Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kira ve konut fiyatlarındaki artışla ilgili ‘Cebri adımlar atmak zorundayız. Bu bahiste, Adalet Bakanlığının bu işin üzerine çok sert önlemlerle gitmesi lazım’ sözlerini kullanmıştı. Erdoğan’ın talimatı ile başlatılan kira kontrol çalışmaları için uygulanacak formüller ortaya çıktı.
AK Parti strateji takımının tespitlerine nazaran, başta büyükşehirlerde olmak üzere seçmenlerin en çok lisana getirdiği problemlerin başında yüksek kiralar geliyor.
Sabah’tan Hazal Ateş’in haberine nazaran; yeni periyotta yüksek kiraların vatandaş üzerindeki olumsuz tesirlerini giderecek siyasetlere sürat kazandırılacak. Kira harcamalarının düşürülmesi için Etraf, Adalet, Ticaret bakanlıkları ve ilgili kurumlar çok taraflı bir çalışma yürütüyor.
Konutlarda kira artış oranlarına getirilen yüzde 25’lik hudut 11 Haziran 2002-1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenen kira periyotlarını kapsıyor. Fahiş kira artışı yapan konut sahiplerine de mahpus ve para cezası uygulanacak.
AK Parti’nin yüksek kiraların vatandaş üzerindeki olumsuz tesirlerini giderecek siyasetleri şu halde:
Memura kira dayanağı verilecek
AK Parti’nin seçim manifestosunda kamu çalışanlarının sosyoekonomik şartlarının güzelleştirilmesine yönelik adımlardan birini de kira takviyesi oluşturuyor. Büyükşehirlerde memurlara vilayet ve ilçe bazında kira katkısı verilecek.
Destekten kamuda çalışan takımlı, kontratlı memur ve kamu emekçilerinin faydalanması bekleniyor. Ortalama kiralar ve yaşanılan bölgedeki başka fiyatlar kıymetlendirilerek geçinme endeksi oluşturulacak.
İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere kira fiyatları kıymetlendirilerek harcamaları düşürecek, ömrü kolaylaştıracak fiyatlar belirlenecek.
Konut kiralarını yüzde 25’le sınırlayan düzenlemenin mühleti uzatılacak
Konut kiralarını yüzde 25’le sınırlayan düzenlemenin mühleti 1 Temmuz’da sona erecek. Geçen yıl haziranda getirilen bu uygulamanın 1 yıl daha uzatılması öngörülüyor.
Bu tarihe kadar yenilenen mukavelelerde yüzde 25’lik hudut uygulanmak zorunda olup düzenleme 5 yılı geçen mukaveleleri ise kapsamıyor.
1 Temmuz öncesi ya da sonrası beşinci yılını dolduran konut sahibi kiracıyla anlaşamazsa kira tespit davası açma hakkına sahip bulunuyor. Beş yılın altındaki kira mukaveleleri istikametinde ise kira tespit davası açılamıyor.
Koruma yasası çıkarılacak
Kira artışına yasal fren çalışması Adalet Bakanlığı uyumunda ilgili bakanlıkların katkılarıyla yürütülüyor. Kira artışları konusunda yapılacak yasal düzenlemeyle ‘hapis, isimli para ya da para cezası’ olmak üzere 3 alternatif üzerinde çalışılıyor.
Taşınmazın yaşı, metrekaresi, bulunduğu kat, pozisyonu, niteliği dikkate alınarak bölge bedelleri belirlenecek.
Arabulucu mecburî hale getirilecek
Devam eden kiracı mesken sahibi sıkıntıları nedeniyle 1 Eylül’den itibaren arabulucuya gidilmesi zarurî hale geliyor. Bu tarihte kira kaynaklı ihtilafların tamamı evvel arabulucuya gitmek zorunda olup daha sonra dava açılabilecek.
Bu davada kira bedeli yüzde 25 sonu uygulanmadan belirlenir. Kira bedeli belirlenirken TÜFE12 aylık ortalamaya nazaran değişim oranı, kiralanan konutun emsal bedeli temel alınıyor.
Sözleşmesi 10 yılı geçenler
Ev sahibi 10 yıllık müddetin sonunda belli periyodik kira kontratın bitiminden en az 3 ay evvel bildirimde bulunmak şartıyla kontrata son verebiliyor.
Sözleşme belgisiz süreliyle kiranın başlangıcından 10 yıl geçtikten sonra fesih bildirimiyle kontratı sona erdirebiliyor.
Ev sahibinin bildirimine rağmen konutu boşaltmayan kiracılar hakkında tahliye davası açılabiliyor.
Toplu konut yapımı
Gelire uygun konut imaliyle konut sahibi sayısı arttırılarak, kiracı sayısında düşüş öngörülüyor.
Kiracı sayısındaki düşüşle fiyatlarda da azalma olacağı düşünülüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün katıldığı bir yayında, kira ve konut fiyatlarındaki artışla ilgili “Cebri adımlar atmak zorundayız. Bu mevzuda, Adalet Bakanlığının bu işin üzerine çok sert önlemlerle gitmesi lazım” sözlerini kullanmıştı.