Son yüz yılın en büyük küresel krizi olan koronavirüs salgını etkisini sürdürüyor. Son dönemde artan vakalar nedeniyle Türkiye genelinde 18 gün boyunca sokağa çıkma yasağı uygulanarak ” kararı verildi. Bazı meslek grupları yasaktan muaf tutulurken, vatandaşların yürüme mesafesindeki bakkal ve market gibi açık yerlere gitmelerine izin verilecek.
TAM KAPANMA NE ZAMAN BAŞLAYACAK VE BİTECEK?
Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde alınan ‘tam kapanma’ kararının ardından İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı genelgeyle 18 günlük sokağa çıkma yasağı günleri belli oldu.
81 ilde geçerli olmak üzere 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 19.00’da başlayacak sokağa çıkma kısıtlaması, 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’te sona erecek. Yasağa uymayanlar idari para cezasına çarptırılırken, yasağa muhalefet edenler 2 yıla kadar hapis cezasıyla yargılanabilecek.
Tam kapanma günlerine denk gelen da (13-14-15 Mayıs 2021) geçen yıl olduğu gibi bu yıl da evlerde kutlanacak.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞINDAN MUAF OLAN KİŞİLER VE YERLER
Tam kapanmanın uygulanacağı günlerde istisna kapsamında olan vatandaşlar bu durumu belgelemek ve muafiyet nedenini anlatmak zorunda. İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı genelgede sokağa çıkma yasağından muaf yerler ve kişiler listesi şöyle yer aldı:
* TBMM üyeleri ve çalışanları
* Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (özel güvenlik görevlileri dahil)
* Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, PTT vb.), buralarda çalışanlar ile ibadethanelerdeki din görevlileri, Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, İl/İlçe Salgın Denetim Merkezleri, Göç İdaresi, Kızılay, AFAD ve afet kapsamındaki faaliyetlerde görevli olanlar ve gönüllü olarak görev verilenler, cemevlerinin dede ve görevlileri
* Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri ile buralarda çalışanlar, hekimler ve veteriner hekimler
* Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay’a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil)
* İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyet yürüten iş yerleri ile buralarda çalışanlar
* Üretim ve imalat tesisleri ile inşaat faaliyetleri ve bu yerlerde çalışanlar
* Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, sulanması, işlenmesi, ilaçlanması, hasadı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar
* Tarımsal üretime ilişkin zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. ürünlerin satışı yapılan iş yerleri ve buralarda çalışanlar
* Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar ve bunların çalışanları
* Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar
* Oteller ve konaklama yerleri ile buralarda çalışanlar,13. Sokak hayvanlarını besleyecek olanlar, hayvan barınakları/çiftlikleri/bakım merkezlerinin görevlileri/gönüllü çalışanları ve 7486 sayılı Genelgemizle oluşturulan Hayvan Besleme Grubu üyeleri
* İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar
* Gazete, dergi, radyo, televizyon ve internet medya kuruluşları, medya takip merkezleri, gazete basım matbaaları, bu yerlerde çalışanlar ile gazete dağıtıcıları,16. Akaryakıt istasyonları, lastik tamircileri ve buralarda çalışanlar
* Sebze/meyve ve su ürünleri toptancı halleri ile buralarda çalışanlar
* Ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri, üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ile buralarda çalışanlar
* Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,20. Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet gösteren büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi) ile bu yerlerde çalışanlar
* Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar ile servis hizmeti vermek üzere görevde olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları
* Kargo, su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri ve çalışanları
* Mahalli idarelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, karla mücadele, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere çalışacak personeli
* Şehir içi toplu ulaşım araçlarının (metrobüs, metro, otobüs, dolmuş, taksi vb.) sürücü ve görevlileri
* Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar
* İş sağlığı ve güvenliği ile iş yerlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla iş yerlerinde bulunması gerekli olan çalışanlar (iş yeri hekimi, güvenlik görevlisi, bekçi vb.)
* Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi ‘özel gereksinimi’ olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri
* Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile)
* Yurt içi ve yurt dışı müsabaka ve kamplara katılacak olan milli sporcular ile seyircisiz oynanabilecek profesyonel spor müsabakalarındaki sporcu, yönetici ve diğer görevliler
* Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezleri ile çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla)
* ÖSYM tarafından ilan edilmiş merkezi sınavlara katılacağını belgeleyenler (bu kişilerin yanlarında bulunan eş, kardeş, anne veya babadan bir refakatçi) ile sınav görevlileri
* İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca izin verilen, şehirler arası karayolları kenarında bulunan dinleme tesislerinde yer alan yeme-içme yerleri ve buralarda çalışanlar
* Zorunlu müdafi/vekil, duruşma, ifade gibi yargısal görevlerin icrasıyla sınırlı kalmak kaydıyla avukatlar
* Dava ve icra takiplerine ilişkin yapılacak zorunlu iş ve işlemler için adliyelere gitmesi gereken taraf veya vekilleri (avukat) ile mezat salonlarına gidecek ilgililer
* Araç muayene istasyonları ve buralarda çalışan personel ile araç muayene randevusu bulunan taşıt sahipleri
* Milli Eğitim Bakanlığı EBA platformunda yayınlanmak üzere Bakanlığa bağlı mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarında çalışmaları devam eden uzaktan eğitim video çekimi, kurgu ve montaj faaliyetlerini yürütmekte olan ya da söz konusu çalışmaların koordinasyonunu sağlayan personel
* Profesyonel site yöneticileri ile apartman/site yönetimince düzenlenen görevli olduklarına dair belgeyi ibraz etmek ve ikametleriyle görevli oldukları apartman veya sitelere gidiş-geliş güzergahıyla sınırlı olmak kaydıyla apartman ve sitelerin temizlik, ısınma vb. işlerini yerine getiren görevliler
* İş yerinde bulunan hayvanların günlük bakım ve beslenmelerini yapabilmek için ikamet ile iş yeri arasındaki güzergah ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvan satışı yapan iş yerlerinin sahipleri ve çalışanları
* Sadece yarış atlarının bakım ve beslenmelerini ve yarışlara hazırlık antrenmanlarını yapmak ve ikamet ile yarış ya da antrenman alanı arasındaki güzergahla sınırlı kalmak kaydıyla at sahipleri, antrenörler, seyisler ve diğer çalışanlar
* Sadece ilaçlama faaliyetleri için zorunlu olan güzergahlarda kalmak ve bu durumu belgelemek kaydıyla iş yerlerinin haşere ve diğer zararlı böceklere karşı ilaçlamasını yapan firmalarda görevli olanlar
* Muafiyet nedenine bağlı olmak ve ikametlerinden iş yerlerine gidiş/gelişleri ile sınırlı olmak kaydıyla serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler ile çalışanları
* 10.00-16.00 saatleri arasında sayıları banka yönetimlerince belirlenecek şekilde sınırlı sayıda şube ve personel ile hizmet verecek olan banka şubeleri ile çalışanları
* Nöbetçi noterler ile buralarda çalışanlar
TAM KAPANMA İLE İLGİLİ SIK SORULAR SORULAR
* Kurumlar Vergisi ödemeleri için 30 Nisan 2021 Cuma günü vergi mükelleflerine borçlarını ödeyebilmeleri için herhangi bir muafiyet tanınacak mıdır?
Kurumlar Vergisi ödemesinin son günü olması nedeniyle tam kapanmanın ilk günü olan 30 Nisan 2021 Cuma günü kurumlar vergisi borcu ödemelerini yapmak üzere bankalara gidecek olan vergi mükellefleri vergi borcuna ilişkin tahakkuk fişi veya elektronik ortamda alınmış borç durumunu gösterir bilgi/belgeyi denetimlerde ibraz etmek ve şirket ile ödeme yapılacak banka güzergahında kalmak kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasında muaf tutulacaktır.
* Tam kapanma kararı öncesinde alınan yurt içi uçak biletleri için izin almak gerekli midir?
Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak dönem içerisinde yapılacak her türlü şehirlerarası seyahat izne tabi tutulacaktır. Bu nedenle sokağa çıkma kısıtlamasının başlamasından sonraya denk gelen seyahatler için de zorunlu hallerin varlığının olup olmadığına bağlı olarak seyahat izni alınması gerekmektedir.
Bu durumun tek istisnası olarak tam kapanma kararından önce alınan biletlerle, 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 23.59’a kadar (19.00-24.00 arasına yönelik istisna getirilecek şekilde) seferine başlayacak olan uçak yolculukları için seyahat istenilmeyecektir.
* Sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı süre içerisinde avukatlar faaliyetlerini nasıl yürüteceklerdir?
Genelge’nin ekinde yer alan ‘Muafiyet Yerler ve Kişiler’ Listesinin 33. ve 3. maddeleri uyarınca yargısal görevlerin icrasıyla sınırlı kalmak kaydıyla avukatların ve avukat stajyerlerinin; sokağa çıkma kısıtlaması süresince bulundukları şehir içinde ve zorunlu hallerde bürolarına, vekili bulundukları iş yerlerine, adliyelere, kolluk birimlerine, resmi kurumlara, noterliklere gitmeleri herhangi bir kısıtlamaya tabii değildir.
* Sokağa çıkma kısıtlama süresince turkuaz basın kartı sahibi basın mensuplarının görev icabı yapmaları gereken şehirlerarası seyahatleri izne tabi midir?
Turkuaz basın kartı sahibi olan basın mensuplarının görevleri gereği yapacakları şehirlerarası seyahatlerinde, kontrol esnasında turkuaz basın kartlarını ve kurumlarınca düzenlenen görev belgelerini ibraz etmek kaydıyla seyahat izin belgesi almalarına gerek bulunmamaktadır.
* Yük ve yolcu taşımacılığında görevli kişiler (şoför, muavin, hostes vb.) şehirlerarası seyahat için izin almak zorunda mıdır?
Yürütülen faaliyetin doğası gereği şehirlerarası seyahati zorunlu olan ve Genelgemizde muafiyet tanınan taşımacılık, kargo, lojistik, nakliye vb. faaliyetlerinde bulunan ve e-başvuru sitemi üzerinden görev belgesi almış olan şoför, muavin, hostes gibi görevlilerin, yük ve yolcu taşımacılığı yapılan araçlarla şehirlerarası seyahatleri için ayrıca Seyahat İzin Belgesi almalarına gerek bulunmamaktadır.