Birçok suça aracılık eden kripto varlık piyasasına ilişkin Türkiye’de şu anda herhangi bir yasal düzenleme yok. Bu nedenle; bu piyasada faaliyet gösteren platformların baş döndüren kampanyalarla çektiği müşterileri silkelemesi kolaylaşıyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) ile Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı gibi istihbarat birimleri konuyu takip ettiklerini söyleseler de, yaşanan mağduriyetlerin önüne geçilemiyor. Kripto piyasasındaki aracı platformlar, ‘kendilerini bağlayan yasalar varmış gibi’ hareket ettiklerini söyleseler de; yüzbinlerce mağdur yaratan ve milyarlarca liralık vurgun yapılan bir piyasanın parçası olmayı sürdürüyorlar.
ÜÇ KURUM BİRLİKTE ÇALIŞIYOR
Türkiye’de binlerce kişi geçen hafta önce Thodex arkasından Vebitcoin yerli adlı kripto pazarlarındaki krizlerin ardından tasarruflarını kaybetti. Thodex skandalıyla patlak veren dolandırma skandalı düzenleyici ve denetleyici kurumları nihayet harekete geçirdi. Merkez Bankası bir süre önce 30 Nisan itibarıyla kripto varlıkların ödemelerde doğrudan ya da dolaylı şekilde kullanılmasını yasakladı. Yeni Şafak’ın aylardır dikkat çektiği kripto piyasasındaki vurgunların önüne geçmek için çalışma yapılıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasaları Kurulu ve Merkez Bankası arasında yürütülen çalışmanın birkaç haftaya tamamlanacağı belirtiliyor.
BİR DİZİ DEĞİŞİKLİK OLACAK
Takasbank benzeri bir kurumsal yapı oluşturarak bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin kripto paraları saklama ve transfer yetkilerini sınırlandırma getirilmesi planlanıyor. Bu adımın ardından şirketlerin kuruluşundan, çalışma alanlarına kadar bir dizi değişiklik öngörülüyor. Söz konusu şirketler için önemli sermaye şartları ve bankalarla birlikte çalışmalarına yönelik düzenlemenin de masada olduğu ifade ediliyor.
SADECE ALIM SATIMA ARACILIK
Kripto para borsalarının para toplayıp elde edilen rezervi hiçbir güvence vermeden elinde tutmaya devam etmeleri halinde Thodex benzeri dolandırmaların önüne geçilemeyeceğine dikkat çeken uzmanlar, “Burada yapılması gereken şey Takasbank benzeri bir sistemin Türkiye merkezli kripto para borsalarına uygulanmasıdır. Yani kripto para borsaları sadece alım-satım yaptıran bir aracı haline dönüşmeli. Kullanıcılar isterlerse yalnız alım satım yapmak suretiyle borsalarda işlem yapmalı” önerisinde bulunuyor.
GÜÇLÜ SERMAYE ŞARTI DA MASADA
Takasbank benzeri sistemin devreye alınmasıyla birlikte kripto para platformları için güçlü bir sermaye ile kurulma ve faaliyet gösterme zorunluluğu da gelmiş olacak. Güçlü sermaye şartının piyasadaki birçok kripto şirketinin kapanmasını da beraberinde getirebilir. Bu alanda açık oluşması gelinde bankaların da bu pazara ilgi duyması bekleniyor.
REGÜLASYON GEREKİYOR
Bitay CEO’su Niyazi Yılmaz, son yaşanan olaydan sonra regülasyon beklediklerini belirterek, “Sektörümüz için önemli adımlar atılıyor. Şu anki durumda son zamanlarda yaşanan krizlerle de görüyoruz ki isteyen herkes Kripto Varlık Borsası açabiliyor. Fakat böyle önemli bir ekosistemde faaliyet göstermek için pek çok yeterlilik kontrol edilmeli. Öncelikle firmanın yönetim kadrosunun gerek eğitim donanımı gerekse mevcut piyasalarda edinilmiş ve yönetimsel becerileri göz önüne alınmalı. Diğer önemli bir konu ise firmanın sermayesinin kesinlikle böyle önemli bir aracılık faaliyetini kusursuz karşılayacak düzeyde olmalıdır” dedi.
MUAZZAM BİR KONFOR OLUR
Yılmaz, kullanıcılarının bakiyelerini, emanetlerin saklamasını soğuk cüzdan teknolojisiyle en güvenli şekilde yaptıklarını belirterek, “Takasbank’ın böyle bir hizmet veriyor olması bizim için muazzam bir konfor alanı olacaktır. Kullanıcılarımız bizlere emanet ettikleri paraları soğuk güvenli cüzdanlarımızdan Takas Banka taşıyor olmak komple ekosistem için güzel bir mekanizma yaratacaktır.
Alım satımlarda garantör rolünde
Türkiye’nin merkezi takas kuruluşu olan Takasbank, Borsa İstanbul bünyesinde mevcut piyasalarda gerçekleşen hisse alım satımı, borçlanma araçları, yurt dışı sermaye piyasası araçları, türev araçlar ve kıymetli madenlerle ilgili işlemlerin nakit ve menkul kıymet takasını sonuçlandırmak için çalışıyor. Takasbank’ın müşterilere sağladığı en önemli avantaj etkin bir merkezi teminat ve risk yönetim sistemine sahip olması. Teminat yönetimi hususunda yatırımcıların kötü sürprizlerle karşılaşmaması adına piyasada alıcı ve satıcı arasında garantör rolü üstleniyor. Yatırımcıların alım satıma konu olan değerin teslimi ve ödemesine dair riski minimum düzeye indiren Takasbank, yatırımcıların alım satım işlemlerinde garantörlük yapıyor.
SOĞUK CÜZDAN KİMDE OLACAK?
Uzmanlar; Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun “birkaç haftaya kadar netleşir” diye duyurduğu çalışma için; devletin bir soğuk cüzdan oluşturması veya vatandaşın bakiyelerini saklamak üzeri soğuk cüzdana yönlendirilmesi önerisinde de bulunuyor. Şirketlerin kripto paraları saklama veya başka adreslere nakletme yetkilerine sınırlama getirilirse, pazarda faaliyet gösteren şirketler sadece alım satımlara aracılık yapabilecek. Ancak, müşterilerin paraları konusunda herhangi bir tasarrufta bulunamayacak.