Tarım Bakanlığı Su İdaresi Genel Müdürlüğü ile DSİ, “Burdur Gölü’nde Buharlaşmanın Azaltılması AR-GE Çalışması” kapsamında DSİ, Meteoroloji, Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar ile Su İdaresi Genel Müdürlüğü ortak takım oluşturdu. Bilinçsizce sulama ve drenajın yanı sıra buharlaşmanın da önemli su kaybına yol açtığını tespit eden yetkililer, dört seçenekli proje hazırladı.
DÖRT TANE HAVUZ OLUŞTURULDU
Milliyet’in haberine nazaran pilot uygulama alanı olarak belirlenen Burdur Gölü’nde 100’er metrekare genişliğinde, 2 metre 20 santimetre derinliğinde dört havuz oluşturuldu. Birincisi “şahit” havuzu olarak seçildi. İkinci havuza “monolayer” diye tanımlanan, literatürde “palm yağı” olarak geçen, setil alkol, steril alkol ve söndürülmüş kireç karışımı konuldu. Üçüncü havuza siyah plastiklerden yapılan “gölge topları” (shade balls) konuldu. Dördüncü havuza ise yüzer güneş panelleri yerleştirildi.
GÜÇ ÜRETİMİ İÇİN DÜZENEK OLUŞTURULDU
Güneş panellerinin güç üretimi için de düzenek oluşturuldu. Üç yıl süren çalışmada yapılan hassas ölçümler, buharlaşmanın suyun olağan halde bırakıldığı “şahit” havuzuna kıyasla, “monolayer” kimyasalının kullanıldığı havuzda yüzde 10.82, gölge toplarının kullanıldığı havuzda yüzde 67.26 ve yüzer güneş panellerinin bulunduğu havuzda ise yüzde 54.76 oranında engellediği belirlendi.
Gölge toplarının önemli su tasarrufu sağlamasına karşın içme suyu kaynağında kullanılması halinde arıtma tesislerinin “A2” standardından “A3” seviyesine çıkarılması mecburiliği doğurduğu, bunun da önemli mali kaynak ve yatırım gerektirdiği hesaplandı.
2.8 MİLYAR TL’LİK GELİR HESAPLANDI
Yüzer güneş panellerine ait incelemede ise organik unsur fitalatlarının suya fazla ölçüde geçtiği belirlendi. Bu nedenle panellerin içme suyu kaynaklarının yüzeyine kurulmaması gerektiği, sulama suyu yahut rekreasyon hedefli alanlarda kurulmasında ise sakınca olmadığı tespiti yapıldı. Bu emelle Burdur Gölü’nün 14 kilometrekarelik yüzeyine yönelik fizibilite çalışması yapıldı. Gölün yüzey alanı güneş güç panelleriyle kaplandığında 5.22 milyon metreküplük buharlaşmayı azalttığı sonucu ortaya çıktı. Güç üretim düzeneği uygulama hesaplarına nazaran de yıllık 2.453 gigavatlık elektrik üretimi ve bundan da 2.8 milyar TL’lik gelir hesaplandı.
BAKANLIK ONAY VERİRSE HAREKETE GEÇİLECEK
Tarım Bakanlığı Su İdaresi Genel Müdürü Bilal Dikmen, “Buharlaşmayı azaltmada güneş güç paneli ile gölge topu ortasında yalnızca yüzde 8’lik bir fark var fakat harcanan kaynak, mali olarak gölge topunun bir dönüşü yok. Güneş güç panellerini koyduğumuz vakit nakdî olarak da bir dönüş sağlayıp döngü sağlayacağız. Bunu Güç Bakanlığımıza bilgi olarak gönderdik ve bakanlığımız üzerinde şu anda çalışıyor” bilgisini verdi.
Bakanlığın uygun bulması halinde; 200 doğal göl, 822 adet baraj ve 507 göletten içme suyu olarak kullanılmayanların üzerine yüzer güneş panelleri kurulacak. Böylelikle hem su kaybı ve kuraklığın tesiri azaltılacak hem de milyarlarca TL’lik elektrik üretimi sağlanacak.
