Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bingöl’de bir yurttaşa küfrettiği gerekçesiyle ÂLÂ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in talebi doğrultusunda Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın küme başkanvekilliğinden istifa etmesini kâfi bulmadı ve “parlamento çatısı altında da barınmaması gerektiğini” söyledi.
Evvel Akşener’e Türkkan’ın milletvekilliğinden istifa ettirilmesi davetinde bulunan Erdoğan, aksi halde ” milletvekilliğinin sonlandırılması dahil en ağır bedelleri ödemesi için siyasi ve türel tüm imkanları kullanacakların” söyledi.
Anayasaya nazaran milletvekilliğinin düşürülmesi “iktidar iradesine” bağlı olmadığı için bunun yaşama geçmesi çok da kolay görünmüyor. Bu nedenle de AKP idaresi, GÜZEL Parti üzerinde siyaseten baskı kurarak Türkkan’ı milletvekilliğinden istifaya zorlama taktiği izlemeyi planlıyor.
UYGUN Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın, Bingöl’de GÜZEL Parti Genel Lideri Meral Akşener’i HDP ile işbirliği yapmakla suçlayan ve “şehit yakını” olduğu belirtilen bir yurttaşa müdahalesi ve küfretmesi siyaset gündemine damgasını vurdu.
Kabine toplantısı sonrasında Türkkan’ın küfrettiği manzaraları paylaşan Erdoğan, “milletvekilliğinin sonlandırılması” dahil en ağır bedelleri ödeteceklerini söyledi. Akşener ise küme toplantısında Erdoğan’ın Türkkan’ın yanlışı üzerinden “rant kovaladığını” savunarak, “En azından daha evvel ‘kelle’ olarak andığın şehitlerimizin ailelerinden en azından özür dile” kelamlarıyla cevap verdi.
DÜZGÜN Parti idaresi, Türkkan’ı küme başkanvekilliğinden alınarak gerekli yaptırımın uygulandığını savunuyor ve milletvekilliğinin düşürülmesi üzere bir seçeneği düşünmüyor.
UYGUN Parti’ye ‘istifa’ baskısı
Pekala buna karşın Erdoğan’ın talebi doğrultusunda Türkkan’ın millevtekilliği sonlandırılabilir mi, AKP idaresi bu bahiste nasıl bir yol izleyecek?
Anayasa’nın 84. Maddesi’nde milletvekilliğinin düşmesi fakat milletvekilliğinin istifasının Genel Kurul’da kabul edilmesi, hakkında karar giydiğine ait katılaşmış yargı kararı bulunması, üyelikle bağdaşmayan bir vazifesi sürdürmesi ya da mazeretsiz yahut müsaadesiz olarak Meclis çalışmalarına 1 ay içinde 5 birleşime katılmadığının tespit edilmesi ve Genel Kurul’da da bunun kapalı oylamayla kabul edilmesi halinde mümkün oluyor.
Türkkan’a Meclis’e devamsızlık yahut milletvekilliği ile bağdaşmayan bir misyon nedeniyle yaptırım uygulanması mümkün görünmüyor. Bunun dışında milletvekilliğinin düşürülmesi için ya dokunulmazlığının kaldırılarak yargı yolu açılması ve kesin karar giymesi yahut istifa etmesi gerekiyor.
AKP kulislerinde seslendiren görüş, Türkkan’ın milletvekilliğinden istifa etmesi ve bu talebin de Meclis Genel Heyeti’nde oylanarak yerine getirilmesi tarafında.
Meclis’te çok sayıda dokunulmazlık fezlekesi bulunduğu ve bu tekniğin çok uzun bir süreç gerektirdiğine dikkat çekilerek, Türkkan’ın istifası “en kestirme yol” olarak görülüyor. Bunun için de ÂLÂ Parti üzerinde siyaseten baskı kurularak Türkkan’ı istifaya zorlama taktiğinin izleneceği söz ediliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “milletvekilliğinin sona erdirilmesi dahil her türlü bedeli ödetecekleri” istikametindeki açıklamasının da bunun bir yansıması olduğu vurgulanıyor.
Anayasa’da milletvekilliğinin düşürülmesi tarafındaki seçenekler dışında iktidarın tek başına yaşama geçireceği metot bulunmadığına işaret edilerek, “Şehit yakınına yönelik bu türlü bir hakaretin siyaseten ÂLÂ Parti’ye de bedeli ağır olur. Türkkan’ın yapması gereken istifa etmesidir. Türkkan da ÂLÂ Parti de kendisini lakin bu türlü kurtarır” görüşü lisana getiriyor.
AKP’ye nazaran Türkkan olayının bu kadar büyümesinin nedeni Akşener’in küme başkanvekilliğinden almakta gecikmesi. İmajların toplumsal medyaya düşmesinden çabucak sonra Türkkan’ın misyondan alınması halinde bu tartışmanın büyümeyeceğini savunularak şu görüşler lisana getiriliyor:
“Buradan UYGUN Parti siyaseten ziyanlı çıktı. Anayasada milletvekilliğinin düşürülmesinin formülleri muhakkak. İstifa etmezse, Cumhurbaşkanımız da siyaseten bunu sonuna kadar kullanır. Zira, yavaş davranarak bunun yolunu Akşener açtı.”
Anayasa’ya nazaran milletvekilliği nasıl düşürülüyor?
Anayasa’nın 84. Hususu milletvekilliğinin düşürülmesini şu 4 şarta bağlıyor.
İstifa: Milletvekillinin istifa etmesi halinde bunun TBMM Genel Kurul’nda kabul edilmesi gerekiyor.
Katılaşmış yargı kararı: Milletvekilinin kesin karar giymesi yahut hakkında kısıtlama kararı verilmesi halinde ise mahkeme kararının TBMM Genel Şurası’nda okunması üyeliğin oylamasız düşmesi sonucunu doğuruyor. Lakin bunun için öncelikle milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması ve isnat edilen kabahatten yargılanması ve karar giydiğinin Yargıtay’ca onanması gerekiyor.
Milletvekilliğiyle bağdaşmayan vazifesi kabul etme: Anayasa’ya nazaran milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir misyon yahut hizmeti sürdürmekte ısrar eden kişinin milletvekilliği de düşürülebilir. Lakin bu, TBMM Anayasa Adalet Karma Komitesi’nin bu durumu tespit ettiğine ait raporunun Genel Kurul’da yapılacak kapalı oylama ile mümkün olabiliyor.
Anayasa’nın 82. Hususu, milletvekillerinin devlet ve öbür kamu tüzelkişilerinde, bağlı kuruluşlarda, gelir kaynakları maddeyle sağlanmış kamu faydasına dernek, devletten yardım sağlayan vakıflar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sendikalarda vazife alamayacağını karara bağlanıyor .
Meclis çalışmalarına katılmama: TBMM üyesinin Genel Heyet çalışmalarına katılmaması da miletvekilliğinin sona ermesi sonucunu doğurabiliyor. Buna nazaran Meclis çalışmaların özürsüz yahut müsaadesiz olarak bir ay içinde toplam 5 birleşim katılmayan milletvekilliğinin düşmesine, Genel Kurul’ca üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verilebiliyor.
