Türkiye’de yaklaşık 12,3 milyon evrak üzerinden emeklilik maaşı ödeniyor. Bunların bir kısmı dul ve yetim maaşı olsa da emekli olan sayısı yeniden 100’den fazla ülkenin nüfusunun üzerinde. Ülkemizde genç yaşta emekli olanların sayısı da epey fazla. Bilhassa 1999 öncesinde sigortalı olan bayanlar 40’lı yaşlarda erkekler ise 50’li yaşlarda emekli olabiliyor. Fakat bu tarihten sonra sigortalı olanlarda yaş haddi bayanlarda 58 erkeklerde ise 60’a çıkıyor.
SİSTEM SORUNU ÇÖZER
Genç yaşta emekli olunması üzerine de çalışma hayatına orta verilmiyor. Münasebetiyle çok sayıda emekli ya bir işte çalışıyor ya da kendi işini kurup Bağ-Kur üzerinden iş hayatını devam ettirebiliyor.
Tamamlayıcı emeklilik sisteminin olmaması da emeklilerin düşen maaşları karşısında çalışmalarını mecburî kılıyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemiyle çift maaş alınacağı için ileride çalışan emekli sayısı da azalacak.
İKİNCİ DEFA ÖDEME VAR
Sabah’tan Faruk Erdem’in haberine nazaran, emekli çalışanların öbür çalışanlardan hiçbir farkı yok. Yani müsaadeleri, tazminatları tıpkı halde hesaplanıyor. Emekli bir çalışan da başkaları üzere 1 yıl dolduktan sonra işten çıkartılırsa, kanunun tanım ettiği ihbar ve kıdem tazminatını brüt maaş üzerinden alıyor. Ayrıyeten müsaade günleri de tekrar öbür çalışanlar üzere kıdemlerine nazaran belirleniyor. Hatta 50 yaşından büyük olanlar için kıdemine bakılmaksızın 20 günden az müsaade verilemiyor. Bir iş yerinde çalıştıktan sonra emekli olanlar istedikleri vakit ayrılıp kıdem tazminatını alabiliyor.
Son iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla ne kadar kıdemi varsa o kadar tazminat ödeniyor. Daha sonra bir öteki iş yerinde de bir yılı doldurup kendi istek ve kusuru dışında çıkartılırsa bu kere ikinci tazminatı da alabiliyor.
İSTİFAYA DİKKAT
Emekli olurken kendi isteğiyle ayrılmasına yani istifa etmesine karşın kıdem tazminatını alabilen emekli çalışmaya başladığında istifa ederse para alamıyor. Buna dikkat etmek gerekiyor. Emekli olduktan sonra tazminatınızı alıp tıpkı iş yerinde devam ederseniz de kıdeminiz sıfırlandığı için yeniden bir yıl beklemeniz gerekir.
ÇALIŞINCA MAAŞ KESİLİR Mİ?
– Emekli olduktan sonra SSK’lı olarak çalışanlar her iki maaşı da alabilirler. Emekli maaşları kesilmez
– Rastgele bir kurumdan emekli olduktan sonra işyeri açan ya da ortak olanlar yani Bağ-kur kapsamında çalışanların maaşları kesilmez, bir prim ödemezler.
– Malulen emekli olanlar rastgele bir halde çalışmaya başlarlarsa emekli maaşları kesilir.
– Daima iş görmezlik ödeneği alanlar çalışmaya başlarlarsa ödenekleri kesilmez.
– Rastgele bir kurumdan emekli olduktan sonra kamuda çalışanların emekli birtakım istisnalar dışında maaşları kesiliyor.
– Vergi indirimi ile erken emekli olan engelliler çalışmaya başlarlarsa maaşları kesilmez.
– Eşinden dul maaşı alanlar çalışırsa ödenek kesilmez. Fakat oranı düşer.
