Yalnızca sizi güldürme emeli gütmeyen, espri yaparak da bilimsel bahisler hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayabilecek 15 latifeye bu içerikte ulaşabilirsiniz. Nitekim bilimden zevk almıyorsanız okuduğunuz şeyler size hakikaten anlamsız gelebilir.
Kaynak: http://9gag.com/gag/adNoV5j
1. Einstein, Newton ve Pascal birlikte saklambaç oynamaktadır.
Ebe olma sırası Einstein’dadır, ve gözlerini kapatır. 10’a kadar saydıktan sonra Pascal koşarak kaçar ve saklanır. Newton ise hayli sakin bir halde, Einstein’ın saydığı yerin önüne, yere her kenarı 1 metre olan bir kare çizer ve ortasına geçerek beklemeye başlar. Einstein 10’a ulaştığında gözlerini açar ve çabucak “Newton, seni buldum! Ebe sensin!” diye bağırır. Newton gülümser ve sakince şöyle söyler: “Beni değil metrekareye düşen Newton’u buldun. Yani senin bulduğun Pascal’dı.”
Açıklaması: Newton kuvvet ünitesi, Pascal da basınç ünitesidir. Basıncın tarifi ise; belirli bir alana düşen kuvvet ölçüsüdür. Üniteler açısından bakıldığında, 1 N/m2, yani metrekareye düşen 1 Newton kıymetindeki kuvvet, 1 Pascal pahasındaki basınca eşittir.
Yani Einstein, metrekaredeki Newton’u bularak aslında Pascal’ı bulmuş sayılmıştır.
2. Pavlov çalışmalarından arta kalan vakitte bir barda oturmuş, içtiği birasının tadını çıkarmaktadır.
Tam o sırada telefon gürültüyle çalar ve telefon zilini duyunca birden telaşla yerinden kalkar, bağırır: “Lanet olsun! Köpekleri beslemeyi unuttum!”
Açıklaması: Pavlov, şartlanma deneyi ile bilinir. Bu deneyde köpeklerin zil sesi ile yemek ortasında alaka kurabildiğini göstermiştir. Burada ise kendisinin de benzeri bir zil ile yaptığı işi ilişkilendirmesi ve deneyine şartlanması ile dalga geçilmektedir.
3. Helyum bir bara girer ve bira ister.
Barmen şöyle der: “Üzgünüm, burada soylulara servis yapmıyoruz.” Ancak bu durum karşısında Helyum hiçbir biçimde reaksiyon vermez.
Açıklaması: Helyum periyodik tabloda soygazlar diye anılan 8A kümesinde yer almaktadır. Bara girdiğinde, soylulara servis yapmayan barmen ona soygaz olduğu için latife yapmaktadır. Soygazlar da hiçbir halde öbür bir elementle yansımaya girmezler. Bu yüzden Helyum barmenin latifesine karşı reaksiyonsuz kalır.
4. Üç mantıkçı birlikte bir bara girerler. Karşılarındaki barmen onlara “Hepiniz içki mi istiyorsunuz?” diye sorar.
Birinci mantıkçı “Bilmiyorum.” der.
İkinci mantıkçı da “Bilmiyorum.” der.
Üçüncü mantıkçı ise “Evet!” der.
Barmen üçüne de içki doldurur.
Açıklaması: Mantıkta tek bir soru ve ona verilen yanıtlar bir bütün olarak ele alınır. Sorunun doğruluğu; içerisindeki kısımların her birinin doğruluk bedeliyle belirlenir. Burada da son karşılık veren mantıkçının evet yanıtını vermesi, sorunun bütünü için geçerli sayılacaktır.
5. Bir matematikçi ile mühendis, bir deneyde yer alırlar.
Deneye nazaran büyük bir odanın en uzak kenarına geçmeleri istenir, öteki taraftaki kenarda yer alan yatakta da hoş bir bayan vardır. Deneyi yapan kişi, deney gereği ikisinin de her 30 saniyede bir, yatakla kendileri ortasındaki aralığın yarısını gitmelerine müsaade verileceğini ve bayana ulaşmaları gerektiğini söyler. Matematikçi kızarak “Bu imkansız!” der. Mühendis memnuniyetle deneyi kabul eder. Matematikçi ona meczupmuş üzere bakarak bayana ulaşmanın imkansız olduğunu söyler ve “Bu deneyi yapman çok saçma!” der. Mühendis çok sakin bir biçimde karşılıklar: “Ne olmuş yani? Kısa müddette, her türlü pratik maksada ulaşabilecek kadar yaklaşabilirim!”
Açıklaması: Bir aranın daima yarısını katederseniz hiçbir vakit teorik olarak varmanız gereken yere varamazsınız. Yalnızca oraya çok çok fazla yaklaşmış olursunuz. Matematikçiler ya da temel bilimciler bu teorinin bilincindedirler ve bunu katı bir kural olarak kabul ederler. Mühendisler ise sorunun tahlili için kuralları esnetebilirler.
6. Romalı bir asker bara girer ve bir “martinus” ister. Barmen şaşkınlıkla sorar: “Martini mi demek istediniz?”
Romalı zıt aykırı bakarak karşılıklar: “Duble isteyecek olsaydım, bunu söylerdim.”
Açıklaması: Latincede “-us”, “-on” ve “-um” üzere son ekler tekil, “-i” ve “-a” son eki çoğul mana kazandırmaktadır. Burada da “martini” çoğul mana taşıdığı için Romalı “martinus” istemiştir.
7. Bir mantıkçının eşi doğum yapmaktadır. Tabip, bebek doğduğu anda bebeği babasına verir.
Daha sonra eşi bebeğin cinsiyetini “Ee, erkek mi kız mı?” diye sorar.
Mantıkçı “Evet.” olarak cevaplar.
Açıklaması: “Erkek mi yoksa kız mı?” sorusu, mantık açısından bir “veya” sorusudur: “Çocuk kız mı yahut çocuk erkek mi?” diye sormaktır. Zira yanıt ya kızdır, ya da erkektir. Mantıkta, “veya” sorularında karşılıklardan birinin “1” olması, sonuç karşılığının “1” olması için kafidir. Mantıkçı “evet”, yani “1” karşılığını verir. Zira eşinin sorusunun karşılığı, ikisinden birisidir (ya kız ya erkek). Münasebetiyle sorunun mantık açısından yanıtı da 1’dir.
8. Bir diğer Romalı da bir başka bara girer ve 2 parmağını havaya kaldırarak “Bize 5 bira!” der.
Açıklaması: Roma sayılarında V işareti, 5 sayısıdır. V işaretini parmaklarınızla yapabilmek için zafer (victory) işareti manasına da gelecek biçimde 2 parmağınızı kaldırmanız gerekir.
9. Bir Budist, sosisli sandviç almak ister. Ve satıcının yanına giderek “Bana içinde her şeyden olan bir tane sosisli yap.” der.
Açıklaması: Budizmin öğretilerinden biri, ömrün bir seyahat olduğu ve nihayetinde maksadımızın cihanla bir bütün olmamız olduğudur. Sosisli sandviçin üzerine hepsinden koyulması ile buna gönderme yapılmaktadır.
10. Jean-Paul Sartre bir Fransız kahve dükkanında oturmaktadır ve meşhur “Varoluş ve Hiçlik” isimli kitabının taslağını hazırlamaktadır.
Garsona “Bir bardak kahve istiyorum, krema olmasın.” der. Garson da şu biçimde cevaplar: “Üzgünüm efendim, bizde krema bulunmuyor. Sütsüz olmasına ne dersiniz?”
Açıklaması: Garson, Sartre’ın var olmak ve hiçlik ile ilgili tartışmalarına gönderme yaparak aslında Sarte’ın aklındaki krema fikrinin kremanın varlığına dair bir işaret olduğunu lisana getiriyor ve “Bizde hiç krema bulunmuyor hasebiyle bu isteğinizi yerine getiremeyiz. Olmayan bir şeyi katmama üzere bir seçeneğimiz yok, dilerseniz sütsüz halde kahvenizi getirebiliriz.” demek istiyor.
11. Werner Heisenberg (fizikçi), Kurt Gödel (filozof) ve Noam Chomsky (dil bilimci) birlikte bir bara girerler.
Heisenberg, başkalarına dönerek “Şu anda içinde bulunduğumuz durum açık bir biçimde bir latife; fakat bunun komik olup olmadığına nasıl karar verebiliriz?” diye sorar.
Gödel cevaplar: “Bilemeyiz, zira latifenin içerisindeyiz.”
Chomsky şöyle der: “Elbette ki komik. Tek sorun senin yanlış anlatıyor olman.”
Açıklaması: Bunu şu formda düşünebiliriz: Birinci olarak, Heisenberg’in söylediği üzere, kıssanın üç kişinin bara girmesiyle başladığı için bir latife maksadıyla kurgulandığı açıktır. Lakin Heisenberg’in Belirsizlik Unsuru dahilinde komik olup olmadığını tam olarak bilmemiz mümkün değildir.
Gödel’in verdiği yanıt, felsefi fikri dahilinde, içerisinde bulunduğumuz sistemi tam olarak algılayamayacağımızı düşünmesine göndermedir.
Chomsky de, bahse lisan bilim açısından yaklaşmaktadır. Latife ise natürel ki komik olmalıdır.
12. Bir programcının eşi, programcıya: “Markete git ve şayet yumurta satmıyorlarsa bir somun ekmek al. Şayet yumurta varsa, 12 tane al.” der.
Programcı ise markete sarfiyat ve 12 somun ekmek alır.
Açıklaması: Programlama lisanlarında “eğer-yoksa” ismi verilen bir dizayn vardır. Bu dizayna nazaran, “eğer” yapısı içerisindeki koşul sağlanıyorsa program muhakkak bir işi yapar. Şayet o koşul sağlanmıyorsa, program öteki işi yapar. Buradaki söz oyununda, “yumurtanın var olması”, programcı için şayet şartıdır. Markette yumurta var olduğu için, asıl iş olan somun ekmek alma işi 12 sefer yapılır. Yani programcı, “yumurtadan 12 tane al” olarak anlamamaktadır, “yumurta varsa, ekmekten 12 tane al” formunda anlamaktadır.
13. Bir gün Schrödinger’in kedisi bir bara girer. Birebir vakitte da girmez.
Açıklaması: Schrödinger yaptığı deneyde kedisini küçük bir şişe zehir ve radyoaktif bir kaynakla kapalı bir kutuya bırakılıyor ve daha sonra kutuyu kapatıyor. Kuantum fiziği ile ilgili olan bu deneyde kedi kutunun içerisinde zehirlenip ölmüş de olabilir, zehirle temas etmeden sağ kalmış da olabilir. Fakat kutunun dışından bu fark edilemez. Yani kedi tıpkı vakitte hem ölüdür hem de yaşıyordur. Bu latifede da bu deneye gönderme yapılmaktadır.
14. Bir programcı ders vermek için matematik dersine girer. Ve öğrencilere bir mevzuyu anlatmak için örnek vermeye başlar:
“Farz edelim ki elimizde 1000 tane elma var. Ya da yok yok, haydi yuvarlak bir sayı olsun. Farz edelim ki 1024 elmamız var.”
Açıklaması: Tüm sayı sistemimin bilakis bilgisayar sistemlerinde yuvarlama 1000’e nazaran değil de 1024’e nazaran yapılır. Yani 1 GB 1024 MB’tır. 1 MB 1024 KB’tır üzere…
15. “Entropi artık eskisi üzere değil.”
Açıklaması: Entropi, Termodinamiğin 2. Maddesi’ne nazaran daima artar. Yani kainatta daima artan bir düzensizlik hali vardır. Her an entropi değişmektedir. Bu nedenle entropi şu an, bir evvelkinden daha düzensizdir ve eskisi üzere değildir.
