İstanbul Sanayi Odası‘nın hazırladığı ” Türkiye‘nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2021 Araştırması”na nazaran, en büyük 500 sanayi kuruluşunun üretimden satışları geçen yıl 2020’ye nazaran yüzde 73,8 artarak 2,05 trilyon lira oldu.
TÜPRAŞ TEKRAR DORUKTA
” Türkiye‘nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2021 Araştırması”nın sonuçları, İSO İdare Konseyi Lideri Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı. Buna nazaran, TÜPRAŞ, üretimden satışlarda 136,8 milyar lirayla listede birinci sırayı alırken, Ford Otomotiv 67,3 milyar lirayla yeniden 2. oldu.
3. SIRAYA STAR RAFİNERİ ÇIKTI
Bu yıl 3. sırada yer alan sanayi kuruluşu değişti. Geçen yıl Oyak-Renault’nun yer aldığı üçüncü basamağa 55,2 milyar liralık üretimden satışla 3 sıra birden yükselen Star Rafineri çıktı. Star Rafineri’yi 46,2 milyar liralık üretimden satışla Toyota Otomotiv takip ederken, 5. basamakta 38,7 milyar lirayla geçen yıl listenin 10. sırasında yer alan İskenderun Demir ve Çelik yer aldı. 6. sıradaki şirket isminin açıklanmasını istemezken, Ereğli Demir ve Çelik 36,8 milyar lirayla 7., “Arçelik” 35,8 milyar lirayla 8., Oyak-Renault 34,4 milyar lirayla 9., Tofaş 26,6 milyar lirayla 10. oldu.
ÜRETİMDEN SATIŞLARDA ARTIŞ VAR
Türkiye‘nin 500 büyük sanayi kuruluşunun üretimden satışları geçen yıl 2020’ye nazaran yüzde 73,8 artarak 2,05 trilyon liraya ulaştı. Artışın yüksek olmasında, ihracattaki güçlü büyüme ile döviz kurları ve enflasyondaki hareketlenme tesirli oldu. 2021 tüketici enflasyonundan arındırıldığında üretimden satışların gerçek olarak evvelki yıla nazaran yüzde 27,7 ile epey yüksek bir artış sergilediği görüldü.
İSO 500’ün ihracatı 2021’de yüzde 33,9’luk artışla 85,8 milyar dolara ulaştı. Kelam konusu şirketler, Türkiye ihracatının yüzde 38,1’ini, sanayi ihracatının ise yüzde 39,4’ünü gerçekleştirdi.
FAALİYET KARINDA YÜZDE 139’LUK ARTIŞ
En büyük 500 sanayi şirketinin faaliyet karı geçen yıl yüzde 139 artarak 342 milyar liraya, faiz, amortisman ve vergi öncesi karı yüzde 120’ye yakın yükselişle 405 milyar liraya, FAVÖK karlılığı 3,6 puan artışla yüzde 17,5’e çıktı. Vergi öncesi kar ve ziyan toplamı ise yüzde 137 artarak 219 milyar liraya yükseldi. Bu gelişme, satış karlılığını 2,5 puan artışla yüzde 9,5’e taşıdı. Geçen yıl öz kaynaklar 624 milyar liraya yükselerek yüzde 53 artarken, toplam borçlar yüzde 71 yükselişle 1,5 trilyon liraya çıktı.
405 ŞİRKET KAR ETTİ
Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu içerisinde 2021’de 405 şirket kar etti. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar elde eden firma sayısı ise 489 oldu. Geçen yıl yaratılan katma bedel içerisinde en yüksek hissesi yüzde 33,3 ile düşük teknoloji yoğunluklu endüstriler almaya devam ederken, bu sayının son 3 yılda yüzde 40’larda düşmesi olumlu bir gelişme olarak öne çıktı. Orta-düşük ve orta-yüksek teknolojilerin hissesi yüzde 60’lara yükseldi. Yüksek teknoloji yoğunluklu endüstrilerin hissesi ise yüzde 6,4’ten yüzde 6,1’e geriledi. Bu bilgi, endüstrinin yüksek teknolojiye geçiş muhtaçlığının sürdüğünü gösterdi.
İSTİHDAM VE MAAŞLAR ARTTI, YABANCI KURULUŞ SAYISI AZALDI
İSO 500’ün üzerindeki devreden KDV yükü yüzde 91 artışla 24 milyar liraya yaklaştı. En büyük 500’ün istihdamı 2021’de yüzde 5,6 artarak 757 bin 24 bireye yükseldi. Ödenen maaş ve fiyatlardaki artış ise yüzde 33 civarında gerçekleşti. Bu şirketler içerisindeki yabancı sermaye hisseli kuruluşların sayısı 1 adet azalarak 109’a indi.
EN YÜKSEK ŞİRKET SAYISI İSTANBUL’DAN
Geçen yıla ait araştırmada endüstrinin Anadolu lehine geliştiği görüldü. 500 büyük şirket ortasında başı 158 firma ile İstanbul Sanayi Odası çekerken, İSO’yu, 41 kuruluşla Kocaeli Sanayi Odası ve 40 şirketle Ege Bölgesi Sanayi Odası izledi. Ankara Sanayi Odası ve Gaziantep Sanayi Odası’ndan 33’er kuruluş listeye girerken, Kayseri Sanayi Odası’ndan 18, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’ndan 16 şirket araştırmada kendine yer buldu.
Üretimden satışlara nazaran en yüksek hisseye sahip olan bölüm yüzde 26,4 ile “ana metaller ve makine imalatı sanayi” olurken, ikinci sırada yüzde 19,9 ile “kimyasal eserler, plastik ve kauçuk ürünleri”, üçüncü sırada da yüzde 15,4 ile “kara, deniz taşıtları ve yan sanayi” yer aldı.