Futbol, dünya genelinde en tanınan sporlardan biri olarak kabul edilir ve oynandığı yıllar boyunca hem oyunun kendisi hem de futbol topu çeşitli değişimlere uğramıştır. Bize şu an tutku sağlayan futbol ve onun biricik öznesi olan futbol topunun tarihi gelişimine birlikte bakalım.
Tarihin derinliklerine uzanan esaslı bir geçmişe sahip olan futbol birinci nerede oynandı tam olarak bilmiyoruz. M.Ö. 2. ve 3. yüzyıllarda antik Çin’de “Cuju” ismi verilen bir oyun olarak oynanmış.
Bu oyun, bir topun bir maksada atılması üzerine heyetiydi. Bu erken devirlerde futbol topu, ekseriyetle deriden dikişli bir yapıda, içi saman, saç yahut diğer gereçlerle doldurulmuş formda yapılmaktaydı.
Antik Mısırlılar ve Aztekler de buna emsal oyunları yuvarlak hale getirdikleri ipler ve hayvan derileriyle oynamaya başlamışlardı.
Ancak, bu devirlerde futbol topunun imalinde kullanılan materyaller ve ayrıntılar hakkında kesin bilgilere sahip olmak güç olsa da, çoğunlukla doğal gereçlerin kullanıldığı ve topun ekseriyetle deriyle kaplandığı düşünülmekte.
Futbolun çağdaş versiyonu, 19. yüzyılda İngiltere’de şekillenmeye başladı. Bu devirde, futbol topunun dizaynında da kıymetli değişiklikler gerçekleşti. Aşağıda birinci futbol topunu görüyorsunuz.
1855 yılında Charles Goodyear, kauçuktan yapılan birinci futbol topunu geliştirdi. Bu, futbol topunun yapısında değerli bir dönüm noktasıydı.
1888’de, İngiliz futbol kurallarını belirleyen Futbol Birliği kuruldu. Bu heyet, futbol topunun standartlarını da belirlemeye başladı. Bu devirde futbol topları, içi hava dolu kauçuk balonlarla doldurulmuş kumaş materyallerden yapılmaya başlandı.
İngiliz mucit H.J. Lindon, futbol topunun geliştirilmesi ve güzelleştirilmesi konusunda kıymetli katkılarda bulundu. Futbol topunun dış kısmını korumak için deri kaplama kullanımı da onun ürettiği toplar sayesinde gerçekleşti.
Futbol topu, 20. yüzyılda daha da mükemmelleşti. 1930’da düzenlenen birinci FIFA Dünya Kupası’nda, birinci sefer resmi bir futbol topu kullanıldı. Bu top, Uruguay’da gerçekleşen turnuvada kullanılan T-model ismi verilen bir top oldu. T-model, deriden yapılmış ve içi hava dolu bir kauçuk balonla desteklenmişti.
1970’lerde, Adidas Tango ismi verilen top, birinci sefer 32 panel dizaynıyla piyasaya sürüldü ve futbol topu üretiminde bir dönüm noktası oldu.
Her büyük turnuvada futbol toplarının hali değişse de muhakkak standartları hala koruyor.
enel olarak kabul edilen FIFA standartlarına nazaran, futbol toplarının çapı 68 ila 70 cm (27 ila 28 inç) ortasında olmalıdır. İç basınç ise 0.6 ila 1.1 atmosfer (8.5 ila 15.6 psi) ortasında olmalıdır.
Yeni kuşak toplarda ise artık sensörler bulunuyor. Bu sensörler hem ofsayt, çizgi teknolojisi üzere mevzularda yardımcı olurken; futbol topundan gelen datalar işlenerek topun hangi şiddette nasıl reaksiyonlar verdiğini de ölçmemize yardımcı oluyor.
Milyarlarca insanı ekrana kilitleyen bu en kusurlu-kusursuz oyunu daha eğlenceli hale getirebilmek için futbol topunun evrimini bir arada inceledik.
Sizin en beğendiğiniz toplar hangileriydi? Yorumlarda buluşalım!