Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, ABD’nin S-400 sistemlerinin alımı ile ilgili Türkiye’ye haziranın başına kadar süre tanıdığı iddialarına ilişkin, “Bize resmi olarak böyle bir şeyin intikal etmesi söz konusu değil” dedi.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Kıran, “Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması durumunda nasıl bir yol izleyeceğine” ilişkin soruya cevap verdi. Türkiye'nin varsayımlarla hareket etmeyeceğini ve program içinde aktif çalışmalarına devam ettiğini belirten Kıran, şunları söyledi:
“Şu anda F-35'ler ile ilgili herhangi bir aksama söz konusu değil. Pilotlarımız da ABD'de bunun eğitimini almaya devam ediyorlar. Biz açıkçası bunu elma ile armut’u karıştırmak olarak görüyoruz. Zaten şu an askeri teçhizat anlamında devam eden birtakım kısıtlamalar da varken bunun mantıkla bağdaşan bir yönü yok. F-35 programı son derece kapsamlı ve üzerinde mutabık kalınmış bir anlaşmadır. Bu anlaşma, hukuka sadık olan her ülkenin dikkat etmesi gereken bir konudur.”
Kıran, S-400 konusunun CAATSA çerçevesinde tartışılmasına da şiddetle karşı olduklarını vurgulayarak, S-400 anlaşmasının çok daha önce yapıldığını ve yaptırım programına dahil edilmesinin kabul edilemez olduğunu belirtti.
Kıran, Amerikan medyasında yer alan, “ABD’nin Türkiye’ye S-400 alımı konusunda haziranın başına kadar karar vermesi için süre verdiği” iddialarına ilişkin bir soruya yanıt verirken, “Bize resmi anlamda böyle bir şeyin intikal etmesi söz konusu değil. ABD Patriotlarla ilgili mart ayında bizi tatmin etmeyen daha önceki tekliflerini güncellemişti. Esasen burada kastedilen şeyin de bu olduğunu düşünüyoruz” ifadesini kullandı.
ABD’nin Türkiye’ye, S-400 anlaşmasından vazgeçmek ve Amerikan Patriot sistemleri alımını onaylamak için iki hafta süre tanıdığı iddia edilmişti.
CNBC'nin ismini vermediği kaynaklara dayandırdığı haberde “Türkiye, Rusya ile yaptığı anlaşmayı iptal edip ABD'den Patriot hava ve füze savunma sistemlerini satın almaya karar vermezse, F-35 programından çıkarılması, taahhüt edilen F-35'lerin teslimatının iptali, NATO'nun tepkisi ve ABD yaptırımları ile karşı karşıya kalacak” denilmişti.
İddiaya göre CNBC'ye konuşan bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, “Türkiye'nin S-400'ü satın alması takdirinde gerçekten çok olumsuz sonuçlarla karşılaşacağının altını çiziyoruz” demişti.
Süreçte neler yaşandı?
Türkiye, Rusya'dan biri opsiyonlu iki adet S-400 füze savunma sistemi satın almak üzere bir anlaşma imzalanmıştı.
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemini alma kararı ABD ve NATO ülkelerinin tepkisini çekmişti.
ABD ve NATO, Türkiye'ye S-400'lerin NATO savunma sistemlerine entegre edilemeyeceği ve Türkiye'ye F-35 savaş uçaklarını satışına engel teşkil edebileceği uyarısında bulunmuştu.
ABD ayrıca S-400'leri satın alması halinde Türkiye'ye yaptırım uygulayabileceği belirtmişti.
Satın alma kararıyla ilgili Erdoğan, “S-400 anlaşmasını yaptık, o defteri kapattık. Bitti o iş” ifadelerini kullanmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ankara'da düzenlediği ortak basın toplantısında, S-400 füze savunma sisteminin Rusya'dan satın alınması konusunda bir değişiklik olmadığını açıklamıştı.
“Ülkemi savunacak sistemi almak durumundayım. Bu benim için tercih değil, bir zorunluluk”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin acil olarak hava savunma sistemine ihtiyacı olduğunu, bu hava savunma sistemini başta ABD olmak üzere müttefiklerinden almak istediğini ifade etmiş “Fakat bu ülkeler bize satamadı ya da satmak istemedi” diye konuşmuştu.
Geçtiğimiz yılın aralık ayında, patriot hava ve füze savunma sisteminin “muhtemel” satışına onay verilmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, “F-35 programına katılımı yeniden değerlendirilmek zorunda kalacağımız konusunda Türkiye'yi açıkça uyardık” ifaelerini kullanmıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 19 Mayıs'ta yaptığı açıklamada “Geri adım atma söz konusu değil” demişti.
Son olarak dün Bakan Akar'dan “Hazırlıklarımızı yapıyoruz” açıklaması gelmişti.
ABD Kongresi'nin 2017'de çıkardığı CAATSA, Rus savunma ve istihbaratıyla ilişkili kurum ve kuruluşlarla iş yapan üçüncü ülke ve şirketlere yaptırım uygulanmasını öngörüyor.