Sivas ve Kayseri… Türkiye’de Orta Anadolu’nun iki değerli kenti. Tıpkı vakitte, Orta Anadolu’nun başta İstanbul olmak üzere Türkiye’ye yayılan en tesirli lobilerinin de merkezi. Bu alanda başşehir Ankara’yı bile geride bırakan bu iki kent, kendi ortalarında da her daim güç ve vesayet çatışması içinde oldu. Bu çatışmanın kanlı bir faciaya dönüştüğü yer ise yeşil alanlar oldu… Bu o denli bir faciaydı ki; Kayseri’de yaşayan Sivaslılar için de Sivas’ta yaşayan Kayserililer için de bir daha hayat hiçbir vakit eskisi üzere olmadı…
Türkiye’de Demokrat Parti iktidarının en kıymetli spor siyasetlerinden birisi profesyonelliğe geçişin hızlandırılması oldu. 1955 yılında temelleri atılan bu siyasetler; “her kentte bir profesyonel takım” gayesi ile yol alıyordu. Bu yüzden Anadolu kentlerinde mahallî ekipler, 50’li ve 60’lı yıllarda güçlerini birleştirerek kentin ismini alarak profesyonelleştiler.
1966 ilkbaharında Erciyes, Sanayispor ve Ortaanadolu isimli kadroların birleşmeleriyle Kayserispor kuruldu. Sivasspor ise 1967 Mayıs’ında kurulup 1967-1968 dönemiyle top koşturmaya başladı.
1967-1968 dönemi fikstürü belirlendi ve iki komşu kent ortasındaki birinci müsabakanın 17 Eylül 1967 tarihinde Kayseri Atatürk Stadyumu’nda yapılacağı duyuruldu.
İki profesyonel kulübün birinci müsabakası bu maç olacaktı lakin geçmişte bu kentlerin amatör grupları ortasında oynanan maçlar da kanlı geçmişti. 1965’te Sivas Sümerspor – Kayseri Şekerspor müsabakasında kimi taraftarlar yaralanmış, 1966’da oynanan Kayseri Havagücü – Sivas Sümerspor müsabakasında da sakatlanma ve yaralanmalar meydana gelmişti. İki kent ortasındaki nefret açık ve net bir biçimde hissediliyordu.
Ancak bu sefer amatör kadrolar değil, kentin tamamını temsil eden iki profesyonel kulüp kapışacaktı ve bu maçın iki kentin kamuoyu üstündeki tesiri çok daha kuvvetli oldu. Sivaslılar maçın oynanacağı gün 20 minibüs, 40 otobüs ve trenle Kayseri’ye ulaştı. Yaklaşık 8 bin Sivas taraftarının akın ettiği Kayseri’de, bir de Kayseri’de yaşayan Sivaslıların eklenmesiyle 15 bin kişinin üstünde Sivaslı, Kayseri sokaklarında tezahürat yapmaya başladı. En az 21 bin taraftarın tribünde yer aldığı, bunların en 6 bininin Sivaslılar olduğu maç saat 16’da başladı.
1967 şartlarında, profesyonelliğe şimdi geçmiş ve Anadolu’da futbol rekabetlerine alışkın olmayan Türkiye, bu türlü bir maç için hazır değildi. Güvenlik tedbirleri yetersiz, stadyumdaki polisler çaresizdi. Facia adeta geliyorum diyordu…
Karşılaşmanın 20. dakikasında Kayserispor grubunun futbolcusu Küçük Oktay, attığı gol ile kadrosunu 1-0 öne geçirdi. Kıyametin koptuğu an işte o andı. Gole çılgınlar üzere sevinen Kayseri taraftarına, kendileriyle bitişik tribünlerde oturan Sivaslılardan reaksiyon geldi. Koltuk olmayan, taş ve mermerlerden oluşan tribünlerde artık atış özgürdü. Her iki kadro taraftarları da taş ve mermerleri birbirlerine fırlatmaya başladı.
Kayseri Polisi ise, hem taraftarın yansısında çekindiklerinden hem de daha evvel bu çapta bir olay görmediklerinden yerlerinden kımıldayamadı. Şahitlerin anlatımlarına nazaran; Kayserililer bıçak, taş ve sopalarla Sivasspor taraftarlarının üzerine yürümeye başladı.
Bunun üzerine Sivaslıların yer aldığı tribünde başlayan panik sonucu binlerce Sivas taraftarı demir kapılara yüklendi. Demir kapıların açılmaması ve stat çıkışındaki düzensizlikler yüzünden 41 Sivaslı olay yerinde havasızlık ve sıkışmadan ömrünü yitirdi. 300’ü aşkın kişi de sopa, bıçak ve taş darbeleriyle yaralandı. Bu olay Türk spor tarihinde o güne kadar yaşanmış en büyük faciaydı. Çığlık sesleri, kopan uzuvlar birbirine karışmış, vahim imajlar meydana gelmişti.
Karşılaşma bitti fakat olaylar bitmedi. Canlarını kurtarıp kendilerini stat dışına atan Sivas taraftarları, stat etrafına park edilmiş 60 kadar Kayseri plakalı arabayı ve durdurdukları Kayseri plakalı araçları da ateşe verdi.
Ancak asıl kıyamet, facia haberinin Sivas’a ulaşmasıyla kopacaktı. Kayseri’de Sivas taraftarlarının öldürüldüğü haberi kentte yıllardır içe atılan nefreti büyük bir şiddet sarmalıyla gün yüzüne çıkardı. Sokaklara çıkan binlerce kişi, Kayserili girişimcilerin iş yerlerine saldırmaya başladı. Sahibi bir Kayserili olan Büyük Belediye Oteli’nin yatakları caddeye atılıp yakıldı. Kayserililere ilişkin olan 3 meskenin de eşyaları dışarı çıkarılıp ateşe verildi. Milyarlarca liralık maddi hasar meydana geldi, o günden sonra çok sayıda Kayserili Sivas’ı terk etmek zorunda kaldı.
Sivas’ta ise “Sivas Haber” gazetesi, “KATİL KENT KAYSERİ” manşetini attı. Ölümlerin, yaralanmaların sebebi olarak taş ve bıçak darbeleri gösterildi.
Yazının ilerleyen kısmında ‘bizleri vururken, onların Türklüğünden kuşku ediyoruz. Hiçbir Kayserili çıkıp da ben Türküm diyemez, dese dahi yaptıkları hareket bizim kaybettiklerimizi geri getiremez. Bundan bu türlü Kayserilileri Türk toprakları içinde yaşayan casus olarak tanıyacağız’ tabirleri kullanılacak kadar ileri gidildi.
Devletin olaylara el koyması ise iş işten geçtikten sonra oldu. 50’ye yakın insanın hayatını kaybetmesi, bine yakın insanın yaralanması, yüzlerce araç ve dükkanın kullanılamaz hale getirilmesi sonrası asker duruma el koydu.
Sivas’taki olayların sorumlusu oldukları suçlamasıyla 11 kişi tutuklandı. Sivas’taki bu olayların akabinde Kayseri-Sivas girişleri kapatıldı. İki kent ortasında düzenlenen otobüs seferleri iptal edildi. Güvenlik güçlerinin sayısını arttırmak hedefiyle yaralıların tedavi gördüğü Kayseri Devlet Hastanesi’nin önüne Polis Koleji öğrencileri yerleştirildi.
Başbakan Süleyman Demirel, Rusya’ya yapacağı ziyareti erteledi. Radyodan yaptığı konuşmada şu kelamları söyledi: “Şuursuz tahriklerle devam ettirilmek istenilen bu hadisenin futbol tarihimizde tek kalmasını temenni ederim” dedi.
Bunun yanı sıra, spor işleriyle vazifeli Devlet Bakanı Kamil Ocak yaptığı açıklamada, Türkiye İkinci Ligi’nin kaldırılmasını teklif edeceğini ve bunun da gerçekleşmesi için de bu sebebin kâfi gelebileceği açıklamasında bulundu.
Olayları âlâ yönetemediği için Kayseri valisi ve emniyet müdürü misyondan alındı.
Bu maçın akabinde uzun müddet Kayserispor ve Sivasspor tıpkı kümelerde çaba etmedi.
