Anayasa Mahkemesi, 28 Şubat’ın hükümlü generallerinin infaz durdurma talebini reddetti. Gözler infaz erteleme için İnfaz Savcılığı’nda, af için Cumhurbaşkanı Erdoğan’da.
28 Şubat davasında karar giyen ve cezaevine giren 14 emekli generalin Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı önlem müracaatına olumsuz karşılık geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın atadığı İrfan Fidan ve Recai Akyel’den oluşan iki üyeli komite, “yaşamlarına yönelik önemli tehlike yok” gerekçesiyle infaz durdurma talebini reddetti. Avukatlar bunun üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na dilekçe vererek, sıhhat gerekçesiyle infazın ertelenmesini talep etti. Buna ait İsimli Tıp süreci başladı. Öte yandan gözler Cumhurbaşkanı’nın af yetkisini kullanıp kullanmayacağına çevrildi. Emekli Orgeneral Çetin Doğan’ın avukatı Hüseyin Ersöz, “Ben avukat olarak, müvekkilimin özgürlüğüne kavuşması taraftarıyım. Bu mevzudaki takdir yetkisi Sayın Cumhurbaşkanı’nındır” dedi.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 28 Şubat davasında 14 sanık hakkında “darbeye teşebbüs” suçundan verdiği müebbet mahpus cezasının Yargıtay 16. Ceza Dairesi tarafından onanması üzerine infaz süreci başlamıştı. Yaşları 73 ile 89 ortasında değişen 14 emekli general, 19 Ağustos’ta cezaevine konulmuştu. Avukatlar ise müvekkillerinin yaş ve sıhhat durumlarını münasebet göstererek Anayasa Mahkemesi’ne bulunmuştu. Müracaatta infazın durdurulması için önlem kararı verilmesi istenmişti.
Erdoğan’ın atadığı üyeler reddetti
Müracaat, Anayasa Mahkemesi’nde ferdî müracaatların ön değerlendirmesini yapan İkinci Kısım’ın 3. Komitesi’ne gönderildi. AYM’ye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın atadığı Recai Akyel ve İrfan Fidan’dan oluşan iki üyeli bu kurul, müracaatın reddine karar vererek, belgeyi bir üst kısma göndermedi. Kararda, 81 yaşında olan, koroner arter bypass ameliyatı geçiren, Tip2 tip diyabet ile arteryel hipertansiyon hastası olan Çetin Doğan’ın hayatına ya da maddi yahut manevi bütünlüğüne yönelik önemli bir tehlikenin bulunmadığı savunuldu.
Tahliye için iki yol: İnfaz erteleme ve af
Pazartesi günü avukatlara bildirim edilen AYM’nin bu kararının akabinde cezaevindeki hükümlü askerlerin tahliyesinin önünde iki yol kaldı. Savcılık, süreksiz müddetle infaz erteleme kararı verebilir. Cumhurbaşkanı ise anayasadan kaynaklanan af yetkisini kullanabilir.
Savcılığa infaz erteleme başvurusu
Avukatlar, bu gayeyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak, sıhhat ve yaş gerekçesiyle infaz erteleme talebinde bulundu. Cezaevindeki askerlerin sıhhat durumunun yeterli olmadığını belirten Çetin Doğan’ın avukatı Hüseyin Ersöz, “Benim müvekkilimden edindiğim bilgiye nazaran, bilhassa Çevik Bir’in durumu kritik. Kendisi Alzheimer hastası ve birçok şeyi hatırlamıyor. Kendi hayatını tek başına idame ettirecek durumda değil. Tıpkı biçimde müvekkilim Çetin Beyefendi de aslında kendi hayatını tek başına idame ettirecek pozisyonda değil. Ayakkabısını tek başına bağlayamıyor. Bu kaideler içinde Çevik Bey’e dayanak olmaya çalışıyor” dedi.
İsimli Tıp süreci başladı
İnfaz Savcılığı, bunun üzerine cezaevindeki generallerin İsimli Tıp sürecini başlattı. Emekli Orgeneraller Çevik Bir ve Çetin Doğan, bu kapsamda dün İzmir İsimli Tıp Kurumu’na sevk edildi. Öteki hükümlü askerlerin de bulundukları vilayetlerdeki İsimli Tıp Kurumu’na sevk edildiği öğrenildi. İsimli Tıp Kurumu’nun mahkumların sıhhat durumlarına ait cezaevinde kalıp kalamayacakları istikametinde hazırlayacağı rapora nazaran savcılık infaz erteleme talebini karara bağlayacak.
Şu anda işleyen tek sürecin İsimli Tıp Kurumu’nda devam eden infazın ertelenmesi müessesi olduğunu belirten Ersöz, “Eğer olur da yapılan muayeneler sonucunda infazın ertelenmesi istikametinde bir rapor çıkarsa, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı bu bahiste infazın ertelenmesi kararı verecektir” diye konuştu. Avukat Ersöz, bu süreçte alınan ağır güvenlik tedbirlerini şöyle eleştirdi:
“Dün İzmir’de İsimli Tıp Kurumu’na sevk süreci sırasında harikulâde güvenlik tedbiri vardı. O denli ki bütün hastanenin etrafı, bahçesi güvenlik güçleri ile doluydu. Harikulâde güvenlik tedbirleri alınmıştı. Çevik Bir’in avukatı, Çevik Bir’in yanına dahi yaklaşamamış. Bunun da çok sağlıklı bir durum olmadığı, 80 yaşın üzerindeki şahıslarla ilgili olarak böylesine inanılmaz ve sıra dışı güvenlik tedbirlerinin alınmasının garip olduğunu söz etmek gerekiyor.”
Sanıklar Cumhurbaşkanı’ndan af istiyor mu?
Öte yandan İsimli Tıp Kurumu’nun “hükümlünün cezaevinde kalmasının kalıcı olarak beden bütünlüğüne ve ruhsal bütünlüğüne hayati derecede tesirli olacağı” istikametinde rapor vermesi durumunda ise Cumhurbaşkanı’nın af yetkisi gündeme gelecek. Adalet Bakanlığı, bu raporu gereği için Cumhurbaşkanlığı’na gönderebilir. Pekala, 28 Şubat davası avukatları, Cumhurbaşkanı’nın af yetkisini kullanmasına nasıl bakıyor?
Avukat Hüseyin Ersöz, DW Türkçe’nin buna ait sorusuna şu karşılığı verdi:
“Ben doğal bir avukat olarak olaya bakabilirim, tüzel değerlendirmede bulunabilirim. Benim için en üstün fayda müvekkilimin faydasıdır ve menfaatidir. 81 yaşındaki bir kişinin önemli sıhhat sorunları varken, cezaevinde bir gün fazladan kalması demek, makûs muamele yasağının ihlalidir. Bu sebeple müvekkilimin özgürlüğüne kavuşması taraftarıyım. Bu bahisteki takdir yetkisi Sayın Cumhurbaşkanı’nındır. Sayın Cumhurbaşkanı bu bahiste olumlu bir takdir yetkisi kullanıp özel af yetkisini kullanabilir yahut olumsuz düşünebilir.”
‘Erdoğan’ın oğlu ve kızı davanın müştekisi’
Fakat avukat Ersöz, 28 Şubat davasının müştekileri ortasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan’ın da yer aldığına dikkat çekerek, “Yani bir tarafta bu sanıklarla ilgili özel af yetkisini kullanacak olan Cumhurbaşkanı, başka yanda bu davanın katılan sıfatı olan kızı ve oğlu var. Sayın Cumhurbaşkanı nasıl bir takdir yetkisi kullanır, bilhassa Cumhurbaşkanlığı tarafsızlığı önemli bir tartışma konusuyken, doğrusu en az benim kadar kamuoyu merak ediyorum” sözünü kullandı.
Anayasanın 104. Hususuna nazaran Cumhurbaşkanı’nın, “sürekli hastalık, sakatlık ve kocama” sebebiyle mahkumların cezalarını kaldırma yetkisi bulunuyor. Erdoğan, son olarak Sivas Katliamı davasında karar giyen ve uzun yıllardır cezaevinde olan Ahmet Turan Kılıç’ı affetmişti.
Alican Uludağ
©Deutsche Welle Türkçe