Avrupa Parlamentosu’nun görüşüne başvurduğu Avrupa Adalet Divanı, Avrupa Birliği’nin bütün ülkelerin onaylamasını beklemeden İstanbul Mukavelesi’ni onaylayabileceğini bildirdi.
Avrupa Adalet Divanı, Avrupa Birliği’nin (AB) de İstanbul Kontratı olarak bilinen Bayanlara Yönelik Şiddet ve Mesken İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraş Hakkındaki Avrupa Kurulu Mukavelesi’ni, cezai takibat ile iltica ve mültecilerin haklarında iş birliği kelam konusu olduğunda, onaylayabileceği tarafında görüş bildirdi.
Avrupa Kurulu tarafından 2011 yılında imzaya açılan İstanbul Mukavelesi, bayana karşı şiddetin önlenmesinin yanı sıra cinsiyet eşitliğinin sağlanmasını ve ayrımcı uygulamalara son verilmesini öngörüyor.
Avrupa Birliği dahilinde, bu tedbirlerin değerli bir kısmı üye ülkelerin yetki alanına giriyor. Cezai takibat, iltica ve göç hususlarında iş birliği ile AB’nin kontrata dahil edilmesi ise AB hukukuna bağlı bulunuyor. Bu nedenle de İstanbul Mukavelesi’ni üye ülkelerin yanı sıra AB’nin de onaylaması gerekiyor.
AB, İstanbul Mukavelesi’ni imzalamasına karşın şimdi onaylamadı. Avrupa Parlamentosu bu karmaşık sürece ait olarak, Avrupa Adalet Divanı’ndan görüş istemiş, üye ülkelerde oy birliği ile alınan bir karar olmamasına karşın, AB’nin mukaveleyi onaylamasının mümkün olup olmadığı tarafında görüş istemişti. Bu biçimde AB’nin milletlerarası sorumluluklarını ihmal etmesinin önlenmesi hedeflenmişti.
Çarşamba günü hususa ait görüşünü açıklayan Avrupa Adalet Divanı, AB’nin ilgili kısımları onaylaması gerektiğini bildirdi.
AB Kurulu İstanbul Mukavelesi’ni onaylamak için AB’ye üye bütün ülkelerin kontrata onay vermesini bekliyordu. Lakin Polonya ve Hırvatistan’da kontratın onaylanması ile ilgili çekinceler bulunuyor.
Lüksemburg’da bulunan Avrupa Adalet Divanı, lakin AB’nin mukaveleyi onaylamasının oy birliği prensibini çiğnememesi gerektiğine işaret ederek, şayet beklemek istenmiyorsa, nitelikli çoğunluğun oyları ile kontratın onaylanabileceğini bildirdi.
Türkiye çekilmişti
İstanbul Sözleşmesi’ne 2011 yılında birinci imza atan ülkelerden biri olan Türkiye, 20 Mart 2021’de Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile kontrattan çekildiğini duyurmuş ve karar 1 Temmuz’da yürürlüğe girmişti.
Türk hükümetinin, bayana karşı şiddeti ve ayrımcılığı önlemeyi hedefleyen İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine muhalefet, sivil toplum kuruluşları ve bayan hakları savunucularını yanı sıra Avrupa Birliği ve Avrupa Kurulu ile Avrupa ülkeleri ve ABD reaksiyon göstermişti.
AFP, DW/JD, TY
© Deutsche Welle Türkçe
