Çalışanlar bir an evvel emekli olmayı hedefliyor. Lakin bu amacın önünde birtakım pürüzler var. Yaş, sigortalılık mühleti ve en kıymetlisi eksik primler. Eksik primleri tamamlamak için sigortalıların birtakım imkanları var. İşte bunun 5 yolu…
1- ÜÇ DOĞUMA KADAR
Askerlik borçlanması ve doğum borçlanması eksik prim olduğunda birinci akla gelenler. Böylelikle hem prim hem de yaştan kazanabiliyorsunuz. Sigortadan sonra yapılan 3 doğum 2160 gün (6 yıl) kazandırıyor. Birinci sigorta yaptırılmadan evvel yapılan askerlik ise borçlanılan gün kadar işe giriş tarihini geri çektiği için emeklilik yaşı ve prim koşulu azalıyor.
2 – SİGORTA YATMADIYSA
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) son açıkladığı bilgilere nazaran; 100 çalışandan 34’ü kayıt dışı. Yani 10 milyon kişi sigortasız. Yasa, primi eksik yatana ya da yatırılmayana ‘hizmet tespit davası’ açma hakkı tanıyor. Bu yolla binlerce kişi emekliliğini öne çekti. Çalışan sigortasız çalışarak geçirdiği müddetin son yılından başlayarak 5 yıl içerisinde hizmet tespit davası açmalı. Çalışan ölmüşse, hak sahipleri de yetim maaşı için dava açabiliyor.
3 – BORÇLANMA İMKANI
Sigortalı olarak çalışmaktan uzak kalınan vakitlerin bir kısmını borçlanarak geri kazanma imkanı var. Bunlardan kimileri şöyle: Memurlar fiyatsız müsaade müddetlerini daha sonra borçlanarak emeklilik hizmetinden saydırabiliyor. Sigortalı olmaksızın doktora tahsili yahut tıpta uzmanlık için yurt içinde yahut yurt dışında geçirilen doktora yahut uzmanlık tahsil mühletleri de borçlanma kapsamında. Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların olağan staj müddetleri de borçlanma kapsamında.
4 – FİYATSIZ İZİNLİLER
Sigortalı olarak yapılan avukatlık stajı başkalarından farklı olarak emeklilik hesabından sayılıyor. Tutukluluk ve gözaltında geçen müddetler de borçlanılabiliyor. Bu mühletleri mahkum olunmadığı sürece borçlanarak hizmetinizden saydırabilirsiniz. Grev ve lokavtta geçen mühletleri de borçlanmak mümkün. Yeniden ekonomik kriz devirlerinden fiyatsız müsaadeli olanlar her yıl için 3 aya kadar borçlanma yapabiliyor. Hekimler fahri asistanlık hizmetinde geçirdikleri müddetleri borçlanabiliyor.
5 – GURBETTE GEÇEN MÜHLETLER
Seçim kanunları mucibince vazifelerinden istifa eden kamu vazifelileri istifa ettikleri periyot ile seçime kadarki vakti borçlanabiliyor. Yurt dışında çalışanlar aşikâr kurallarda bu mühletleri borçlanarak emeklilik hesabına katabiliyor. Tekrar bayanlar yurt dışında 18 yaşından sonra geçirdikleri mühletleri çalışmış olmasalar bile borçlanabiliyor. (Posta)
