Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye’de boşanan bayanların 300 gün tekrar evlenememesini kıymetlendirdi. Mahkeme, kelam konusu müddetin ayrımcılık olduğuna hükmetti.
Nurcan Bayraktar’ın açtığı davada, kelam konusu uygulamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiği belirtildi.
BBC Türkçe’de yer alan habere nazaran, AİHM’in oy birliğiyle aldığı kararda, uygulamanın kontratın özel hayata hürmet hakkını düzenleyen 8. Unsuru ile ayrımcılığı yasaklayan 14. Hususunu ihlal ettiği görüşüne varıldı.
Türkiye’de yasalar bayanların eski eşlerinden farklı biriyle evlenmek için boşanmalarının katileşmesinden sonra taban 300 gün beklemelerini kural koşuyor.
İddet mühleti olarak da isimlendirilen bu süreyi beklemek istemeyen bayanların gebe olmadıklarını tıbbi testlerle ispatlamaları gerekiyor.
Türk Uygar Kanunu’nun 132. Unsurunda iddet mühletinin çerçevesi şöyle çiziliyor 👇
-
Evlilik sona ermişse, bayan, evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün geçmedikçe evlenemez.
-
Doğurmakla mühlet biter.
-
-
Kadının evvelki evliliğinden hamile olmadığının anlaşılması yahut evliliği sona eren eşlerin yine birbiriyle evlenmek istemeleri hâllerinde mahkeme bu süreyi kaldırır.
AİHM 300 günlük bekleme mühletinin ve bu müddetin kısılması için gebe olunmadığının ispatı emeliyle tıbbi doküman talep edilmesinin haklı görülemeyeceğine, münasebetiyle davacının özel hayata hürmet hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Mahkeme ayrıyeten, bu uygulamanın direkt bir cinsiyet ayrımcılığı manasına geldiğini ve doğacak çocuğun babasının kim olduğu üzerindeki meçhullüğü önlemek gayesiyle alınan bir önlem olduğu savının bu ayrımcılığı haklı gösteremeyeceğine hükmetti.
Davacının cinsiyeti nedeniyle gördüğü muamelenin gerekli olmadığı ve hiçbir münasebetle haklı gösterilemeyeceği söz edildi.
Ayrıca ‘soy kütüğünde karışıklık olmasını’ önlemek üzere bir gayenin, yani biyolojik babanın kim olduğunu tespit etme niyetinin, çağdaş toplumda yeri olmadığı belirtildi.
AİHM’in ön kararının akabinde tarafların kesin bir karar alınmasını talep etmek için üç ay müddetleri bulunuyor.
