin yönlendirildiği ve fiyatların sebepsiz yükselmesine sebep olunduğu gerekçesiyle BYSD Lideri hakkında cürüm duyurusunda bulunulması konusunda talimat verdi. Bakanlık Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü de Büyükhelvacıgil hakkında hazırlanan cürüm duyurusu dilekçesi savcılığa sunuldu.
İZDİHAM MANZARALARI BELGEDE
Bakanlığın hazırladığı evrakta, Büyükhelvacıgil’in açıklamaları ile ayçiçek yağı izdihamının yaşandığı market imgeleri ile açıklama öncesi ve sonrası yağ fiyatlarını gösteren fiyat skalaları yer aldı. Yeni Şafak’ın haberine nazaran kabahat duyurusu dilekçesinde, BYSD Lideri’nin Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 237. unsurunda düzenlenen “Fiyatları etkileme” kabahatinden cezalandırılması istendi. TCK’nın 237. hususu 2 yıl mahpus cezası öngörüyor. Fakat suça husus hareket sonucunda besin yahut malların bedellerinin artması ya da eksilmesi durumunda ise cezanın 3’e 1 oranında artırılması karar altına alınıyor.