Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri başkanlar toplantısında çevrim içi yaptığı konuşmada, Karabağ sorununa değindi.
Ermenistan’ın Azerbaycan ile bölgesel irtibatının açılması konusunda yakın gelecekte somut sonuçlar elde etmeyi umduğunu belirten Paşinyan, Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan’ın başbakan yardımcılarından oluşan üçlü kümenin ulaşım kanallarının açılması için çalıştığını ve yakın gelecekte somut sonuçlar elde etmeyi umduğunu tabir etti.
“ULAŞIM KONTAĞI AÇMA SENARYOLARINI DESTEKLİYORUM”
Paşinyan, “Bu, Azerbaycan toprakları üzerinden Rusya ile kara yolu ve demir yolu irtibatı, İran ile demir yolu irtibatı sağlayacağımız manasına geliyor. Azerbaycan da Nahçıvan ile bizim topraklarımız üzerinden demir yolu ve kara yolu kontağı sağlayacak.” diye konuştu.
Paşinyan, Ermenistan’ın barışı tesis etmenin sembolleri ve araçları haline gelecek olan ulaşım irtibatını açma senaryolarını desteklediğini bildirdi.
Ermenistan’ın bölgedeki bütün hususlarda çalışmaya hazır olduğunu belirten Paşinyan, Karabağ ile ilgili yapılan mutabakatlardaki vazifelerin yerine getirilmesinin bölgede kalıcı ve uzun vadeli barış için şartlar yaratacağını vurguladı.
TÜRKİYE AÇIKLAMASI
Paşinyan, “Türkiye ile münasebetlerimizi olağanlaştırmaya yönelik bir görüşmenin başlamasının da bu bahiste katalizör rolü oynayabilecek bir başka öge olduğunu belirtmeliyim.” dedi.
Ayrıyeten Paşinyan, bu bağlamda Rusya’nın da bu sürece tam takviye vermeye hazır olduğunu söz ettiğini aktardı.
ZENGEZUR KORİDORU’NUN KIYMETİ
Buna nazaran, 30 yıldır kapalı kalan tüm iktisat ve ulaşım sınırları açılacak. Bu süreçte, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in birçok sefer “Zengezur Koridoru” halinde söz ettiği ulaşım çizgisi ön plana çıktı.
Zengezur, bir vakitler Müslüman Türk nüfusun yaşadığı tarihi Azerbaycan toprağı olsa da 1920’li yıllarda Sovyetler Birliği’nce Ermenistan’a bağlandı ve bugün de Ermenistan’ın sonları dahilinde bulunuyor. Zengezur’un Ermenistan’a verilmesiyle Azerbaycan Nahçıvan’la kara kontağını kaybetti.
Nahçıvan ile Azerbaycan’ın batı kısımları ortasında direkt kara temasının olmaması Bakü idaresine her vakit zorluk yaşattı. 44 günlük savaşta Ermenistan’ın mağlubiyete uğratılmasıyla imzalanan ateşkesin 9. hususu bölgede kurulacak ulaşım koridorlarıyla ilgili oldu.
Azerbaycan, kara ve demir yolu ulaşımının yapılacağı Zengezur koridorunun hayata geçmesi için kendi topraklarında süratle başladığı projeleri ağır halde sürdürüyor.
166 KM’LİK YENİ DEMİR YOLU
Azerbaycan’ın, başşehir Bakü’den Fuzuli ilinin Horadiz kasabasına kadar demir yolu sınırı zati işlek durumda. Bu çizginin Horadiz’den Ermenistan hududuna kadarki kısmının birtakım kısımları Ermenistan işgali periyodunda tahrip edildi, birtakım kısımları ise yapılan barajın suları altında kaldı. Münasebetiyle Horadiz’den Nahçıvan’ın Ordubad vilayetine uzanan 166 kilometrelik yeni demir yolu çizgisi inşa edilecek.
Çizginin Ermenistan kısmından, Zengezur bölgesinden geçecek 43 kilometrelik kısmının inşaatı için Azerbaycan ile Rusya görüşmeler yapacak.
Azerbaycan’ın Ermenistan ile değil Rusya ile görüşecek olmasının nedeni, Ermenistan demir yollarının mülkiyetinin Rusya’ya ilişkin olmasından kaynaklanıyor. Ordubad’dan, Nahçıvan’ın kuzeyinde bulunan; Türkiye, Ermenistan ve İran’a yakın Velidağ istasyonuna kadarki 158 kilometrelik çizgi ise kapsamlı tamir edilecek. Velidağ’da biten çizgi, Ermenistan sonuna kadar 14 kilometre uzatılacak.
ERMENİSTAN, RUSYA VE İRAN’A KESİNTİSİZ ULAŞIM
Ermenistan, bölgedeki barış arayışlarına katkı sağlamaya karar verilmesi ve bu ulaşım projelerine katılması halinde, kendi demir yolu sınırını Bakü’den Horadiz’e, Horadiz’den de Nahçıvan’ın kuzeyine kadar olan bu çizgiyle birleştirebilecek. Böylelikle Ermenistan, Rusya ve İran’a kesintisiz ulaşım elde edebilecek.
Demir yolu çizgisiyle paralel olarak birebir güzergahlarda kara yolu sınırlarının da devreye girmesi kelam konusu. Azerbaycan, Zengezur’a uzanacak Ahmetbeyli-Horadiz-Mincivan-Ağbend otoyolu projesine başladı ve proje süratli biçimde ilerliyor.
TÜRK DÜNYASI BİRBİRİNE KAVUŞACAK
Öbür taraftan Türkiye ve Azerbaycan’ın, Kars’ı Nahçıvan’a bağlayacak demir yolu sınırı projesi de bulunuyor. Bu projelerin tümü gerçekleştirildiğinde Türkiye ile Azerbaycan ortasında yeni ulaşım teması sağlanacak. Tıpkı vakitte Türkiye ile Rusya ortasında Azerbaycan üzerinden kesintisiz kara ve demir yolu bağlantısı sağlanmış olacak.
