TEKNOLOJİYE MUTLAK İTİMAT, SANAT YAPITLARININ KORUNMASINDA TEHLİKEYİ DE BERABERİNDE GETİRİYOR
Sakıp Sabancı Müzesi’nin, digitalSSM Arşiv ve Araştırma Alanı tarafından yürütülen “Blokzincir ve Dijital Kültürün Geleceği” başlıklı 4 kısımlık programın birinci kısmı gerçekleştirildi. Programın birinci kısmında, NFT koleksiyonlarının müze bağlamında idaresi ve kripto ile uğraşan müzelerin karşılaşabileceği zahmetler masaya yatırıldı
digitalSSM Arşiv ve Araştırma Alanı tarafından yürütülen “Blokzincir ve Dijital Kültürün Geleceği” başlıklı blokzincir teknolojilerinin sanat ve kültür üzerindeki tesirini araştıran dört kısımlık programın birincisi Sakıp Sakıp Sabancı Müzesi’nde yapıldı. Program, blokzincir teknolojisinden tam manasıyla yararlanabilmek için öncelikle onun ne olduğunu, nasıl çalıştığını, hakikaten ne vadettiğini ve onu, temel eksikliklere sahip aktüel dijital altyapıyı dönüştürmek için nasıl kullanabileceğini anlamak gerektiği üzerine odaklanıyor.
digitalSSM Arşiv ve Araştırma Alanı Sorumlusu Osman Serhat Karaman moderatörlüğünde gerçekleştirilen programın bu birinci kısmında; Andy Warhol’un disketlerden kurtarılmış yapıtlarının NFT’ye dönüşümü ile Almanya’nın en değerli sanat ve medya müzelerinden biri olan Karlsruhe’deki ZKM Sanat ve Medya Merkezi’nin NFT koleksiyonunun oluşumu üzere somut örnekler üzerinden dijital mirasa daima erişim, NFT’ler bağlamında mülkiyet ve hak kavramları, NFT’lerin müze bağlamında idaresi ve kripto ile uğraşan müzelerin karşılaşabileceği zahmetler tartışmaya açıldı.
Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Dekanı Erkay Savaş, “Emniyet, Zımnilik ve İtimat için Blokzincir ile İnternetin Tekrar Mühendisliği” başlıklı konuşmasında güvenlik, kapalılık, şeffaflık olmadan çevrimiçi süreçlerin inançlı olmadığını vurguladı. Erkay Savaş, “İlk vakitlerde internet fonksiyonellik için tasarlandı. Bir veriniz, bir bildiriniz var ve mümkün olduğunca verimli bir halde bir noktadan başkasına gönderebiliyordunuz. Tasarlanan gaye buydu. İnanç, güvenlik, mahremiyet, dağıtım ve ademi merkeziyetçilik birinci öncelik değildi. İşte bu yüzden bugünlerde tüm bu meseleleri yaşıyoruz. Ve hatta kimliğinizi yahut ağınızı kanıtlamak çok güç. Ek ekipmana gereksiniminiz var ve blokzincir teknolojisi bu meseleleri çözen teknoloji olabilir” dedi.
Maine Üniversitesi’nde Yeni Medya Profesörü ve Dijital Küratörlük Programı’nın Yöneticisi Jon Ippolito ise “Kripto-Koruma ve Andy Warhol’un Hayaleti” başlıklı konuşmasında,Christie’s’in kendi kontratı üzerinden bir NFT’ye gelecekte erişmenin muhtemel başarısızlık noktalarını aydınlattı ve şunları söyledi: “Korumaya yönelik daha niyetli bir yaklaşımın yokluğunda, şu anda NFT’ler aracılığıyla satılan dijital sanat yapıtları, terk edilmiş sunucular yahut yazılımın eskimesi nedeniyle ortadan kalkacaktır. Bu kasvetli gelecek, blokzinciri sonsuza kadar yaşasa bile NFT’leri bekliyor.
Sabancı Üniversitesi Sanat ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Selçuk Artut da “Sanat Sahnesinin Giderek Daha Fazla Teknoloji ve Dijital Varlık Odaklı Bir Dünyaya Dönüşmesi” başlıklı konuşmasında, sanat yaratmak için büyük ölçüde teknolojiye güvendiğimiz vakit ortaya çıkan problemlere odaklanarak, şunları söyledi:
“Tarih boyunca çeşitli seviyelerde sanat ve teknoloji ortasında her vakit ikili bir etkileşim olmuştur. Her adımda teknoloji, sanatkarların yaratıcı sözünü genişletmek için yeni ortamlar, araçlar ve temalar yarattı. Lakin yeni teknolojinin kullanıldığı günümüz sanat yapıtlarında, yapıtın yaratılması ya da sunumu sırasında verilen teknik bileşenlerin çok övülmesi, yapıtın söylemsel özünü gölgeleme riski taşıyabiliyor. Ayrıyeten teknolojik araçlara mutlak itimat, teknolojik kayıp karşısında bu cins sanat yapıtlarının korunmasına yönelik potansiyel tehlikeyi de beraberinde getiriyor.”
ZKM’de 2017 yılında Open Codes standında Blockchain teknolojisi ve NFT’ler ile birinci denemeleri yapan, yazılım mühendisi ve küratör Daniel Heiss, “Mesele Para Değil: Müze Perspektifinden Blokzincir” başlıklı konuşmasında ZKM Crypto Collection’ın oluşumuna, zincir içi/zincir dışı NFT’lere, NFT’ler bağlamında mülkiyet ve hak kavramlarına, NFT’lerin müze bağlamında idaresine ve kripto ile uğraşan müzelerin karşılaşabileceği zahmetlere değindi.
Blockzincir ve Dijital Kültürün Geleceği başlıklı programın kaydı SSM’nin Vimeo hesabından izlenebilir.
digitalSSM Arşiv ve Araştırma Alanı tarafından yürütülen “Blockzincir ve Dijital Kültürün Geleceği” başlıklı program yeni bahis başlıkları ile devam edecek.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
