Maliye Hesap Uzmanları Vakfı (HUV), İstanbul’da ‘Yakın Gelecekte Dünya ve Türkiye’ bahisli bir panel düzenledi. Panel’in açılış konuşmasını HUV Lideri Ahmet Eren yaparken, çok değerli konuklara da mesken sahipliği yaptı. Prof. Dr. Özgür Demirtaş’ın moderatörlüğünü yaptığı panelde Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ndan Prof. Dr. Daron Acemoğlu ve Johns Hopkins Üniversitesi’nden Prof. Dr. Steve Hanke de konuşma yaparak soruları yanıtladı.
Maliye Hesap Uzmanları Vakfı (HUV) tarafından düzenlenen “Yakın Gelecekte Dünya ve Türkiye” bahisli bir panelde açılış konuşmasının yapan lider Ahmet Eren’in akabinde sahneye Prof. Dr. Özgür Demirtaş çıktı.
Özgür Demirtaş, tecrübeli bir moderatör olarak hakkında övgüler düzdüğü MIT Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nu sahneye davet ederken, Nobel İktisat Mükafatını de neden alamadığını açıkladı: ‘Henüz bunun için çok genç!’
Prof. Dr. Daron Acemoğlu sunumunda yapay zekadan yola çıkarak, sanayi ihtilalinden bu yana yaşananları ele aldı. Teknolojinin gücüne değinen Acemoğlu, insan faktörünün vazgeçilemez olduğunu belirtti.
Türkiye ve dünyaya ilişkin tespitlerin ve grafiklerin de yer aldığı sunumunda Acemoğlu, her zamanki üzere ‘demokrasi’ vurgusunu da yaptı. Türkiye’nin ekonomik datalarında 2000 sonrasını ele almak yerine 1970-1980’lerden başladı. Büyüme odaklı iktisattaki global ve lokal gelişmelerde bilhassa alt gelir gurubunun uzun yıllar içinde erimesine değinirken, orta sınıfın da son yıllarda nasıl eridiğine dikkat çekti. Türkiye’nin büyümesi özelinde de ihracattaki ‘teknoloji’ azlığı konusunda ikazda bulundu.
Prof. Dr. Steve Hanke sunumunda, para arzını yarattığı enflasyonist tesire vurgu yaparken, ekonomiyi güç düşürmeden, sakinlik yaratmadan enflasyonu düşürme çalışmalarından bahsetti. ABD ve Türkiye örneklerini ele aldı.
Hanke, Merkez Bankası’nın ‘liralaşma’ teorisini ‘dolarizasyon’ olarak ele alarak dünyanın en güçlü parasına odaklı olmamanın ‘yalan’ olacağını belirtirken, Türkiye’nin potansiyeline de dikkat çekti.
Duayen iktisatçıların birlikte sahne aldıkları panelde, dünyanın ve Türkiye’nin içinde bulunduğu konjonktürel problemlere rağmen sık sık kahkahalar yükseldi.
İlk kısımda Özgür Demirtaş, Acemoğlu ve Hanke’ye sorularını yöneltirken, ikinci kısımda da konukların sorular cevaplandı.
Daron Acemoğlu ve Steve Hanke’nin, birbirlerinin ‘durgunluk ve enflasyon’ teorilerinde fikir birliğine varamaması, ortalarında esprilere neden oldu.
En çok merak edilen, medya ve gerçek bölüm temsilcilerinin de birbiri arkasına ısrarla sordukları sorunun ana kaynağı Türkiye olurken, bakanlık için ismi geçen Mehmet Şimşek’in ne yapması gerektiği, ne yapabileceği, Türkiye’nin içinde bulunduğu problemlerden nasıl kurtulacağı ya da yaşayacağı meselelerin büyümesi halinde neler olacağı çok merak edildi.
Acemoğlu, sorular karşısında Mehmet Şimşek’in şu periyot için en uygun aday olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’deki ekonomik problemler Daron Acemoğlu’na çok sorulunca ünlü ekonomist 5 etapta yanıt verdi:
-
Orta vadede yüksek kaliteli yani verimli bir büyüme,
-
Kurumların düzenlenmesi,
-
Enflasyon meselesinin çözülmesi,
-
Bankaların ‘kendilerinin de bilmediği’ sıkıntılı kredilerinde düzelme
-
Seçimden çok evvel başladığını belirttiği) bütçe meseleleri ve itimatla, üretken yatırıma geçilmesi gerektiğini söyledi.
Daron Acemoğlu, son olarak değerli bir ihtarda bulundu: “Aksi halde Türkiye gelecek 15 yılda teknolojide geç kalmış olup, genç nüfusunu kaybederek 90’lara geri dönecektir.”