Afganistan‘da süreksiz hükümeti kuran Taliban‘ın milletlerarası basın Sözcüsü Süheyl Şahin, Haberler.com stüdyosuna bağlanarak Esra Öztürk’ün sorularını yanıtladı.
Şahin, Abd‘ye dair farklı açıklamalar yaparken ABD’nin Afganistan’ın tekrar inşa sürecinde katkıda bulunmasının “ahlaki bir vecibe” olduğunu söyledi.
İşte röportajdan öne çıkan soru ve karşılıklar;
Esra Öztürk: Toplumsal medyada üzerine çokça konuşulan o fotoğrafta Merkez Bankası Lideriniz masada silahıyla oturuyordu. Oldukça de tenkit topladı. Yatırımcılar size nasıl güvenecek? Kendilerini Afganistan’da nasıl inançta hissedecekler? Nasıl oraya gelip çalışacaklar, Afganistan’da yatırım yapacaklar?
Süheyl Şahin: Öncelikle güvenlik çok kıymetli. Biz yatırımcılar için inançlı ortamı sağlayacağız. Onlar için değerliyse bizim için de değerli. Emniyet yoksa Afganistan’a kimsenin yatırım yapmayacağını biliyoruz. Aksi takdirde Afganistan tekrar inşa edilemez. Bunu öngörüyoruz.
Çin’le bağlantılarımıza gelince: Siyasetimiz, komşumuz Çin de dahil bütün ülkelerden gelen yatırımları memnuniyetle karşılamak biçiminde. Bu cins yatırımlara gelecekte karar verilecek. İki ülke olarak konuşacağız ve elde ne var, bakacağız. Öbür yandan ABD dahil Afganistan’a yatırım yapma niyeti olan tüm ülkeleri memnuniyetle karşılarız. Afganistan’ın yine inşa sürecine katkılarından şad oluruz. Bence yirmi yıldan fazla müddettir tahribatında yer almışken Afganistan’ın ıslahı ve yine inşa sürecinde olmaları, ülkemize yatırım yapmaları ABD için ahlaki bir vecibe.
Esra Öztürk: Taliban, Çin’in Nesil ve Yol projesini nasıl algılıyor? Projenin Pakistan uygulamasında Çin’in yatırımıyla Çinli iş gücünün, Çinli emekçilerin, mühendislerin orada projeleri sürdürmesi biçiminde oldu. Bu, ülkenizi Çin’e bağımlı kılmak üzere bir manaya geliyor. Hem projelerin sürdürülebilirliği hem de gelecekteki devamı, takibi açısından… Sizin ekonomik kalkınmanıza ve insanınızın istihdamına katkıda bulunmaması halinde projeyi nasıl algılayacaksınız? Bu açıdan da kıymetlendirir misiniz?
Şahin: Başka ülkelerin yatırımlarını memnuniyetle karşılamak bizim siyasetimiz. Tabi buradaki tüm ayrıntıların gelecek sürecin konusu. Öncelikle yatırım kanunu çıkaracağız ve Çin de dahil başka ülkelerle toplantılar yapacağız. Tekliflerini alacağız ve karşılıklı fayda ve hürmete nazaran karar verip ilerleyeceğiz.
Esra Öztürk: Artık Amerikan tersi bir hükümetiniz olduğu açık. ABD tüm birliklerini geri çekti. Zaferinizi kazandınız ve Afganistan İslam Emirliği’nin idaresini elde ettiniz. Bu Amerikan aksisi açıdan Rusya’yla bağlantılarınıza de değinir misiniz?
Şahin: Amerika ülkemizi işgal etmişti. İşgale karşı direndik ve işgali sona erdirmek için çok kurban verdik. Artık o sayfa kapandı. Bitti. Artık yeni bir merhaleye geçtik. Bu basamakta ülkemiz için tekrar inşaa, istikrar ve barış içinde bir ortada yaşama kavramları olacak. Amerikalılar gelip de tekrar inşaa sürecine katkıda bulunmak isterlerse barış sürecine ve halkımız için istihdama katkıda bulunurlarsa memnuniyetle karşılarız.
Esra Öztürk: Yani Amerikalıların düşmanınız olmadığını mı söylüyorsunuz?
Şahin: Amerikalılar ülkemizi işgal ettiğinde düşmanımızdı fakat artık gelip Afganistan’ın tekrar inşa sürecinde yer alırlarsa, ülkemize olumlu katkıda bulunurlarsa, halkımız için istihdam yaratıp bu kritik süreçte takviye olurlarsa, bu tutum düşmanca olmaz. Bu Afgan halkı için düzgün bir şey olur. Bunu da memnuniyetle karşılarız.
Rusya’yla bağlarımıza gelince; yeni değil, çok uzun yıllardır ilgilerimiz var. Moskova’da pek çok defa intra-Afgan konferansları gerçekleştirdik. Münasebetlerimiz vardı ve işgal müddetince de bizi desteklediler. Bundan sonra da ilgilerimiz sürecek.
Esra Öztürk: Sayın Şahin, elbette tarihten bu yana Türkiye’yle ilgileriniz oldu. Rusya ve Pakistan’la da, öbür ülkelerle de ilgileriniz var. Lakin artık Afganistan’ın önderi olacak memleketler arası sahnede yer alacaksınız. Hükümetinizin bilhassa global manada tanınmasını istiyorsanız birlikte yürüyeceğiniz bir dostlara gereksiniminiz var. Artık Birleşmiş Milletler’in bir kesimi olacaksınız. Birtakım durumlarda BM Güvenlik Kurulu üyelerinden birinin sizinle yol almasına gereksiniminiz olacak. Demek istediğim buydu.
Şahin: Bu durum ülkelere bağlı. Bize başka ülkelerden daha fazla yardım ederlerse o vakit değerlendireceğiz. Bu ilerleyen vakitlerin konusu.