Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, ABD Lideri Joe Biden‘ın telaffuzunun bilakis Afganistan’da ulus ve devlet inşası için çok çalışıldığını lakin başarısız olunduğunu belirtti ve bundan sonraki süreçte artacak Çin ve Rusya tesirine karşı ikazda bulundu.
Borrell, Avrupa Parlamentosunun (AP) Dış Bağlantılar ve Kalkınma Komitelerinin Afganistan bahisli harikulâde oturumunda yaptığı konuşmada, ülkedeki durumu “felaket ve kabus” olarak niteledi.
Afganistan’daki birinci maksat El Esas ile gayret olsa da daha sonra odağın çağdaş bir devlet inşa etmeye döndüğüne dikkati çeken Borrell, Biden’ın devlet inşasının hiçbir vakit asıl amaç olmadığı tarafındaki telaffuzuna atıfta bulundu ve “Bu tartışılır” dedi.
“Afganistan’da bir devlet inşa etmek için çok şey yaptık” diyen Borrell, bugün gelinen noktada “bir başarısızlıkla karşı karşıya kalındığına ve hatta amacın bu olmadığının dahi söylendiğine” işaret etti.
Borrell, “Bu ulus inşası operasyonundan öğrenecek çok ders var” sözlerini kullanarak yalnızca ABD’nin son 20 yılda günlük olarak 300 milyon dolar harcadığını söyledi.
106 Afgan işçi ve ailesi Madrid’e indi
Taliban’ın iktidarı ele geçirmesi konusunda istihbarat başarısızlığı yaşandığını söyleyen Borrell, AB için çalışan 106 Afgan ve ailesinin tahliye edilerek İspanya’nın başşehri Madrid’e ulaştığını belirtti.
Borrell, 300 kişi ve ailesinin ise Kabil’de havaalanında hala beklediğini lisana getirdi.
En fazla sayıda Afgan’ı kurtarmanın “ahlaki sorumluluk” olduğu vurgulayan Borrell, hepsini almanın ise mümkün olamayacağını kaydetti.
Çin ve Rusya’nın tesiri
AB Yüksek Temsilcisi, Çin’in halihazırda Taliban’ı tanıdığını, Rusya’nın da tanıyacağını, iki ülkenin de varlığını artıracağını belirterek bunun jeopolitik güç istikrarını değiştireceğini tabir etti.
“Durumun yeni jeopolitik sonuçlarıyla baş etmek için diplomatik kapasitemizi artırmalıyız ve tıpkı fikirdeki ülkelerle, bilhassa ABD ve İngiltere ile birlik içinde olmalıyız” diyen Borrell, Orta Asya’nın AB için daha kıymetli bir coğrafya haline geleceğini, bölge ülkeleriyle daha yakından çalışılacağını kaydetti.