Yalçınbayır, DW Türkçe’ye “Sistem yanlış ve makus. Hayat, Bahçeli’nin dediğinden ibaret değil” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Saadet Partisi önderi Temel Karamollaoğlu ile görüşmesinde cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle ilgili değerlendirmede bulunurken cumhurbaşkanı seçiminde yüzde 50+1 formülünden şikayetçi olduğunu lisana getirmesiyle başlayan tartışma büyüyor.
Erdoğan’ın şikayetini yerinde bulan ve yüzde 50+1 formülünün yanlışsız olmadığını savunan Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Heyeti üyesi Cemil Çiçek’in, “Yüzde 50+1 her durumda Türkiye’yi kaosa sürükler” açıklamasına MHP önderi Devlet Bahçeli, yüzde 50+1’in cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin sigortası olduğu çıkışıyla karşılık verdi. Bahçeli’nin Çiçek’i maksat alarak “Sayın Çiçek’in tuhaf kelamlarının benzerini Türkiye’nin istikrarsızlığa gömülmesini isteyen çevreler de söylüyor” kelamlarını kullanması ve herkesin Türkiye’de üç buçuk yıldır yürürlükte olan cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini savunması gerektiğini lisana getirmesi dikkat çekti.
“Türkiye’nin bugünkü hali düzgün değildir”
Bahçeli’nin bu çıkışlarına cevap AKP’nin kurucu isimlerinden, eski başbakan yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır’dan geldi. Yalçınbayır yüzde 50+1 ve cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini Bahçeli ve kimi AKP’lilerin neden savunduğuna ait DW Türkçe’nin sorularını yanıtlarken cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin baştan aşağıya yanlış olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu sistemde hem AKP Genel Başkanlığı hem de cumhurbaşkanlığı misyonunu yürüttüğünü hatırlatan Yalçınbayır, “Devletin başı, bir partinin başı olamaz. Türkiye’de hesap verebilirlik yok, açıklık yok. Yalnızca iki dudak ortasından dökülenler var. Devletin başı herkesi kucaklamak zorundadır. Herkesi kucaklayamayan, kazı-kazan anlayışı gerçek değildir. Türkiye’nin bugün hali düzgün değildir. İdare kalitesi kötüdür” çıkışında bulundu.
Yalçınbayır, Bahçeli’nin ve kimi AKP’li yöneticilerin ısrarla cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini savunmasının ardında yalnızca “iktidarda kalma hevesi”nin bulunduğunu öne sürdü:
“Mesele yüzde 50+1 sorunu de değildir. Sayılar her sistemde karşınıza çıkabilir. Kıymetli olan zihniyet ve güzel niyettir. ‘Biz daha fazla sayıyla seçileceğiz. Yüzde 50+1 olursa matematiksel olarak daha fazla hakimiyet elde edeceğiz’ derseniz, bununla yetinemezsiniz. Bununla işi yönetim edemezsiniz. Siz Türkiye’de hukukun üstünlüğünü hakim kılamadıysanız, insan haklarını üst düzeylere çıkaramadıysanız başarılı olamadınız demektir. Hayat, Bahçeli’nin dediğinden ibaret değil. Onlar kendi hevesleri, istekleri neyi emrediyorsa onu yapıyorlar. İktidarda kalmanın yollarını arıyorlar. Güç onlarda değil, güç sayılarda değil. Güç, kozmik hukuk kıymetlerinin içselleştirilmesindedir.”
Yalçınbayır, Türkiye’nin âlâ yönetilmediğini ve bunun da artık hem AKP hem de MHP tarafından kabul edilmesi gerektiğini savundu. Herkesin sistemle ilgili görüşünü müsamaha ve nezaket kuralları içinde lisana getirip, toplumla paylaşması gerektiğini düşünen Yalçınbayır, AKP ile MHP’ye “Bir görüştür, bir niyettir yüzde 50+1. Çeşitli yorumlar yapılabilir lakin yorumun aslı Türkiye’de nezaketin ve müsamahanın olmadığıdır. Şayet siz 50+1’i hakikat kabul ediyorsanız, buna uyun lakin illa tartışın, danışın. Bunu yapmıyoruz, sorun bu. Türkiye’nin yeterli yönetilmeye muhtaçlığı var. Bu ülke ‘Ben söyledim oldu’ kararlarıyla yönetilemez” diye seslendi.
Cemil Çiçek: Ne söylediğim aşikâr
Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Şurası üyesi Cemil Çiçek ise Bahçeli’nin kendisini amaç alması karşısında yeni bir şey söylemeyeceğini lisana getirdi. DW Türkçe’ye “Benim neyi, nasıl söylediğim, ne söylediğim belli” diyen Cemil Çiçek, yüzde 50+1’le ilgili görüşünü koruduğu bildirisini verdi.
Cemil Çiçek, iktidarın ve muhalefetin yüzde 50+1’de tereddütleri olduğunu söylerken bir partinin yüzde 50+1 formülüyle cumhurbaşkanı seçtirebilmek için bir öteki partinin dayanağına muhtaçlığı olduğunu lisana getirmişti. Çiçek, “Bu sistemle Türkiye beş sene bir belirsizliğe girmiş olacak. Siyaset yapanların bunu görmesi gerekiyor. İki tarafın da! Şahıslar üzerinden tartışma yapılınca eza çıkıyor. Gerçek yerine şahıslar üzerinden tartışma yapılıyor. Türkiye, anayasayı değiştirecek çoğunluğu bulamadığı takdirde diğer külfetler yaşayacak” demişti.
“AKP’de yüzde 50+1 sıkıntısı”
AKP’nin gazeteci kökenli eski milletvekili ve MKYK üyesi Şamil Tayyar’ın son MKYK toplantısından çabucak sonra cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 50+1 formülünün cumhurbaşkanına ve sisteme kurulan bir tuzak olduğunu söyleyen tweet iletisi paylaşması da, siyaset kulislerinde yüzde 50+1 formülü konusunda AKP içinde üst seviyede yaşanan derdin yansıması olarak değerlendirildi.
Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Heyeti üyesi Cemil Çiçek ise Bahçeli’nin kendisini gaye alması karşısında yeni bir şey söylemeyeceğini lisana getirdi. DW Türkçe’ye “Benim neyi, nasıl söylediğim, ne söylediğim belli” diyen Cemil Çiçek, yüzde 50+1’le ilgili görüşünü koruduğu iletisini verdi.
Cemil Çiçek, iktidarın ve muhalefetin yüzde 50+1’de tereddütleri olduğunu söylerken bir partinin yüzde 50+1 formülüyle cumhurbaşkanı seçtirebilmek için bir diğer partinin dayanağına gereksinimi olduğunu lisana getirmişti. Çiçek, “Bu sistemle Türkiye beş sene bir belirsizliğe girmiş olacak. Siyaset yapanların bunu görmesi gerekiyor. İki tarafın da! Şahıslar üzerinden tartışma yapılınca külfet çıkıyor. Gerçek yerine şahıslar üzerinden tartışma yapılıyor. Türkiye, anayasayı değiştirecek çoğunluğu bulamadığı takdirde diğer problemler yaşayacak” demişti.
“AKP’de yüzde 50+1 sıkıntısı”
AKP’nin gazeteci kökenli eski milletvekili ve MKYK üyesi Şamil Tayyar’ın son MKYK toplantısından çabucak sonra cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 50+1 formülünün cumhurbaşkanına ve sisteme kurulan bir tuzak olduğunu söyleyen tweet iletisi paylaşması da, siyaset kulislerinde yüzde 50+1 formülü konusunda AKP içinde üst seviyede yaşanan problemin yansıması olarak değerlendirildi.
2019’da da tartışılmıştı
Yüzde 50+1 konusundaki tartışmalar yeni değil. AKP hükümetlerinde uzun müddet bakanlık yapan Faruk Çelik, 2019’da cumhurbaşkanı seçilebilmek için yüzde 50+1 oy oranına ulaşma zorunluluğunun yüzde 40+1’e çekilmesi teklifinde bulunduğunda da siyaset kulisleri karışmıştı. Bu teklif üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan evvel “iktidarın ve muhalefetin el ele vererek” bu türlü bir değişikliği yapabileceklerini söylemiş, daha sonra ise “muhalefetin bu türlü bir teklif getirmesi durumunda yüzde 50+1 kuralını değiştirmeyi değerlendirebileceklerini” lisana getirmişti. Lakin Cumhur İttifakı ortağı MHP ile muhalefet bu türlü bir öneriyi gündeme getirmeyeceklerini söylemişti. Muhalefet kanadında “Oyları yüzde 50’nin altına düştü, kamuoyu nabzını yoklamak için bu teklif gündeme getirildi” yorumları yapılınca Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Böyle bir tartışma bizim gündemimizde yok” diyerek tartışmaya son noktayı koymaya çalışmıştı.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe
