Anayasa Mahkemesi (AYM), güvenlik korucuları ve korucu başları hakkında uygulanacak disiplin cezalarının Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmesini öngören kanun kararının Anayasa’ya ters olduğuna ve iptaline karar verdi. Karar, 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yer alan karara nazaran, Erzurum 2. Yönetim Mahkemesi, bir korucunun misyonuna son verilmesine ait baktığı bir davada, 442 sayılı Köy Kanunu’na 5673 sayılı Kanun’un 2’nci hususuyla eklenen ek 18’inci hususta yer alan “uygulanacak disiplin cezaları” ibaresinin anayasaya alışılmamış olduğunu ileri sürerek, Anayasa Mahkemesine iptal istemiyle müracaat yaptı.
İlgili kanunda, güvenlik korucuları ve korucu başları hakkında uygulanacak disiplin cezalarının Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmesinin öngörüldüğü belirtilen iptal isteminde, kamu vazifelisi olan koruculara ait kelam konusu süreçlerin kanunla düzenlenmesi gerektiği savunuldu.
İptal istemini görüşen Yüksek Mahkeme, ilgili kanunda geçen “uygulanacak disiplin cezaları” ibaresinin oy birliğiyle iptaline ve iptal kararının 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi.
Kararın münasebetinden
Anayasa Mahkemesinin kararında, kamu hizmetlerini yürütenlerin misyon, yetki ve sorumluluklarının kamu hizmeti ve hizmet gerekleri ile sonlandırılmış olduğu, bu sonların dışına çıkanların ise disiplin cezaları ile cezalandırılmalarının ilgili kanunlarda öngörüldüğü belirtildi.
Disiplin cürmü ve cezalarının sebebi yahut sonucu prestijiyle çeşitli temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması sonucunu doğurabileceği söz edilen kararda, Anayasa’nın 13’üncü hususu uyarınca temel hak ve özgürlüklerin sınırlanmasının lakin yasal düzenlemelerle mümkün olduğu aktarıldı.
Temel hak ve özgürlükleri sınırlamaya yönelik bir yasal düzenlemenin şeklen var olmasının kâfi olmadığı, yasal kuralların keyfiliğe müsaade vermeyecek halde belli, ulaşılabilir ve öngörülebilir düzenlemeler niteliğinde olması gerektiğine işaret edilen kararda, “Anayasa’nın 13’üncü unsurunda sınırlama ölçütü olarak belirtilen yasallık, Anayasa’nın 2’nci hususunda garantiye alınan hukuk devleti prensibi ışığında yorumlanmalıdır.” sözü kullanıldı.
İptali istenen kanundaki tabirin, güvenlik korucuları ile korucu başlarının disiplin cezalarının Cumhurbaşkanınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenleneceğini belirlediği bildirilen kararda, “Kural, yaptırım cinslerini ve yaptırım konusu hareketleri belirlememek suretiyle ilgililerin hangi somut fiil ve olguya hangi hukukî yaptırımın yahut sonucun uygulanacağını belli bir açıklık ve katılıkta öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımamaktadır.” değerlendirmesi yapıldı.
Koruculara verilebilecek disiplin kabahatleri ve cezalarının yönetmeliğe bırakılmasının yürütme organına sınırsız bir düzenleme yetkisi verdiğine, bunun anayasa karşıt olduğuna işaret edilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Kuralda disiplin kabahat ve cezalarıyla ilgili genel unsurlar ortaya konulmadan, yasal çerçeve çizilmeden, güvenlik korucuları ile korucu başlarına ait disiplin cezaları ve bu cezaları gerektiren aksiyonlar genel çizgileriyle da olsa belirlenmeden disiplin asıllarıyla ilgili konuların tamamının düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılmak suretiyle yürütmeye sınırsız, meçhul, geniş bir düzenleme yetkisi tanınmıştır. Bu prestijle kural bellilik ve yasama yetkisinin devredilmezliği unsurlarıyla bağdaşmamaktadır.”
