TBMM Genel Kurulu’nda, ABD Başkanı Joe Biden’ın 1915 olaylarını “soykırım” olarak nitelemesinin kınanmasına, reddedilmesine ve yok hükmünde sayılmasına ilişkin bildiri okunarak, kabul edildi.
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkan Vekili Haydar Akar başkanlığında toplandı. Genel Kurul’da TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un imzasıyla Başkanlık Tezkeresi olarak okunan bildiride, ABD Başkanı Joe Biden’ın açıklaması anımsatıldı. Bildiride, “1915 olaylarına ilişkin Ermeni lobilerinin iddialarını içeren tezleri sahiplenmesini, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak esefle ve şiddetle kınıyor, tarihin siyasî saiklerle tahrifinden başka anlam taşımayan bu temelsiz iftiraları en güçlü şekilde reddediyoruz. Tarihî konularda hüküm vermeye hukuken ve ahlaken yetkisi bulunmayan ABD Başkanı’nın yaptığı bu açıklama, nezdimizde yok hükmündedir. Birinci Dünya Savaşı şartlarında yaşanan, Osmanlı Devleti’nin Türk ve Ermeni halkları için trajik sonuçlar doğuran olaylardan 106 yıl sonra böyle sorumsuz bir açıklamanın yapılmasının sebebi, değişen tarihi belgeler ya da uluslararası hukuk normları değil, bugünün küçük çıkar hesaplarında boğulmuş ABD Yönetiminin radikal Ermeni lobilerinin baskısına boyun eğmesidir. Tarihi gerçeklerle bağdaşmayan bu açıklama, halklar arasında yakınlaşmaya hiçbir katkı sağlamayan akıldışı ve sorumsuz bir adımdır” denildi.
“TÜRKİYE’YE SÖYLEYECEK SÖZÜ OLAMAZ”
Türkiye’nin, 1915 olaylarının bağımsız uzmanlar ve tarihçiler tarafından araştırılmasını savunduğu, bu amaçla 2005 yılında Ortak Tarih Komisyonu kurulmasını önerdiği ve arşivlerini tüm dünyaya açtığı hatırlatılarak, “Türkiye’nin bu kadar açık, kendinden ve tarihinden emin, işbirliğinden yana ve bilimsel gerçeklerin ortaya çıkmasını arzulayan tavrının altında, 1915 olaylarının gelişim sürecini ve sonuçlarını yakinen bilmesi, uzak ve yakın geçmişinde hiçbir zaman belli bir halka toptan düşmanlık yapmamış olmasının özgüveni vardır. Bu bağlamda, hiçbir politikacının ve hükûmetin, tarihinin araştırılmasından kaçınmayan, tam tersine 1915 olaylarına ilişkin münferiden ya da birlikte yapılacak tüm araştırmaları destekleyen Türkiye’ye söyleyecek sözü olamaz” denildi.
‘HUKUKEN, AHLAKEN VE SORUMSUZLUK ÖRNEĞİ’
‘Soykırım’ kapsamının son derece belirli, kullanımı çok somut şartlara bağlanmış uluslararası hukuk kavramı olduğu vurgulanan bildiride, şunlar kaydedildi:
“Açıkça tanımlanmış bir suçlamaya işaret eden bu kavramın tahakkuku, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesinde belirtildiği üzere, yalnızca yetkili bir mahkeme tarafından hüküm altına alınabilir. 1915 olaylarının hukuken soykırım olarak tanımlanabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 2015 ve 2017 tarihli kararları da 1915 olaylarına tarihi bir tartışmanın ötesinde bir anlam atfetmenin mümkün olmadığını açık ve net bir şekilde ortaya koymuştur. Kaldı ki, sıfatı ve makamı ne olursa olsun, bir siyasetçinin mahkemelerin yetkisinde olan bir hükmü vermeye kalkışması hukuken ve ahlaken büyük bir sorumsuzluk örneğidir.”
“KARARDAN GERİ DÖNMEYE DAVET EDİYORUZ”
Bildiride, Biden’dan yaptığı açıklamadan geri adım atması istenilerek, şöyle denildi:
“Bölgemizde kalıcı ve sürdürülebilir barışın sağlanması, halkların refah ve emniyet içinde yaşaması için samimî gayret göstermek gerekirken, Başkan Biden’ın 1915 olayları hakkında yaptığı açıklamanın halkları kutuplaştırmaktan, radikal-aşırıcı çevrelerin gündemini desteklemekten ve nefret söylemlerini cesaretlendirmekten başka bir amaca hizmet etmeyeceği açıktır. Bu çerçevede, Başkan Joe Biden’ı, tarihî gerçeklerle bağdaşmayan, milletimizin vicdanını derinden yaralayan bu hatalı açıklamasını değiştirmeye, başta Türk ve Ermeni halkları olmak üzere bölge halkları için barış, istikrar ve güven içinde yaşama çabalarını desteklemeye ve ikili ilişkilerimiz üzerinde kaçınılmaz olarak olumsuz etkiler yapacak bu karardan geri dönmeye davet ediyoruz.”
ABD Başkanı Joe Biden’ın 24 Nisan 2021 tarihli açıklamasının kınanmasına, reddedilmesine ve yok hükmünde sayılmasına dair bildiri, Genel Kurul’da kabul edilirken, Resmi Gazete’de de yayımlanacağı kaydedildi.