MHP Manisa Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı MANULAŞ’ta 5 yıldır çalışan kentin tek kadın halk otobüs şoförü 42 yaşındaki Fatma Güngör de Kod-29 kurbanı oldu. İşten çıkartılan Güngör, kendisinin hiçbir yüz kızartıcı suç işlemediğini belirterek, “Ben ahlaksızlık veya yüz kızartıcı bir şey yapmadım. Şimdi beni 5 kuruşsuz tazminatsız ortada bıraktılar. 2 aydır ne kiramı ödeyebiliyorum, ne de kredimi” dedi.
Türkiye’de pandemi döneminden işten çıkartmalar yasak olmasına karşın işverenin işten çıkarmak için kullandığı Kod-29 uygulaması işçileri mağdur etmeye devam ediyor.
MHP’li Manisa Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Manisa Ulaşım Hizmetleri Makine Sanayi Ticaret A.Ş.’ye(MANULAŞ) ait kırmızı halk otobüslerinde şoförlük yapan ve Manisa’nın tek kadın halk şoförü olan Fatma Güngör (42), Kod-29 kurbanı oldu.
8 Mart’ta plaket aldı, 12 Mart’ta işten çıkartıldı
Manisa’da kırmızı halk otobüslerinde çalıştığı hatlarda yolcuların takdirini toplayan Fatma Güngör, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Manisa Büyükşehir Belediyesi Kent konseyi Kadın Meclisi tarafından ‘Güçlü Kadınlar Mutlu Yarınlar’ isimli programda başarılı iş kadını seçilerek plaket takdim edildi. 8 Mart’ta plakete layık görülen kadın şoför Fatma Güngör, 12 Mart tarihinde Kod-29’dan tazminat ödenmeden işten çıkartıldı.
“Yüz kızartıcı bir şey veya ahlaksızlık yapmadım”
Sözcü’nün haberine göre MANULAŞ’ta 5 yıldır halk otobüsü şoförlüğü yaptığını dile getiren Fatma Güngör, kendisine plaket verilmesinin ardından işten çıkartılmasının kendisinde büyük şok etkisi yarattığını belirterek, kendisinin Kod-29’dan çıkartılacak bir hataya sebep olmadığını ifade etti. Manisa’nın tek kadın halk otobüsü şoförü olmaktan hep büyük gurur duyduğuna dikkat çeken kadın şoför Güngör şunları söyledi:
“Tutulan ufak tefek tutanaklar bahane gösterilerek benim işime son verdiler. Tutulan tutanaklarda her halk otobüs şoförünün yaşadığı ufak tefek kazalar ve araçlara sürtmeler. Ben bir insana çarpmadım, bir durağa girmedim, kırmızı ışıkta geçip trafik kuralları ihlali yapmadım. Ben yolcularıma ve çevremdeki insanlara bir aile gibi davrandım. Elbetteki hatalarım vardır. Olmaması mümkün değil. Ancak hatalarımın hiç biri yüz kızartıcı suçlar değil.
Ne kurumumu ne de kendimi zora sokacak hatalar yapmadım. Ben ahlaksızlık veya yüz kızartıcı bir şey yapmadım. Zaten ben öyle bir şey yapmış olsaydım, ailemle birlikte çeker memleketime giderim. Ben öyle bir kadın değilim. Şoförlük yaptığım sürece erkeklerin içinde erkek gibi kadın oldum. Yaka kartımı, otobüsümü elimden alabilirler. Ama ekmeğimi elimden almamalarını isterdim.”
“2 aydır kiramı ve kredimi ödeyemiyorum”
Kod-29 sebebiyle işten çıkartılmasından dolayı tazminat alamadığını ve işsizlik maaşına başvuramadığını ifade eden kadın şoför Fatma Güngör, “Eşimden ayrıldım. 2 çocuğum var. Ve kredi borcum var. Evim kira. Ben iki aydır kiramı ödeyemiyorum. Beş kuruşsuz küçük şeyler bahane gösterilerek işten atıldım. Kod-29’dan işten çıkartıldığım için ne tazminat alabildim ne de işsizlik aylığı bağlatabildim. Beş kuruşsuz ortada kaldım. En azından Kod 29’dan çıkarmasalardı işsizlik aylığı alıp kiramı ödeyebilseydim. Yeni iş bulana kadar geçimimi sağlayabilseydim. Evini tek bir aylıkla geçindirmeye çalışan kadınlara bu şekilde davranılmasını kabullenemiyorum. Özellikle pandeminin bu döneminde, ekonomik sıkıntıların yaşandığı bu dönemde anlının teriyle para kazanan bir kadına bu şekilde davranılmaması gerekiyordu. Beni çok çaresiz bıraktılar. Ben kadınım ve çocuklarımla birlikte tek başıma hayatta direnmeye çalışıyorum.”
Haksız yere işten çıkartılmasından dolayı büyük mağduriyet yaşadığını ifade eden Fatma Güngör, tekrar işe iadesi ve halklarını geri alabilmek için dava açacağını dile getirdi.
Kod 29 nedir?
İşten çıkarma yasağının uygulandığı dönemde iş verenler işten çıkarmak istedikleri elemanları Sosyal Güvenlik Kurumu’na ’29 kodu’yla bildiriyor.
İş Kanunu’nun “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı 25/2 maddesi, yasakta istisna kapsamında tutuluyor.
Bu maddede belirtilen fiiller dahilinde işçinin, işten ayrılış kodlarına göre 29 kodu ile çıkışı yapılıyor. 25/2 maddesinde belirtilen sürekli ihmali, mazeretsiz işe gelmemenin yanı sıra ahlaka aykırı fiiller arasında işyerinde çalışan bir işçiye cinsel tacizde bulunmak, işyerine sarhoş ya da uyuşturucu madde alarak gelmek, hırsızlık yapmak gibi yüz kızartıcı suçlar bulunuyor.
Kod 29 ile işten çıkartılan işçi kıdem tazminatı alamıyor, işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor.