Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin’in, “9 ay, en geç 12 ay sonra üçüncü doz aşı, korumanın gerçekten güçlendirilmesini sağlayacaktır” şeklindeki sözlerini değerlendirdi.
Üçüncü dozdan ziyade ‘hatırlatma dozu’ denmesinin daha doğru olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Balık, şunları söyledi:
“Uğur Şahin de 9 ay sonra 1 yıl sonra ya da 2 yıl sonra bir hatırlatma dozunun yapılabileceğini söyledi. Bunun zaten faz-3 çalışmaları sırasında da bunun böyle olabileceğini söylemiştik. Faz-3 çalışmalarının takibi 2 yıla kadar olacak. Bu 2 yılın sonunda bu hatırlatma dozunun 2’nci dozdan ne kadar süre sonra yapılması gerektiği de net olarak anlaşılacak.”
“Salgın devam ettiği sürece hatırlatma dozları da devam edecek”
Prof. Dr. Balık, inaktif aşılarda hatırlatma dozunun daha erken yapılması gerektiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“Örneğin 2’nci dozdan 6 ay sonra bir hatırlatma dozu yapmak gerekecek. Çünkü salgın devam ettiği sürece bizim hatırlatma dozlarını da yapmaya devam etmemiz gerekiyor. Eğer kullandığımız aşılar yeni mutantlara etkili değilse ya da etkisi zayıflamışsa bu sefer hatırlatma dozlarımız bu mutantlara da etkili olacak şekilde değiştiriliyor olması gerekir. Hatırlatma dozunun süresi aşıdan aşıya göre değişebilir. mRNa aşılar da hatırlatma dozlarının süresi 2’nci dozdan sonra daha uzun olabilecekken, inaktif aşılarda bu sürenin daha kısa olması gerektiğini öngörüyoruz. Yani 2’nci dozdan 6 ay sonra bizim kullandığımız aşılardan Sinovac aşısını tek doz yapmamız gerekirken Biontech aşısını belki 1 yıl sonra ya da 2 yıl sonra yapmamız yeterli olabilecektir.”
“Sinovac aşısı yaptıranlara üçüncü doz gerekebilir”
Prof. Dr. Balık, bazı aşıların bazı kişilerde, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha düşük etki yaptığını veya hiç etki yapmayabildiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Bağışıklık sistemi zayıf olan kanser nedeniyle kemoterapi alanlar, böbrek yetmezliği olanlar, diyaliz hastaları olan kişilerde aşının zayıf etki yapma durumunda 2 doz yerine 2’nci dozdan kısa bir süre sonra 3’üncü dozu yapmakta yarar var. Yani inaktif aşılarda şu an 3’üncü doz gerekebileceği ile ilgili benim öngörüm var.
Örneğin, Sinovac aşısı inaktif aşıdır. Kayseri’de üretilen kendi aşımız bir inaktif aşıdır. Dolayısıyla bu aşılarda 2 doz yerine 3 doz yapmamızla ilgili analiz yapılmasında yarar var. Ya da bu aşılara zayıf bağışıklık yanıtı oluşturacak kimselere daha güçlü yanıt oluşturacak olan Biontech ya da Sputnik gibi aşıların önerilmesinde de belki bir yarar olabilir.”
